Khoảng 17h ngày 26/5/2001, hàng xóm đến nhà vợ chồng Trần Tự Binh ở huyện Thương Thành, thành phố Tín Dương, tỉnh Hà Nam nhờ cấy mạ. Thấy đèn sáng, cửa hé mở nhưng gọi nhiều lần không ai trả lời, hàng xóm đẩy cửa vào thì phát hiện Binh nằm trong phòng ngủ, có vết máu nên hoảng sợ báo cảnh sát.
Hiện trường vụ án là ba gian nhà lợp ngói nằm cách biệt, nhiều cây cối bao quanh. Bên trong, cảnh sát tìm thấy hai thi thể trên giường trong hai phòng ngủ phía đông và tây. Binh đắp chăn, dường như bị hại trong lúc ngủ. Phòng của vợ Binh có rất nhiều vết máu, giường và sàn nhà bừa bộn cho thấy cô đã vật lộn với hung thủ.
Vợ chồng Binh có con gái hơn 10 tuổi đang đi làm thuê nơi khác, còn con trai nhỏ tên Trần Phong mới hơn một tuổi hiện mất tích.
Qua giám định pháp y, hai người tử vong vào khoảng 23h ngày 25/5/2001 do bị đánh vào đầu. Cảnh sát tìm thấy hung khí là chiếc cuốc và viên gạch dính máu trong góc nhà.
Theo hàng xóm, vợ chồng Binh tốt bụng, thân thiện, hoàn cảnh gia đình khó khăn nên cũng không có đồ giá trị gì để bị cướp. Do hung khí gây án được lấy ngay tại hiện trường và ngôi nhà không có dấu vết đột nhập, cảnh sát cho rằng hung thủ có thể là người quen của gia đình nạn nhân.
Cảnh sát phát hiện một tháng trước án mạng, vợ chồng Binh cho một người bạn đến tá túc. Người này tự nhận họ Trương, khoảng 30-40 tuổi, vóc dáng nhỏ gầy, lưng hơi gù, để râu. Hàng xóm cho biết Trương từng đến nhà Binh 3-4 lần trong năm qua, tự xưng là thầy lang dạo. Vì anh ta thường đi khắp nơi chữa bệnh, không có nơi ở cố định, vợ chồng Binh thương tình cho ở nhờ, nhiệt tình tiếp đãi.
Tuy nhiên sau khi vụ án xảy ra, Trương cùng bé Phong đều biến mất, cảnh sát nghi ngờ anh ta là kẻ chuyên bắt cóc, buôn bán trẻ em.
Nhà Binh cách thôn khá xa, Trương lại gần như không tiếp xúc với ai khác nên thôn dân không biết tên thật của anh ta, chỉ có thể mô tả sơ lược ngoại hình để cảnh sát phác họa chân dung.
Nửa tháng sau, cảnh sát mới thu được manh mối hữu ích đầu tiên. Một tài xế taxi cho biết vào 6h ngày 26/5/2001, ngay sau đêm xảy ra án mạng, anh ta đón một khách nam trông rất giống nghi phạm trên đường cao tốc ở thành phố Ma Thành, tỉnh Hồ Bắc. Người đàn ông này bế đứa trẻ hơn một tuổi, muốn đi đến thị trấn Sa Oa, huyện Nam Tân, tỉnh Hà Nam.
Tài xế kể người đàn ông này không thạo chăm sóc trẻ, sáng sớm trời lạnh mà không đeo tất cho đứa bé. Vợ tài xế đành phải lấy ít quần áo của con cất trong hộc găng tay bên ghế phụ lái đưa cho anh ta.
Nhận định khách nam này rất có thể là nghi phạm, cảnh sát tra xét toàn diện khu vực anh ta xuống xe nhưng bị mất dấu. Đến năm 2018, cảnh sát đã thẩm vấn tổng cộng 50.000 người và thu thập hơn 50 manh mối nhưng vẫn chưa tìm ra tung tích Trương.
Sau 17 năm, cảnh sát lật lại hồ sơ, nghĩ ra cách phá án bằng việc tìm ra Trần Phong trước nhờ vận dụng công nghệ ADN hiện đại. Họ đề nghị gia đình cho khám nghiệm tử thi vợ chồng Binh, lấy mẫu ADN đối chiếu với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Sau khi sàng lọc gần 100 triệu mẫu ADN, cảnh sát tìm thấy một mẫu có độ trùng khớp cao với mẫu của vợ chồng Binh. Mẫu này thuộc về chàng trai tên Trương Hách, 19 tuổi, ở thành phố Khai Phong, tỉnh Hà Nam.
Tháng 8/2018, cảnh sát tìm đến nhà Hách, hỏi về ký ức khi còn nhỏ và mối quan hệ giữa Hách và bố mẹ.
