Bản án được TAND tỉnh Lào Cai tuyên chiều 29/5, sau 9 ngày xét xử và nghị án.
Cựu bí thư Tỉnh ủy Lào Cai Nguyễn Văn Vịnh và cựu chủ tịch UBND tỉnh Doãn Văn Hưởng cùng bị kết tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, song với mức độ hành vi và chức vụ đảm nhận khi phạm tội thấp hơn, ông Hưởng bị phạt 4 năm tù.
Hai cựu phó chủ tịch UBND tỉnh, ông Nguyễn Thanh Dương và Lê Ngọc Hưng, mỗi người 3 năm 3 tháng tù, cùng tội danh trên.
Ông Nguyễn Mạnh Thừa (giám đốc Công ty Lilama) bị tuyên 7 năm 6 tháng tù cho hai tội Rửa tiền và Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên. Ông Thừa bị cáo buộc trực tiếp chỉ đạo, tổ chức khai thác, tiêu thụ trái phép hơn 1,5 triệu tấn quặng apatit các loại, trị giá hơn 610 tỷ đồng.
12 bị cáo còn lại hưởng mức án thấp hơn, một số án treo.
Theo bản án, hành vi trái pháp luật của các bị cáo đã gây thất thoát ngân sách Nhà nước 184 tỷ đồng, cũng là tiền các doanh nghiệp được hưởng lợi từ khai thác "chui" khoáng sản.
Cựu bí thư tỉnh ủy Nguyễn Văn Vịnh (hàng hai) và cựu chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Doãn Văn Hưởng (hàng ba) tại tòa. Ảnh: Cổng thông tin điện tử Chính phủ
Những ngày diễn ra phiên tòa, các bị cáo là cựu lãnh đạo tỉnh không tranh luận tội danh, song cho rằng mức án đề nghị quá nặng. Họ cho rằng có sai phạm song cũng là cán bộ có công trạng, đóng góp nhiều cho địa phương, tuổi cao nên mong được khoan hồng
Cựu bí thư Vịnh nói toàn bộ số khoáng sản được khai thác trái phép không bị tuồn ra ngoài mà được chế biến và cung cấp hàng triệu tấn phân bón, phục vụ địa phương và các vùng lân cận. Đơn vị chế biến, sản xuất số khoáng sản này đã nộp số tiền lớn vào ngân sách.
Cựu chủ tịch Hưởng phân trần ngay sau ký văn bản liên quan hoạt động thu gom khoáng sản, ông đã ký một văn bản khác để ngăn chặn những hành vi tiêu cực có thể phát sinh sau đó. Song đáng tiếc việc này không được thực hiện nghiêm túc, để xảy ra hậu quả.
Theo bản án, các cựu lãnh đạo tỉnh này "biết rõ những sai phạm về thẩm quyền", song vì mục đích phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển đã ký các văn bản, giấy chứng nhận đầu tư, có ý kiến bút phê, chỉ đạo vào các tài liệu khác có liên quan trái quy định.
Ông Nguyễn Mạnh Thừa, Giám đốc Công ty Lilama tại tòa. Ảnh: Danh Lam
Tòa xác định, từ năm 2012 đến 2015, các bị cáo nguyên là lãnh đạo UBND tỉnh Lào Cai và một số sở ngành, biết rõ diện tích 3,77 ha tại thôn 2 xã Đồng Tuyển, thành phố Lào Cai đã được Bộ Công Thương phê duyệt quy hoạch quặng Apatit. Thẩm quyền cấp phép khai thác thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Nhưng các bị cáo vẫn "lợi dụng chức vụ" để ký các văn bản, giấy chứng nhận đầu tư trái quy định, cấp 3,77 ha đất cho Công ty Lilama để xây dựng dự án khách sạn, nhà hàng.
Khi thi công, Lilama phát hiện có quặng Apatit nên đề nghị Công ty Apatit Việt Nam nhập lại số khoáng sản này.
Công ty LiLama bị cáo buộc lợi dụng giấy chứng nhận đầu tư và các văn bản khác của UBND tỉnh Lào Cai để khai thác tận thu Apatit. Để tiêu thụ, Lilama ký hợp đồng với Apatit Việt Nam để bán toàn bộ số quặng khai thác chui, thu lời bất chính.
Tết nguyên đán 2015, sau khi ông Vịnh làm Bí thư Tỉnh ủy, ông Thừa đã mang 5 tỷ đồng đến nhà tặng quà Tết.
Thanh Lam