Sáng kiến Khoa học (Creative Science Contest - CSC) là cuộc thi thường niên do Bộ Khoa học và Công nghệ chỉ đạo, báo VnExpress tổ chức. Năm thứ 4 triển khai, cuộc thi nhằm thúc đẩy phong trào nghiên cứu, sáng tạo trong lĩnh vực khoa học công nghệ, hướng tới các nhà khoa học chuyên nghiệp, nhóm tác giả không chuyên và doanh nghiệp. Với chủ đề "Sáng kiến Xanh" cuộc thi năm nay tôn vinh những giải pháp đột phá, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội bền vững, mang lại giá trị thiết thực cho cộng đồng và các vùng khó khăn.
Ban tổ chức bắt đầu mở cổng nhận bài từ 15/1, theo hình thức trực tuyến đến hết 30/3. Vòng sơ loại diễn ra từ 31/3 - 14/4, chung kết từ 15/4 - 6/5 và lễ trao giải dự kiến tổ chức ngày 17/5 tại Hà Nội.
Hiện Ban tổ chức nhận được hơn 30 hồ sơ gửi về thuộc nhiều lĩnh vực, trong đó lĩnh vực môi trường, năng lượng đang áp đảo (chiếm 50%). Số còn lại thuộc lĩnh vực giáo dục, nông nghiệp và các giải pháp công nghệ phục vụ tiện ích của cuộc sống.
Hồ sơ dự thi được gửi về từ các địa phương trên cả nước, trong đó Điện Biên, Nam Định, Bắc Giang chiếm tỷ lệ cao. TP HCM, Hà Nội, Kiên Giang, Trà Vinh, Cà Mau, Bình Phước, Đăk Nông, Nghệ Tĩnh... cũng có nhiều hồ sơ tham gia.
Ban tổ chức cũng nhận được sự quan tâm của nhiều Sở Khoa học và Công nghệ, các nhóm nghiên cứu không chuyên, doanh nghiệp, trường đại học... mong muốn giải đáp thông tin về cuộc thi.
Hệ thống lưới chắn đàn hồi chống UAV (máy bay không người lái) cảm tử của tác giả nghiên cứu đến từ Bắc Giang. Ảnh: NVCC
Sáng kiến Khoa học khuyến khích các sản phẩm sáng tạo, áp dụng công nghệ mới, tiên tiến. Sản phẩm có tính độc đáo, khác biệt phù hợp với điều kiện ứng dụng tại Việt Nam. Cuộc thi khuyến khích các sản phẩm đã thu hút được đầu tư hoặc có tiềm năng thu hút đầu tư để đưa kết quả nghiên cứu ứng dụng rộng trong thực tế mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Cuộc thi khuyến khích các sản phẩm hướng đến hỗ trợ cộng đồng ở vùng khó khăn, miền núi, vùng sâu, vùng xa. Các sản phẩm, ứng dụng tham gia cuộc thi có thể đang trong giai đoạn thử nghiệm, hoặc đã được ứng dụng, đã được đăng ký sở hữu trí tuệ hoặc chưa. Năm nay cuộc thi tiếp nhận các sản phẩm nghiên cứu ở mọi mặt cuộc sống, thay vì chia nhóm lĩnh vực như trước đây. Các tác giả tham gia cuộc thi ở độ tuổi dưới 40 là các nhà khoa học chuyên nghiệp, nhóm tác giả không chuyên và doanh nghiệp có đầu tư cho nghiên cứu & phát triển (R&D) tạo ra các giải pháp nổi bật.
Từ vòng sơ loại, độc giả VnExpress có thể bình chọn các sản phẩm yêu thích. Các sản phẩm được bình chọn cao và lựa chọn của Ban giám khảo sẽ vào vòng chung kết. Điểm Sơ loại sẽ bao gồm 60% điểm đánh giá của Hội đồng giám khảo và 40% bình chọn của độc giả. Tại vòng chung kết, 20% bình chọn và 80% điểm đánh giá của Ban giám khảo là căn cứ xếp hạng các sản phẩm đoạt giải.
Tổng giá trị giải thưởng lên tới 970 triệu đồng, trong đó Ban tổ chức trao hai giải nhất trị giá 100 triệu đồng mỗi giải, hai giải nhì 70 triệu đồng mỗi giải, hai giải ba 50 triệu đồng mỗi giải dành cho nhóm nhà khoa học chuyên và không chuyên.
Với nhóm doanh nghiệp, Ban tổ chức vinh danh top 5 có giải pháp/sản phẩm khoa học công nghệ đột phá trong năm 2023, 2024 với phần thưởng gói truyền thông trị giá 100 triệu đồng trên báo VnExpress.
Tại hạng mục Sáng kiến Xanh trị giá 30 triệu đồng hướng đến các giải pháp xanh, sáng tạo, mang tính bền vững, nhằm giải quyết một vấn đề xã hội ở khu vực nông thôn, miền núi và có thể triển khai thực tế. Ban tổ chức ưu tiên sáng kiến trong lĩnh vực giáo dục.
Sau ba năm tổ chức, cuộc thi Sáng kiến Khoa học đã trao 19 giải cho các tác giả, nhóm tác giả có các giải pháp công nghệ có tính ứng dụng cao vào cuộc sống.
Toàn bộ tiền giải thưởng do Quỹ Hy vọng (Hope Foundation) tài trợ. Đây là quỹ xã hội hoạt động vì cộng đồng, không vì lợi nhuận, được vận hành bởi Báo VnExpress và Công ty cổ phần FPT. Quỹ hướng tới thúc đẩy công nghệ thông tin, phát triển tri thức bền vững, kết nối tấm lòng nhân ái để tạo ra xã hội bình đẳng và tiến bộ. Với việc đồng hành cùng cuộc thi, Quỹ Hy vọng mong muốn thúc đẩy các sáng kiến từ những người trẻ, để từ đó ứng dụng công nghệ vào mọi mặt của đời sống. Điều này góp phần thực hiện hóa mục tiêu của Quỹ, rút ngắn khoảng cách chênh lệch giữa nông thôn và thành thị.
>>> Gửi bài thi tại đây
Bảo Chi