F1 ngóng gió đảo chiều ở mùa 2021

Do ảnh hưởng của Covid-19, năm nay các đội chỉ có duy nhất kỳ thử nghiệm ngắn ngủi ở Sakhir, Bahrain để chạy thử chiếc xe phiên bản 2021. Kết quả của kỳ thử nghiệm khiến các nhà chuyên môn lẫn khán giả thực sự đau đầu, với việc Mercedes dường như tụt lại phía sau, còn Red Bull lại đạt thành tích rất khả quan trước mùa mới. Trong khi đó, dù có nhiều tiến bộ, McLaren, Ferrari hay Aston Martin chưa phải là đối thủ xứng tầm của bộ đôi Mercedes và Red Bull.

Sẽ khó có việc Mercedes - sau khi thống trị F1 suốt 7 năm qua - sẽ dễ dàng xuống dốc khi thiết kế của chiếc xe năm nay không có nhiều khác biệt so với mùa trước. Các dự báo trước mùa đều không cho rằng chiếc xe từng xưng hùng xưng bá ở mùa giải 2020 lại sớm gây thất vọng ở mùa giải tiếp theo.

Tuy nhiên, thực tế tại đường đua Sakhir cho thấy Mercedes đang phải đối mặt với nhiều vấn đề nảy sinh trên chiếc W12. Thành tích của đội đua Đức được ghi nhận là không mấy khả quan. Hàng loạt cú spin rồi sự cố kỹ thuật khiến W12 chỉ chạy được 304 vòng trong suốt ba ngày chạy thử - thời lượng ít nhất trong tất cả đội mùa này.

Đầu tiên là sự cố trên hộp số khiến Valtteri Bottas phải gần như vắng bóng trên đường đua suốt ngày thử nghiệm đầu tiên. Khi Lewis Hamilton tiếp quản lượt chạy vào buổi chiều, nhà ĐKVĐ có màn trình diễn tệ hại, và thừa nhận không thoải mái khi lái chiếc xe mới. Ở hai ngày thử nghiệm còn lại, chiếc W12 của tay đua người Anh hai lần quay vòng trên đường đua. Đây là điều rất hiếm xảy ra với một tay đua lão luyện như Hamilton, nhất là trong buổi đua thử hoàn toàn thoải mái về tâm lý.

Dữ liệu cho thấy W12 vẫn thống trị các đoạn thẳng dài, nhưng kết quả tổng thể thì Mercedes vẫn thua Red Bull. Viễn cảnh Hamilton và Bottas phải bám đuổi quyết liệt để theo kịp Max Verstappen trong mùa giải là hiện hữu trước mắt. Hai tay đua của Mercedes cũng thừa nhận chiếc W12 đang gặp vấn đề.

"Một trong những vấn đề lớn với chiếc xe là phần đuôi. Nó không được linh hoạt, và vì thế, khiến tôi không dễ để làm quen", Bottas nói. "Cộng với khó khăn từ loại lốp mới có cảm giác khá nhạy cảm và việc hạn chế thời gian thử nghiệm trên hầm gió khiến mọi thứ không hề dễ dàng. Tôi đang cố gắng kiểm soát chiếc xe thêm một chút nữa và qua đó làm nó nhanh hơn. Có vẻ chúng tôi đã đạt được một số tiến bộ, và dần cảm thấy tốt hơn. Nhưng tôi vẫn không hài lòng 100% với chiếc xe".

Đánh giá của Hamilton còn nghiêm trọng hơn. "Tôi thấy không thể gọi đó là một cuộc vật lộn, đơn giản chỉ là xe không đủ nhanh. Còn rất nhiều việc phải làm. Chặng đường phía trước sẽ rất khó khăn", tay đua người Anh nói.

Khó có chuyện rằng một chiếc xe thống trị vào năm 2020 lại gặp khó khăn vào đầu năm 2021 khi về tổng thể nhiều bộ phận cơ khí và khí động học của hai phiên bản xe là giống nhau. Tuy nhiên, một số thay đổi quy định áp dụng cho mùa 2021 sẽ có thể gây ra đảo lộn trật tự.

Nhà cung cấp lốp Pirelli từng lo ngại về tốc độ kỷ lục ở mùa giải 2020 đã gây quá tải cho bộ lốp dẫn đến một số vụ nổ lốp trong suốt mùa giải. Nhà sản xuất lốp Italy đã làm việc với FIA và các đội để tìm cách để hạn chế việc cải tiến về hiệu suất như thường thấy trong kỳ nghỉ giữa hai mùa giải. Ngoài ra, Pirelli đã sản xuất ra những chiếc lốp có cấu trúc chắc chắn hơn và đảm bảo độ bền lớn hơn.

Những thay đổi quy tắc mới được Pirelli hậu thuẫn bao gồm cắt bỏ một phần sàn phía trước lốp sau và giới hạn kích thước của bộ khuếch tán ở phía sau xe, cả hai khu vực này đều rất quan trọng trong việc tạo ra hiệu ứng khí động học hiệu quả cho xe.

