Vì chưa đến lịch hẹn tái khám thai, chị theo dõi sức khỏe bản thân hai ngày rồi bảo chồng đưa đi gặp bác sĩ. Nhận kết quả đái tháo đường thai kỳ, chị òa khóc lo lắng cho cả hai mẹ con.
Chị Phương Chi (Đà Nẵng) cũng đang lo lắng, liên tục vào các trang web tìm kiếm thông tin về đái tháo đường thai kỳ sau khi nhận chẩn đoán mắc bệnh trong một lần đi khám thai theo hẹn với bác sĩ. "Mình chưa thấy cơ thể có gì quá khó chịu, nhưng sau khi đo đường huyết trong máu, bác sĩ cảnh báo mình đã mắc bệnh". Chị Chi nhớ lại, khi vừa có tin vui, chị tích cực tẩm bổ. Bên cạnh cố ăn các món ăn được mọi người chia sẻ là "tốt cho bà bầu và thai nhi", chị đặc biệt thèm bánh kem nên thường xuyên mua về ăn. Vì thế, mới sang tuần thai thứ 25, chị đã tăng 15 kg. Tuy nhiên, đây cũng là lúc chị nhận chẩn đoán mắc đái tháo đường thai kỳ.
Theo nghiên cứu đăng trên Tạp chí Y học Việt Nam số 18, phát hành tháng 11/2023, được thực hiện trên 375 thai phụ tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội vào năm 2022, tỷ lệ mắc đái tháo đường thai kỳ lên đến 27,7%.
Còn theo thống kê của Liên đoàn Đái tháo đường thế giới (IDF), tỷ lệ đái tháo đường thai kỳ năm 2021 tại Việt Nam là 21,8%, cao hơn khoảng 5 lần so với giai đoạn 2001-2004.
Cứ 5 phụ nữ mang thai thì có một người mắc đái tháo đường thai kỳ. Ảnh: mindbodypregnancy
Điều nguy hiểm là đái tháo đường có thể gây tình trạng tiền sản giật và tăng huyết áp thai kỳ ở mẹ, khiến mẹ khó sinh, tăng nguy cơ phải mổ lấy thai. Một số trường hợp phụ nữ sau khi mắc đái tháo đường thai kỳ đã phát triển thành đái tháo đường type 2 - một rối loạn mạn tính.
Cùng với ảnh hưởng lên mẹ, đái tháo đường thai kỳ cũng ảnh hưởng tới con. Bé bị tăng nguy cơ sinh non, dị tật bẩm sinh, chậm tăng trưởng. Bé có nguy cơ tăng hồng cầu, vàng da, hạ đường huyết sau sinh. Khi trưởng thành, trẻ có nhiều nguy cơ béo phì và tiểu đường type 2. Thậm chí nếu mẹ không kiểm soát đường huyết tốt, trẻ có nguy cơ thai chết lưu.
Ngay sau khi có chẩn đoán mắc đái tháo đường thai kỳ, chị Hằng và chị Chi đều được bác sĩ tư vấn thay đổi thực đơn hàng ngày, yêu cầu tập thể dục - vận động nhẹ nhàng nhiều hơn... Đặc biệt, cả hai bà mẹ đều được yêu cầu kiểm tra đường huyết từ 3 - 4 lần mỗi ngày.
Theo các bác sĩ chuyên ngành nội tiết, đái tháo đường là một loại bệnh liên quan đến rối loạn về chuyển hóa đường. Do vậy, việc kiểm tra đường huyết thường xuyên để kịp thời điều chỉnh và kiểm soát đường huyết trong ngưỡng là yếu tố then chốt trong phác đồ theo dõi, hỗ trợ và điều trị phụ nữ đái tháo đường thai kỳ.
Theo phác đồ điều trị của Bộ Y tế, người mẹ mắc đái tháo đường thai kỳ cần kiểm soát đường huyết trong ngưỡng an toàn chặt chẽ hơn so với nhóm mắc đái tháo đường nói chung.
