Dương Ngọc Hà sinh năm 1968 ở Thượng Hải, có vẻ ngoài mảnh mai, yếu đuối nhưng tính cách rất cực đoan.
Vào năm thứ hai đại học, Hà bị mối tình đầu họ Mã phản bội. Cô cố nhẫn nhịn mong bạn trai quay đầu. Tuy nhiên Mã đã chán Hà, nghênh ngang dắt tình mới đến ra oai trước mặt cô. Hà nảy ý định trả thù. Nhân lúc bố mẹ Mã không có nhà, cô cầm rìu xông vào đập phá tivi, đài, tủ lạnh và các vật dụng khác. Trước khi rời đi, Hà châm lửa đốt ghế sofa và chăn đệm để giải tỏa nỗi hận trong lòng.
May mắn sự việc được phát hiện kịp thời nên không gây ra thiệt hại quá lớn. Sau khi biết đầu đuôi sự việc, bố mẹ Mã bày tỏ có thể nuốt giận không tố cáo Hà, điều kiện là hai người phải cắt đứt liên lạc.
Năm 1991, Hà tốt nghiệp trường sư phạm và trở thành giáo viên tiểu học. Cô được học sinh quý mến vì dáng vẻ hiền lành, nói năng nhẹ nhàng.
Thấy Hà đã có công việc ổn định, mẹ cô mai mối cho Lý Xuân Sinh, con trai của bạn. Hà thuận theo vì biết Sinh có học thức cao, công việc tốt, ngoại hình cao ráo. Hai người kết hôn chỉ sau nửa năm tìm hiểu.
Hai năm đầu hôn nhân, vợ chồng Hà rất tình cảm, gần như đi đâu cũng có nhau. Nhưng khi con gái chào đời, mối quan hệ bắt đầu rạn nứt. Sinh là con một trong nhà nên gia đình chồng không hài lòng việc Hà đẻ con gái. Bên cạnh đó, thói quen tiêu xài hoang phí và bỏ bê gia đình của Sinh khiến cả hai thường xuyên tranh cãi, tình cảm nhạt dần. Sau đó Hà phát hiện chồng nuôi tình nhân bên ngoài.
Mùa đông năm 1995, sau trận cãi vã lớn, Hà bỏ về nhà bố mẹ đẻ. Khi bắt taxi, cô phát hiện tài xế tình cờ là hàng xóm tên Từ Quốc Sơ, hơn 13 tuổi. Sơ cũng khổ sở vì mâu thuẫn với vợ nên cả hai thấy đồng cảm, nói chuyện rất hợp nhau.
Trong dịp Tết sau đó, Sơ thường rủ Hà cùng chơi bài đến khuya để giết thời gian, rồi mời đi ăn uống, tâm sự. Hà nghĩ đã tìm thấy tri kỷ. Tháng 2/1996, cả hai vượt giới hạn. Để được ở bên nhau, họ giấu giếm gia đình thuê nhà sống chung, hứa hẹn cùng ly hôn.
Không lâu sau, Hà về nhà đòi ly dị. Vì con cái và thể diện, Sinh không muốn ly hôn, nhưng giận vợ ngoại tình nên nói lại chuyện với bố mẹ vợ. Bị bố mẹ trách mắng, Hà đe dọa giết Sinh nếu không ly hôn. Thấy không còn hy vọng hàn gắn, Sinh chấp nhận chia tay.
Khi báo tin vui cho Sơ, Hà mới nhận ra bộ mặt thật của người tình. Sơ thú nhận chỉ hẹn hò với cô để thỏa mãn nhu cầu tình dục và không thể ly hôn vợ. Trong thời gian chung sống, anh ta cũng phát hiện Hà có tính cách cực đoan, dễ kích động, sợ lấy cô sẽ không sống yên ổn. Tháng 8/1995, cả hai liên tục cãi vã, Sơ bỏ về nhà, không quan tâm đến người tình nữa.
Hà tìm đến nhà Sơ, kể mọi chuyện cho vợ anh ta nhưng bị đuổi ra ngoài, giận dữ đập vỡ cửa sổ. Sơ lo gia đình bị ảnh hưởng nên hẹn gặp Hà ở nhà trọ, đưa 5.000 nhân dân tệ làm phí bồi thường chia tay, dặn cô ta đừng cư xử quá quắt rồi bỏ đi. Hà tuyên bố sẽ "khiến cả nhà Từ Quốc Sơ không được yên".
