Nội dung này nằm trong đề xuất thực hiện Chương trình quan trắc tài nguyên và môi trường năm 2026 do Sở Nông nghiệp và Môi trường gửi UBND TP HCM, trong bối cảnh thành phố thường xuyên thuộc nhóm địa phương có mức độ ô nhiễm không khí cao.
Theo Sở, hệ thống quan trắc sẽ cung cấp dữ liệu khoa học liên tục, tin cậy để đánh giá chất lượng không khí và hiệu quả các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời tăng khả năng ứng phó sự cố, nhất là trong các khung giờ cao điểm.
TP HCM mù mịt sương, sáng 17/12. Ảnh: Quỳnh Trần
Sau sáp nhập, TP HCM có khoảng 14 triệu dân và gần 12,7 triệu xe máy, ôtô. Quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa nhanh khiến áp lực lên môi trường ngày càng lớn.
Kết quả quan trắc giai đoạn 2021-2025 cho thấy nồng độ bụi PM10, PM2.5, khí NO2 và tiếng ồn thường xuyên vượt quy chuẩn tại nhiều khu vực trung tâm, nút giao thông và nơi tập trung hoạt động công nghiệp, xây dựng. Nguồn phát thải chủ yếu đến từ giao thông, sản xuất, xây dựng, sinh hoạt và cả các tỉnh lân cận như Đồng Nai, Long An.
Ngoài không khí, Sở Nông nghiệp và Môi trường còn đề xuất lắp 254 điểm quan trắc chất lượng nước mặt cùng hàng chục điểm theo dõi sụt lún, chất lượng nước biển, thủy sinh và trầm tích. Thực tế cho thấy ô nhiễm hữu cơ, dinh dưỡng và vi sinh vẫn phổ biến tại nhiều sông, kênh rạch, đặc biệt ở khu vực đô thị và công nghiệp, nơi tiếp nhận lượng lớn nước thải sinh hoạt chưa qua xử lý.
Bên cạnh đó, khai thác nước ngầm kéo dài, ô nhiễm từ bãi chôn lấp, khu xử lý chất thải rắn và việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong nông nghiệp đang gây suy giảm mực nước dưới đất, sụt lún và biến dạng mặt đất.
Theo Chỉ thị 20 của Thủ tướng, TP HCM phải rà soát, hoàn thiện thể chế và tháo gỡ các "điểm nghẽn" trong quản lý môi trường, tập trung xử lý các vấn đề ô nhiễm trọng điểm. Thành phố hiện đồng thời triển khai các đề án kiểm soát khí thải giao thông, chuyển đổi xanh và xây dựng vùng phát thải thấp.
Lê Tuyết