Hách nói chưa bao giờ gặp mẹ, chỉ nghe bà nội kể bố mẹ đã ly hôn từ lâu. Bố cậu là Trương Khai Cần, quanh năm vắng nhà, chỉ thỉnh thoảng gọi điện về. Hách cảm nhận được bố không thích mình nên từng nhiều lần nghi ngờ bản thân không phải con ruột. Cậu được bà nội một tay chăm sóc, cho tiền đi học.
Trước cảnh sát, mẹ Cần thú nhận Hách được ôm về nhà nuôi, những chuyện khác bà cũng không rõ ràng.
Lúc này, Cần đang thụ án trong tù ở tỉnh An Huy vì tội buôn bán phụ nữ. Qua kiểm tra, cảnh sát xác nhận Cần chính là thầy lang dạo bị truy nã từ 17 năm trước.
Ngày 29/8/2018, cảnh sát huyện Thương Thành áp giải Cần về tỉnh Hà Nam để điều tra tội giết người, bắt cóc trẻ em. Trong quá trình thẩm vấn, hắn thú nhận đã sát hại vợ chồng Binh và thuật lại toàn bộ tội ác.
Cần sinh năm 1964 trong gia đình nghèo, bố mất sớm. Hắn xin học nghề từ một thầy thuốc trung y trong làng, sau đó đi khắp nơi chữa bệnh kiếm tiền.
Năm 2000, Cần tình cờ gặp Binh tại một nhà hàng ở Tín Dương và nhanh chóng trở thành "tri kỷ" nhờ trò chuyện hợp ý. Đến 2001, hắn gặp lại Binh, được mời đến nhà làm khách. Cần xin ở nhờ một thời gian và được vợ chồng Binh khoản đãi chu đáo.
Trước đó, anh họ ở quê xin Cần mang một bé trai về cho ông ta nuôi lúc tuổi già vì chỉ có hai con gái. Thấy bé Phong ngoan ngoãn đáng yêu, Cần nảy ý định bắt cóc cậu bé.
Do thể hình thấp bé, Cần biết không thể đối đầu với vợ chồng Binh nên lên kế hoạch tấn công bất ngờ. Khi Binh bị trật chân, Cần vờ giúp chữa trị, bảo Binh nằm sấp trên giường để châm cứu. Nhân lúc nạn nhân không đề phòng, hắn nhặt viên gạch trong góc phòng đập vào đầu.
Sau đó, Cần vào phòng ngủ khác, muốn mang Phong đi nhưng không may đánh thức vợ Binh. Hắn cầm gạch, cuốc tấn công nạn nhân rồi bắt cóc đứa trẻ.
Cần chạy trốn qua ba tỉnh, ẩn náu trong vài tháng. Thấy không có cảnh sát tìm đến, hắn không lẩn trốn nữa mà đưa Phong về quê. Nhưng gia đình anh họ lại đổi ý, không muốn nuôi thêm con nên Cần đành đưa Phong cho mẹ chăm sóc, đổi tên thành Trương Hách.
Để tránh rắc rối, Cần không nói cho ai biết về xuất thân của Phong, chỉ bảo đó là con mình, mẹ đứa trẻ đã bỏ trốn theo người khác.
Cần để Phong ở quê rồi đến tỉnh Hồ Nam kiếm sống bằng nghề nhặt ve chai. Một thời gian sau, hắn phát hiện thường có phụ nữ thiểu năng trí tuệ xuất hiện gần nhà ga nên nảy ác ý, lần lượt bắt cóc năm phụ nữ về vùng nông thôn tỉnh An Huy, kiếm hơn 20.000 nhân dân tệ. Vì tội này, Cần bị bắt vào tháng 11/2004 và nhận án tù chung thân vào năm 2005. Sau ba lần ân xá, hắn dự kiến được ra tù vào năm 2020.
Năm 2012, Phong đến thăm Cần trong tù và hỏi sinh nhật mình là ngày nào. Khi đó, Cần thấy vô cùng hối hận, có lỗi với vợ chồng Binh và Phong nên khóc lóc thảm thiết. Đó cũng là lần duy nhất Phong đến thăm hắn.
"Tôi luôn gặp ác mộng nhiều năm qua, nằm mơ thấy bố mẹ Phong tới tìm mình, tôi rất sợ hãi. Lúc cảnh sát huyện Thương Thành tìm tới, tôi cũng không thấy quá ngạc nhiên. Tôi biết rằng ngày này sớm muộn sẽ đến", Cần nói.
Khi sự thật được sáng tỏ, Phong chịu cú sốc lớn, phải điều trị tâm lý. Phong quyết không tha thứ cho kẻ đã sát hại dã man cha mẹ, hủy hoại gia đình mình. Cậu đổi lại tên ban đầu, trở về Tín Dương sống cùng người thân nhưng hứa báo đáp ơn dưỡng dục của mẹ Cần.
Với nhiều tội danh gồm cố ý giết người và bắt cóc, Cần nhận án tử hình.
Tuệ Anh (Theo Toutiao, Zhengzhou Wanbao)