Ngô Anh sinh năm 1981 tại vùng nông thôn nghèo ở thành phố Đông Dương, tỉnh Chiết Giang. Bố Ngô Anh quanh năm đi làm công trình, kiếm tiền nuôi bốn con nhưng cuộc sống vẫn chật vật.
Khi chưa học xong cấp hai, Ngô Anh đòi bỏ học, mặc bố mẹ nói thế nào cũng không chịu đến trường. Bố mẹ định cho cô học trường nghề nhưng Ngô Anh chỉ muốn kiếm tiền. Không còn cách nào, gia đình gửi Ngô Anh đến tiệm làm tóc của họ hàng để vừa làm thuê vừa học nghề.
Tại tiệm, Ngô Anh lôi kéo khách quen, cung cấp dịch vụ tận nhà. Sau khi thành thạo kỹ năng, cô luôn muốn mở cửa hàng riêng nhưng chưa có cơ hội. Thời gian này, Ngô Anh có bạn trai tên Châu Hồng Ba, được anh ta giúp giới thiệu khách hàng, thậm chí cấp vốn 150.000 nhân dân tệ để kinh doanh sau khi hai người kết hôn.
Ngô Anh dùng số tiền này để mở thẩm mỹ viện. Nhờ tay nghề khéo và giá thành rẻ, danh tiếng của tiệm dần được lan truyền, giúp thu hút lượng khách quen không nhỏ. Sau đó, Ngô Anh thu mua một sản phẩm chăm sóc da từ nhau thai cừu, dựa vào tài ăn nói để biến nó thành thương hiệu của thẩm mỹ viện và kiếm được rất nhiều tiền. Không lâu sau, cô mở chuỗi thẩm mỹ viện, câu lạc bộ, tiệm massage và gội đầu dưỡng sinh.
Tháng 4/2006, Ngô Anh thành lập công ty thương mại Bản Sắc với số vốn đăng ký 50 triệu nhân dân tệ, gồm 10 công ty con, đầu tư vào mọi lĩnh vực, từ tổ chức tiệc cưới, giặt ủi, quảng cáo, đến kinh doanh quán bar, mạng máy tính, vật liệu xây dựng.
Sự nghiệp của Ngô Anh mở rộng nhanh chóng. Thời đỉnh cao, Ngô Anh có khối tài sản 3,8 tỷ nhân dân tệ ở tuổi 26, đứng thứ 68 trong danh sách 100 người giàu của Hurun năm 2006 và đứng thứ 6 trong danh sách tỷ phú nữ. Tài sản của Ngô Anh có hơn 100 bất động sản, 41 xe hơi.
Cuối 2006, Ngô Anh bất ngờ bị bắt cóc bởi chính những người hợp tác làm ăn cùng cô. Nhóm này đe dọa Ngô Anh phải trả tiền, bắt ký tên vào giấy trắng, cướp đồ trang sức, tài sản của cô dưới danh nghĩa trả nợ.
Mất hàng trăm triệu nhân dân tệ tiền tài, Ngô Anh lập tức báo cảnh sát sau khi được thả về. Nhưng không ngờ, chưa tìm ra kẻ bắt cóc, Ngô Anh cùng 6 đồng phạm đã bị cảnh sát bắt vào tháng 2/2007 vì nghi ngờ huy động vốn phi pháp. Chỉ trong vài tháng, "huyền thoại làm giàu" của Ngô Anh bị vạch trần.
Qua điều tra, từ tháng 5/2005 đến tháng 2/2007, Ngô Anh thu gom tài sản của nhiều người bằng mánh lới kêu gọi đầu tư với lãi suất, lợi tức cao, đồng thời vay tiền dưới hình thức "liên doanh giao dịch hợp đồng tương lai", liên tục hứa hẹn "dù lỗ cũng sẽ trả hết nợ". Do Ngô Anh có lối sống khoa trương, hầu hết dân ở Đông Dương đều biết cô ta là tỷ phú, từ đó dễ dàng lấy được lòng tin của người khác.
Dù lập 10 công ty dưới danh nghĩa Bản Sắc, ngoài vài công ty hoạt động cầm chừng, các công ty khác đều chưa có hoạt động kinh doanh thực chất, còn mắc nợ hơn 20 triệu nhân dân tệ. Ngô Anh không có ý định điều hành công ty mà biến chúng thành công cụ để tạo ảo tưởng cho công chúng về nguồn tài chính vững mạnh và là nền tảng cho cô ta tiếp tục huy động vốn phi pháp.
Trên thực tế, Công ty Bản Sắc thua lỗ liên tục nhưng Ngô Anh luôn che giấu tình hình, vay nơi khác hàng chục triệu nhân dân tệ để chia lợi tức cho nhà đầu tư.
Trong vài năm qua, Ngô Anh không chỉ tiêu xài phung phí số tiền kiếm được từ huy động vốn phi pháp mà còn dùng để mua nhà, xe cho bản thân và gia đình. Chỉ trong một tòa nhà văn phòng trên đường Tây Hán Ninh ở thành phố Đông Dương, Ngô Anh nắm quyền sở hữu 48 căn hộ.
