Reuters hôm 20/5 dẫn hai nguồn tin nói rằng các nhà nhập khẩu khí đốt của Đức đã được Berlin thông báo có thể mở tài khoản bằng đồng ruble để thanh toán khí đốt của Nga mà không vi phạm lệnh trừng phạt, miễn là các khoản thanh toán họ thực hiện với ngân hàng Gazprombank không phải bằng đồng tiền Nga.
Các nguồn tin cho biết Đức, nước nhập khẩu khí đốt lớn nhất của Nga trong khu vực, đã nỗ lực phối hợp chặt chẽ với Liên minh châu Âu (EU) để làm rõ vấn đề này.
Chính phủ Italy cũng đã trao đổi với Ủy ban châu Âu và nhận được hướng dẫn về cách mua khí đốt của Nga mà không vi phạm lệnh trừng phạt, nguồn tin chính phủ cấp cao nói với Reuters. Hướng dẫn được đưa ra trước khi công ty năng lượng Italy Eni cho biết hôm 17/5 rằng họ đã bắt đầu các thủ tục để mở hai tài khoản, một bằng euro và một bằng ruble, tại ngân hàng Gazprombank của Nga.
"Quyết định này phù hợp với những gì đã được cơ quan năng lượng của Ủy ban châu Âu thông báo", nguồn tin cho hay.
Văn phòng của Thủ tướng Italy Mario Draghi hiện chưa bình luận về thông tin trên. Hầu hết hợp đồng của các công ty EU với tập đoàn Gazprom của Nga đều quy định thanh toán bằng đồng euro hoặc USD.
Mô hình đường ống dẫn khí đốt tự nhiên phía trước cờ EU và Nga trong hình minh họa hồi tháng 3. Ảnh: Reuters.
EU trước đó đưa ra hai bộ hướng dẫn bằng văn bản về cách mua khí đốt Nga mà không vi phạm lệnh trừng phạt, nhưng lộ trình pháp lý vẫn chưa rõ ràng, khi tại một cuộc họp kín, giới chức EU cũng khuyến cáo các công ty không mở tài khoản bằng đồng ruble với Gazprombank.
Một số nhà ngoại giao EU cho rằng điều khoản của hướng dẫn này "mơ hồ một cách có chủ ý" để cho phép các công ty mở tài khoản bằng đồng ruble và tiếp tục mua khí đốt Nga.
"Có cảm giác EU vẫn để ngỏ cánh cửa cho các công ty mua khí đốt như bình thường", một quan chức ngoại giao cho hay, thêm rằng động thái này có nguy cơ làm suy yếu sự thống nhất của EU nếu công ty ở một số nước mở tài khoản bằng đồng ruble, trong khi ở những nước khác thì không.
Ủy ban châu Âu từ chối bình luận về thông tin trên, trong khi một phát ngôn viên hôm 19/5 nói rằng không "khuyến khích" các công ty mở tài khoản bằng đồng ruble.
Nga hồi cuối tháng 3 yêu cầu các quốc gia "thiếu thân thiện" thanh toán tiền mua khí đốt của nước này bằng đồng ruble. Các nước bị Nga coi là "thiếu thân thiện" gồm Mỹ, các nước thành viên EU, Anh, Nhật Bản, Canada, Na Uy, Singapore, Hàn Quốc, Thụy Sĩ và Ukraine.
Yêu cầu của Nga đã gây nhiều tranh cãi trong các nước châu Âu. Ủy ban châu Âu tháng trước nói rằng các công ty châu Âu ký hợp đồng khí đốt với Nga, trong đó quy định thanh toán bằng euro hoặc USD, không nên đáp ứng yêu cầu thanh toán bằng đồng rouble.
Gazprom Export, công ty con phụ trách xuất khẩu khí đốt thuộc tập đoàn Gazprom của Nga, hôm qua thông báo sẽ cắt khí đốt tới Phần Lan do chưa nhận được tiền thanh toán hợp đồng trong tháng 4 bằng đồng rouble.
Mức độ phụ thuộc năng lượng nhập khẩu của EU. Đồ họa: Visual Capitalist.
Huyền Lê (Theo Reuters, TASS)