Trận động đất sáng 6/2 với tâm chấn ở miền nam Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến hơn 160.000 tòa nhà ở nước này và miền bắc Syria đổ sập hoặc hư hại nghiêm trọng.
Những tòa nhà đổ sập này tạo ra 100 triệu mét khối gạch vụn, bê tông, thép và các vật liệu xây dựng khác, đủ để bao phủ một nửa thủ đô Washington của Mỹ trong đống đổ nát cao một mét, theo ước tính của Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP). Lượng gạch vụn này cũng lớn hơn nhiều so với các thảm họa thiên nhiên trong 10 năm gần đây.
Người đàn ông Thổ Nhĩ Kỳ đứng trước ngôi nhà nay chỉ còn là đống đổ nát ở Adiyaman, miền nam đất nước, ngày 1/3. Ảnh: AFP
Khối lượng gạch vụn từ thảm họa động đất Nepal năm 2015 là 27 triệu m3, động đất Haiti năm 2010 là 10 triệu m3, bão Dorian năm 2019 là 1,7 triệu m3, sóng thần Indonesia năm 2004 là 1 triệu m3, bão Haiyan năm 2013 ở Philippines là 760.000 m3.
Christine Goulet, giám đốc Trung tâm khoa học động đất thuộc Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS), cho hay các trận động đất cường độ mạnh và cấu trúc cơ sở hạ tầng yếu tại các khu vực bị ảnh hưởng đã góp phần tạo ra lượng gạch vụn lớn. Trận động đất hồi tháng 2 là trận mạnh nhất tấn công Thổ Nhĩ Kỳ từ năm 1939.
"Số lượng nhà sập thật đáng kinh ngạc", Goulet nói. "Một thành phố không thể mọc lên trong một ngày, mà gồm nhiều tòa nhà được xây trong nhiều thập kỷ theo các tiêu chuẩn và phương pháp khác nhau".
Theo ông, một số tòa nhà dễ bị sập trong trận động đất mạnh như vậy, nhưng số lượng đáng lẽ không nhiều đến thế, nhất là những tòa mới xây.
Khu vực bị ảnh hưởng cũng là nơi có nhiều di sản văn hóa, bên cạnh nhà dân và doanh nghiệp. "Việc khẩn cấp bây giờ là bảo vệ những di sản đó, không lẫn lộn chúng với gạch vụn", Louisa Vinton, đại diện UNDP tại Thổ Nhĩ Kỳ, nói. Tổ chức này đang giúp đỡ chính quyền dọn dẹp đống đổ nát sau động đất.
"Thật khó xử khi gọi hoạt động này là quản lý rác thải", Vinton nói. "Những gì được gọi là gạch vụn hiện nay từng là cuộc sống, là giấc mơ, ký ức của nhiều người. Họ đánh mất mọi thứ chỉ trong vài giây".
Trận động đất hôm 6/2 khiến hơn 50.000 người ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria thiệt mạng. Cơ quan Phát triển Liên Hợp Quốc ước tính 1,5 triệu người ở Thổ Nhĩ Kỳ mất nhà ở và cần xây khoảng 500.000 ngôi nhà mới. Các chuyên gia kinh tế nhận định Ankara cần tới 100 tỷ USD để tái thiết nhà ở và hạ tầng công cộng sau động đất.
Hồng Hạnh (Theo Washington Post)