Người bị Ngô Anh lừa không những mất hết tài sản vào tay cô ta mà còn giúp cô ta phát triển mạng lưới, lôi kéo người khác cùng đầu tư. Vụ án Ngô Anh có hơn 400 người bị hại và chủ nợ, số tiền chiếm đoạt được xác định là hơn 380 triệu nhân dân tệ cùng nhiều khoản nợ khác, tổng số tiền gần 600 triệu nhân dân tệ (khoảng 83 triệu USD). Một nạn nhân tiết lộ cho Ngô Anh vay 29 triệu nhân dân tệ với lãi suất hàng tháng là 2,2%.
Sau khi bị bắt, Ngô Anh không nhận tội, luôn nhấn mạnh rằng không huy động vốn mà chỉ vay tiền của người thân, bạn bè vì mục đích kinh doanh.
Sau hai năm thẩm tra, vào năm 2009, tòa án kết tội Ngô Anh lừa đảo và huy động vốn phi pháp, kết án tử hình. Tòa tịch thu toàn bộ tài sản cá nhân, thu hồi thu nhập bất hợp pháp của Ngô Anh, trả lại cho nạn nhân.
Phía Ngô Anh kháng cáo. Bản án dẫn đến tranh luận gay gắt trong xã hội, được cho là quá nặng đối với một tội phạm kinh tế. Theo luật pháp Trung Quốc, khung hình phạt tối đa với tội lừa đảo huy động vốn phi pháp là hơn 10 năm tù đến tù chung thân với số tiền vi phạm cực kỳ lớn và tình tiết đặc biệt nghiêm trọng.
Năm 2012, sau khi TAND Tối cao thẩm tra bản án và yêu cầu xét xử lại, tòa án tỉnh Chiết Giang phán quyết Ngô Anh tử hình nhưng hoãn thi hành án hai năm.
Năm 2014, kết thúc thời gian hoãn thi hành án, Ngô Anh được giảm xuống tù chung thân thông qua đề nghị giảm án từ trại giam.
Năm 2018, sau phiên tòa công khai của tòa án tỉnh Chiết Giang, bản án được giảm xuống còn 25 năm tù.
Trong "vụ án Ngô Anh", dư luận đổ dồn sự chú ý vào Ngô Anh, thực chất người chồng Châu Hồng Ba cũng góp phần không nhỏ. Sau khi Ngô Anh thành lập Bản Sắc, Ba giữ chức phó chủ tịch công ty và các chức vụ quan trọng khác. Ba luôn đứng sau thành công của Ngô Anh và chịu trách nhiệm về mọi hoạt động kinh doanh của công ty thay vợ.
Năm 2009, khi bị kết án tử hình treo, Ngô Anh cảm thấy cuộc sống vô vọng, muốn gánh chịu mọi trách nhiệm nên đệ đơn ly hôn nhưng Ba cự tuyệt. Dưới sự động viên của Ba cùng gia đình, Ngô Anh kiên trì kháng cáo trong nhiều năm để được giảm án. Nhưng khi bản án được giảm xuống chung thân, Ngô Anh được gia đình cho biết Ba đã chung sống như vợ chồng, sinh con với người khác từ năm 2011.
Đối với Ba, bản án 25 năm tù vẫn quá dài. Anh ta thú nhận với Ngô Anh khi thăm tù: "Cuộc sống dù thế nào đi nữa cũng phải tiếp diễn, tôi cũng phải sống cuộc sống của mình". Sau đó, Ba nhiều lần đề nghị ly hôn nhưng Ngô Anh không đồng ý.
Đến năm 2021, Ngô Anh mới chủ động đệ đơn ly hôn với lý do "tình cảm rạn nứt" và yêu cầu tòa án chia số nợ 600 triệu nhân dân tệ. Tuy nhiên, đơn kiện bị rút lại vì không đủ khả năng chi trả khoản phí pháp lý 3 triệu nhân dân tệ. Không lâu sau, Ngô Anh lại đệ đơn ly hôn, đồng thời ủy quyền luật sư nộp đơn để được miễn án phí với lý do phá sản nhưng không được chấp nhận. Dẫu vậy, Ba phải nhận án treo vì vi phạm chế độ một vợ một chồng.
Hơn 10 năm trôi qua kể từ phán quyết cuối cùng, tất cả bất động sản Ngô Anh mua ở Đông Dương đều đã bị xử lý, số tiền thanh lý là khoảng 200 triệu nhân dân tệ, nhưng đến nay các chủ nợ vẫn chưa nhận được xu nào.
Năm 2023, Ngô Anh gửi đơn khiếu nại gồm 880 trang tài liệu từ trại giam lên TAND Tối cao, khẳng định vô tội, nhưng chưa được chấp nhận.
Tuệ Anh (Theo 163, Southern Weekend)