Các mục tiêu đường huyết đối với phụ nữ bị đái tháo đường thai kỳ hay đái tháo đường và thai kỳ (theo "Quyết định Hướng dẫn quốc gia về sàng lọc và quản lý đái tháo đường thai kỳ" của Bộ Y tế):
| Mục tiêu đường huyết (mmol/L) | |
| Đường huyết trước ăn | ≤ 5,3 (95 mg/dL) |
| Đường huyết sau ăn 1 giờ | ≤ 7,8 (140 mg/dL) |
| Đường huyết sau ăn 2 giờ | ≤ 6,7 (120 mg/dL) |
Đó cũng là lý do mà mỗi ngày chị Hằng và Chi đều có thao tác kiểm tra lượng đường trong máu trước và sau mỗi khi ăn khoảng một giờ đồng hồ. "Mình nhìn vào các chỉ số này để điều chỉnh cách ăn uống nếu cần. Ngoài ra cũng phải tổng hợp các kết quả, báo lại cho bác sĩ để bác sĩ xem có cần điều chỉnh phác đồ điều trị không", chị Chi chia sẻ. "Mỗi lần chích ngón tay lấy máu để kiểm tra đường huyết, mình đều đau điếng, ứa nước mắt, muốn từ bỏ nhưng nghĩ đến con, không thể không làm", chị Hằng tâm sự.
Nhằm giúp các thai phụ mắc đái tháo đường nói riêng và các bệnh nhân đái tháo đường nói chung dễ dàng theo dõi đường huyết mà không cần chích máu ngón tay, nhiều doanh nghiệp trong ngành chăm sóc sức khỏe trên thế giới đã đưa ra thị trường thiết bị máy đo đường huyết liên tục. Sau khi gắn cảm biến trên cơ thể, người bệnh có thể nắm được thông tin đường huyết của mình bất kỳ lúc nào thông qua ứng dụng theo dõi đường huyết liên tục. Với tiến bộ hiện nay, thiết bị theo dõi đường huyết thế hệ mới kết hợp với ứng dụng điện thoại có thể lưu giữ kết quả đường huyết trong suốt quá trình sử dụng, mà không lo phải chích máu để thử đường và ghi lại trên tờ giấy.
Cùng với sự phát triển của công nghệ số, máy đo đường huyết liên tục 3P - sản phẩm kết hợp của FPT và một đơn vị sản xuất thiết bị y tế quốc tế vừa ra mắt người tiêu dùng Việt trong tháng 12 này.
Đại diện FPT giới thiệu máy đo đường huyết liên tục 3P trong buổi họp báo ra mắt sản phẩm 13/11, tại TP HCM. Ảnh: FPT
Máy 3P sở hữu một loạt tính năng vượt trội, cho phép người dùng theo dõi đường huyết liên tục và cập nhật theo thời gian thực, kết quả sẽ được thông báo về chính điện thoại của người dùng. Dữ liệu cập nhật ba phút một lần, cả ngày lẫn đêm, mà không cần lấy máu. Chỉ với chiếc điện thoại, người dùng tiện theo dõi sức khỏe bất kỳ đâu, mọi thời điểm trong ngày.
Với thiết bị này, những bà mẹ tương lai mắc đái tháo đường thai kỳ có thể xem biểu đồ trực quan mức đường huyết, ghi lại tác động từ chế độ ăn, tập luyện và thuốc uống trong 14 ngày. Thiết bị có tính năng "Replay" như cuốn phim tái hiện đường huyết cả ngày dài, mang đến cái nhìn toàn diện về biến động sức khỏe.
Sản phẩm đáp ứng ba tiêu chí RIA: cung cấp dữ liệu theo thời gian thực (Realtime); dữ liệu phải có ý nghĩa quan trọng (Insightful); đề xuất hành động cải thiện (Actionable).
"Khi có dữ liệu đường huyết theo thời gian thực (Realtime), được cập nhật liên tục và đầy đủ (Insightful), người dùng có thể chủ động chọn giải pháp phù hợp (Actionable) nhằm cải thiện bệnh trạng kịp thời. Đây là tiêu chí RIA của giải pháp theo dõi đường huyết liên tục đúng nghĩa", đại diện nhà sản xuất cho biết.
Kim Anh