Thiếu tá Serhii Volyna, chỉ huy Lữ đoàn hải quân đánh bộ độc lập số 36 của Ukraine, hôm 19/4 nói với Washington Post rằng các binh sĩ sẽ tiếp tục kháng cự tại nhà máy gang thép Azovstal, dù lực lượng Nga nhiều lần kêu gọi hạ vũ khí đầu hàng. Lữ đoàn này cũng là thành trì cuối cùng của lực lượng Ukraine ở thành phố cảng đang bị Nga bao vây và họ cố thủ trong nhà máy gang thép Azovstal phía nam thành phố, biệt lập với các khu đông dân cư.
"Binh sĩ của chúng tôi sẽ tiếp tục chiến đấu và hoàn thành nhiệm vụ quân sự được giao. Chúng tôi sẽ không hạ vũ khí", Volyna nói.
Phát biểu qua kết nối vệ tinh, chỉ huy Ukraine nói lực lượng của ông sẽ "không lặp lại sai lầm" khi đầu hàng Nga. "Chúng tôi không tin người Nga", ông cho hay.
Volyna cho hay lực lượng cố thủ trong hệ thống đường hầm dưới nhà máy còn có các thành viên Tiểu đoàn Azoz, lính đánh thuê nước ngoài cũng như dân thường, nhưng từ chối cho biết số lượng chính xác binh sĩ tại đây. Ông cho biết khoảng 500 người bị thương, trong đó có dân thường. "Dưới tầng hầm, vết thương của họ hoại tử, không có thuốc điều trị", chỉ huy Ukraine nói.
Theo ông, lực lượng Nga "liên tục sử dụng không quân, pháo binh và hải pháo" để oanh kích nhà máy Azovstal, cũng như "tìm cách tiến hành các cuộc tấn công với sự yểm trợ của xe tăng, xe chiến đấu bộ binh" để xuyên thủng hệ thống phòng thủ của Ukraine.

Thiếu tá Serhii Volyna, chỉ huy Lữ đoàn thủy quân lục chiến 36 của Ukraine, chia sẻ với truyền thông phương Tây hôm 19/4. Ảnh: Washington Post.
Ông gọi tình hình là "bi kịch" và "nguy cấp", đồng thời kêu gọi Tổng thống Mỹ Joe Biden giúp cứu những người lính và dân thường, có thể thông qua một chiến dịch "với tất cả các biện pháp quân sự cần thiết" hay một thỏa thuận chính trị với quốc gia thứ ba hoặc "tổ chức phi quân sự".
"Chúng tôi rất hy vọng Tổng thống Biden sẽ lắng nghe và giúp giải quyết tình hình", Volyna nói. "Chúng tôi tin rằng đây là một trong số ít những người thực sự có thể tác động và giải quyết tình trạng này trong thời gian ngắn".
Azovstal là nhà máy gang thép từ thời Liên Xô và cũng là một trong những nhà máy luyện kim lớn nhất châu Âu, trải dài hơn 10,3 km2 dọc bờ sông thành phố. Nhà máy hiện trở thành pháo đài khi là tuyến phòng thủ cuối cùng của lực lượng Ukraine. Trước khi trở thành cứ điểm phòng ngự cuối cùng ở Mariupol, Azovstal đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế của thành phố, mang lại sinh kế cho hàng chục nghìn người.
Không có viện binh và bị cắt đứt với thế giới bên ngoài, những người lính và dân thường ở nhà máy Azovstal đang nương tựa vào nhau để tồn tại. Volyna ngủ 2-3 tiếng mỗi đêm trong tầng hầm ẩm ướt cùng các đồng đội.
"Chúng tôi cùng nhau tiết kiệm nước, hỗ trợ lẫn nhau, cố gắng giúp đỡ nhau nhiều nhất có thể", ông nói. "Mọi người đã sẵn sàng để tiếp tục cầm cự như một thể thống nhất".

Lá cờ Ukraine bị rách được treo trên dây trước một tòa chung cư bị phá huỷ vì giao tranh ở Mariupol hôm 14/4. Ảnh: Reuters.
Theo ông, tinh thần các binh sĩ vẫn ở mức cao. "Chúng tôi nhận thức được mọi thứ và chúng tôi hiểu tình hình một cách bình tĩnh, tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu", ông nói.
Giới chức Ukraine, bao gồm Tổng thống Volodymyr Zelensky và Thị trưởng Mariupol Vadym Boichenko, cho biết 20.000 dân thường ở Mariupol đã thiệt mạng, đồng thời cáo buộc lực lượng Nga nhắm vào dân thường không có vũ khí, chặn nỗ lực viện trợ nhân đạo. Nga bác bỏ cáo buộc, khẳng định chỉ nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng quân sự.
Mariupol là thành phố chiến lược trên bờ biển Azov, án ngữ hành lang trên bộ nối bán đảo Crimea với khu vực ly khai ở miền đông Ukraine. Đây cũng là thành phố cảng chủ chốt ở vùng Donbass, nơi có hai chính thể ly khai gồm Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) và Cộng hòa Nhân dân Lugansk (LNR) được Nga đơn phương thừa nhận độc lập và bảo vệ.
Nếu kiểm soát được thành phố này, Nga sẽ nối thông được hành lang chiến lược và phong tỏa hoàn toàn cửa ngõ tiếp cận biển Azov của Ukraine. Theo giới chức Ukraine, khoảng 90% công trình trong thành phố đã bị hư hại hoặc phá hủy, điện và thông tin liên lạc bị cắt trong nhiều ngày.

Các mũi tiến công mới của Nga ở Ukraine. Đồ họa: Guardian. Bấm vào hình để xem chi tiết.
Huyền Lê (Theo Washington Post)