Để đối phó với thay đổi đó, các đội cố gắng bù lại số lượng lực nén bị mất bằng cách gia tăng lực nén từ các bộ phận. Nhiều đội khẳng định rằng họ có thể bù lại được lượng lực nén đã bị cắt giảm. Nhưng việc phân bố lực nén dọc chiều dài xe bị thay đổi chắc chắn đã có tác động đến hiệu suất và hành vi của những chiếc xe.

Điều đó không có nghĩa là vấn đề mà Mercedes đang gặp phải nhất thiết là khí động học, ngay cả khi đây là là yếu tố quan trọng nhất quyết định tới hiệu suất trên một chiếc xe F1. Tuy nhiên, đó đang là bài toán khó với đội đua Đức. Kết quả thử nghiệm tại Shakhair cho thấy chiếc W12 không ổn định ở nửa sau, và Mercedes đang gấp rút tìm nguyên nhân và cách khắc phục. Việc giải bài toán này rõ ràng sẽ quyết định thành bại của đội đua Đức nói riêng và cục diện của F1 nói chung.

Trái ngược với không khí lo âu của Mercedes khi chứng kiến W12 không ổn định trên đường đua, Red Bull đang rất tự tin. Màn trình diễn trên đường đua của chiếc RB16B cho thấy đây là chiếc xe ấn tượng nhất hiện nay. Verstappen và đồng đội mới Sergio Perez thay nhau đạt được các thành tích tốt nhất trong các buổi đua thử tại Sakhir. Không có lo ngại nào về độ tin cậy với chiếc RB16B, và chiếc xe trông rất ổn định và đang đi đúng hướng.

Verstappen không giấu hài lòng trước kết quả tốt đẹp từ các buổi đua thử. Tay đua Hà Lan nói: "Điều quan trọng nhất là bạn phải đi được nhiều vòng và hiểu về chiếc xe cũng như thử nghiệm các bộ phận trên xe. Tất cả chúng đều hoạt động như chúng tôi hy vọng, vì vậy điều đó rất tích cực".

Nhưng sau bảy năm bị khuất phục bởi Mercedes, Red Bull không dám coi thường đối thủ. "Số lần Mercedes đứng đầu cuộc thử nghiệm trong vài năm gần đây không cao lắm," Verstappen tỏ ra cảnh giác. "Nó không phải là về hiệu suất thuần túy. Tôi đã có được cảm giác lái tích cực với chiếc xe, nhưng có lẽ phải chờ tới sau chặng đua đầu tiên, chúng tôi sẽ biết được mình đang ở đâu".

Dù thận trọng, thành tích chạy thử của Red Bull có sự tương phản rõ ràng so với cùng giai đoạn này năm ngoái. Khi đó, Mercedes rất ấn tượng ở các buổi thử nghiệm, còn Red Bull thì vật lộn ở các khúc cua. Năm nay, tạm thời vị trí giữa hai đội đã được đảo ngược. Liệu cục diện này sẽ tiếp tục duy trì trong thời gian thiếp theo?

Một số thay đổi về kỹ thuật và luật lệ cho mùa giải 2021 - Thời gian phát triển khí động học mà các đội hiện có dựa trên thang điểm thành công được tính toán trong ở hạng mục đội đua năm trước. Điều đó có nghĩa là, trong năm 2021, nhà vô địch thế giới Mercedes có ít thời gian thử nghiệm trong hầm gió nhất, trái ngược với Williams, đội về đích ở vị trí thứ 10 năm ngoái, có thời gian thử nghiệm nhiều nhất. - Thời lượng chạy ở hai buổi đua thử đầu tiên của mỗi chặng sẽ bị giảm từ 90 phút xuống còn 60 phút, bằng với thời gian của buổi chạy thử cuối cùng. - Sàn xe sẽ được "gọt bớt" để giảm mức lực nén khả dụng cho mùa 2021. Ở mùa 2020, mép sàn xe được phép kéo dài theo đường thẳng song song với trục xe, nối từ khu vực tiếp giáp với buồng lái đến điểm phía trước lốp sau. Tuy nhiên, từ năm 2021, điểm đó phía trước lốp sẽ được dịch chuyển vào trong 100mm, làm cho mép sàn trở thành một đường chéo khi nhìn từ trên xuống. Thay đổi này dự kiến sẽ làm giảm 5% lượng lực nén. Ngoài ra, một số khe trên mép sàn sẽ bị loại bỏ, các cánh của ống dẫn gió làm mát phanh sau sẽ bị thu hẹp 40 mm và cánh khuếch tán sẽ thu hẹp 50 mm. Ba thay đổi này dự kiến sẽ giảm thêm 5% lượng lực nén, có nghĩa là các quy định năm 2021 sẽ giảm tổng cộng 10% lực nén. Tuy nhiên, dự kiến rằng các đội sẽ bù lại được 4–5% lực nén bởi các cải tiên trong kỳ nghỉ giữa mùa, do đó, mức giảm lực nén tổng thể là khoảng 5%.

Minh Phương