Nếu Nhật Bản có ikigai (mục đích sống), Thụy Điển có lagom (sống cân bằng), Hà Lan có gezellig (lối sống gần gũi), người Croatia có tôn chỉ pomalo. Pomalo được dịch sang tiếng Anh là "take it easy" (hãy thoải mái, bình tĩnh).
Paul Kvint, nhà báo của National Geographic, từng viết về triết lý pomalo này khi đến vùng Dalmatia, một vành đai hẹp ở bờ đông biển Adriatic thuộc Croatia, trải dài từ đảo Rab (phía bắc) đến vịnh Kotor (phía nam). Tại đây, anh đã gặp người dân địa phương và được họ giải thích về triết lý sống trên. Pomalo là sự kết hợp giữa các khái niệm "đơn giản hóa mọi chuyện", "từ từ", "không có vấn đề gì cả" và "uống thêm một ly cà phê".
Một khu chợ địa phương ở thủ đô Zegrab. Ảnh: Dreamstime
Mục đích của phong cách sống này không phải là trì hoãn, bỏ qua các nghĩa vụ cần làm trong cuộc sống hay lười biếng. Nó là cách để người dân có thể cân bằng cuộc sống, không để sự xô bồ, bận rộn làm cản trợ việc họ thư giãn, hít thở không khí trong lành mỗi ngày.
Chính tư duy này đã hình thành nên hình ảnh của dân vùng biển Dalmatia nói riêng và Croatia nói chung, những người thoải mái, biết trân trọng niềm vui bé nhỏ. Thậm chí, họ đã biến nó thành lời chào, như một sự gửi gắm tới người đối diện về việc tận hưởng cuộc sống. Do đó, đừng ngạc nhiên nếu một trong những người dân địa phương, thay vì nói tạm biệt, họ lại vẫy tay và bảo "Pomalo".
"Họ chỉ muốn bạn thoải mái, thư giãn và không để mọi thứ bận rộn của cuộc sống chi phối cảm xúc của bạn", đại diện Công ty Du lịch ở thành phố Slpit, Private Tours Croatia, chia sẻ.
My Istria, công ty du lịch đón hơn 70.000 khách quốc tế mỗi năm và cung cấp hơn 1.300 căn biệt thự sang trọng dọc đất nước, cho biết: "Nếu bạn đến thăm vùng đất của hơn 1.000 hòn đảo (biệt danh của Croatia), chúng tôi muốn hỏi rằng bạn đã bao giờ gặp một người Croatia căng thẳng, lo âu chưa? Câu trả lời là chưa đúng không? Chúng tôi cũng thế".
"Vội vã" là một từ xa lạ với người dân. Họ cũng không chen lấn, toát ra năng lượng tiêu cực hay bất kỳ điều gì tương tự. Một ví dụ điển hình là hoạt động mua sắm trong siêu thị. Ở nhiều quốc gia, mua sắm cuối tuần giống như một cuộc chạy đua marathon. Mọi người xô đẩy, chen lấn và thậm chí trao nhau những cái nhìn thiếu thiện cảm. Nhưng ở Croatia, nguyên tắc là phải thư giãn khi đi mua sắm.
Thành phố biển Split. Ảnh: Nguyễn Tất Thịnh
"Khi bạn gặp một người quen, bạn trò chuyện, hẹn gặp đi uống cà phê. Khi thanh toán trong siêu thị, cửa hàng, những người lớn tuổi hơn hay mua ít đồ sẽ được ưu tiên. Trong lúc trả tiền, chúng tôi cũng trò chuyện với thu ngân", My Istria chia sẻ.
Người Croatia thích cà phê. Một ngày bình lặng của họ thường bắt đầu với việc uống cà phê. Khi đến công ty, họ sẽ chuẩn bị một ly rồi sau đó mới bắt tay vào làm. Vào giờ trưa, họ thường đến một quán cà phê trên sân thượng của tòa nhà làm việc, thưởng thức đồ uống và tắm nắng. Giờ nghỉ trưa ở đây, được người dân dành cho bản thân.
Nhưng lối sống chậm này cũng có điểm trừ, theo My Istria. "Khi nói đến các cuộc hẹn làm ăn, đừng ngạc nhiên nếu bạn nhận được cuộc hẹn vào phút chót, hoặc hủy bỏ vào phút cuối. Trong nhiều trường hợp, các cuộc hẹn thậm chí không có giờ, mà có thể là hôm nay, mai hoặc để xem khi nào rảnh".
Anh Minh (Theo NatGeo, My Istria)