Biết Hà ghê gớm, Sơ đến gặp lãnh đạo nhà trường nơi Hà công tác để thú nhận chuyện ngoại tình, mong nhà trường đứng ra hòa giải, xóa bỏ vướng mắc tình cảm giữa đôi bên. Hành vi của Sơ hoàn toàn chọc điên Hà. Cô ta cho rằng không chỉ gia đình mình bị hủy hoại, thể diện ở trường học và xã hội cũng mất sạch nên nhen nhóm ý định trả thù.
Hà viết di chúc gửi chồng, nói "phải đòi lại công bằng trước kẻ lòng lang dạ thú đã lừa gạt, trêu đùa tình cảm của mình, khiến hắn cả đời sống trong giày vò về đạo đức và lương tâm". Sau đó cô ta lên kế hoạch chuẩn bị một chai axit sulfuric đậm đặc, đồng thời tìm hiểu về con gái 8 tuổi của Sơ, tên là Tiểu Lệ.
Trưa 11/9/1996, Hà đến trường học của Tiểu Lệ, lừa cô bé đến công trường xây dựng bỏ hoang. Cô ta nói: "Ngoan, để dì gội đầu cho con", rồi lấy chai axit trong túi ra đổ lên đầu cô bé. Nạn nhân đau đớn hét lên, chạy ra ngoài kêu cứu và được người qua đường đưa đến bệnh viện.
Còn Hà cất chai axit, đi xe đạp đến nhà Sơ. Nghe thấy tiếng chuông cửa, vợ Sơ ra mở thì bất thình lình bị Hà hất số axit còn lại lên mặt.
Sau khi gây án, cô ta không bỏ trốn mà đến bệnh viện băng bó hai bàn tay bị ăn mòn vì dính axit. Khoảng 15h ngày 11/9, Hà được người nhà đưa đến đồn cảnh sát tự thú.
Vụ Hà tạt axit vợ con của người tình gây rúng động cả nước. Hai nạn nhân bị tổn thương nghiêm trọng, khuôn mặt bị hủy hoại. Tiểu Lệ mất đi đôi mắt, phải trải qua nhiều lần phẫu thuật nhưng chỉ khôi phục được một phần diện mạo. Chi phí điều trị của hai mẹ con được người dân Thượng Hải quyên góp hỗ trợ.
Trên tòa, giải thích lý do ra tay với Tiểu Lệ, Hà nói Sơ quan tâm đến con gái nhất nên muốn trừng phạt anh ta bằng cách khiến con gái anh ta đau khổ.
Hà khóc ân hận: "Tôi không ngờ axit lại gây ra tổn thương kinh hoàng đến vậy. Khi nhìn thấy nạn nhân vật vã đau đớn, tôi thực sự muốn thay họ chịu đau". Hà xin được khoan hồng vì đã ra tự thú, đồng thời cho rằng bản thân cũng là nạn nhân trong mối quan hệ ngoài luồng với Sơ.
Phía viện kiểm sát, tòa án, công an đều nhận định Hà phạm tội Cố ý gây thương tích, nhưng việc định mức án cho cô ta thế nào gây ra nhiều tranh cãi trong các cơ quan luật pháp và dư luận xã hội.
Theo Bộ luật hình sự nước CHND Trung Hoa ban hành năm 1979, mức hình phạt cao nhất cho hành vi tạt axit vào người khác nhưng không gây tử vong là bảy năm tù, nếu gây chết người thì mức hình phạt cao nhất là tù chung thân. Tuy nhiên, trong quyết định "xử nghiêm" với các hành vi phạm tội được Quốc hội Trung Quốc thông qua năm 1983, hình phạt cao nhất cho tội danh này là tử hình.
Cuối cùng, tòa án nhận định Hà nên bị trừng phạt nghiêm khắc. Dù không gây chết người, động cơ và thủ đoạn phạm tội của Hà bị đánh giá là tàn độc, cố ý phạm tội đến cùng, gây ảnh hưởng tiêu cực đến xã hội.
Ngày 1/11/1996, Hà bị kết án tử hình. Cho rằng bản án quá nặng và bản thân phạm tội khi tâm thần rối loạn, Hà kháng cáo. Ngày 10/12/1996, tòa bác đơn kháng cáo, giữ nguyên bản án sơ thẩm, Hà lập tức bị đưa ra pháp trường xử bắn.
Tuệ Anh (Theo Sohu, Ifeng, Eastday)