Trưa mùng 8 Tết Quý Mão hàng năm, người dân đổ về đình Phù Liễn, xã Đồng Tĩnh, huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc để dự lễ hội Đúc Bụt.
Tương truyền, lễ hội nhằm ôn lại quá trình chiêu mộ nghĩa sĩ, tập hợp lực lượng, rèn đúc vũ khí của Ngọc Kinh công chúa, một nữ tướng của Hai Bà Trưng. Để tưởng nhớ công lao, nhân dân Phù Liễn đã lập Đền thờ bà và hàng năm tổ chức lễ hội diễn lại các tích trò xưa, trong đó có tích trò “Đúc Bụt”.
Những người tham gia hoặc được lựa chọn phục vụ lễ hội đều phải đạt tiêu chuẩn của làng. Họ phải là những trai thanh, gái lịch. Người già phải gương mẫu, gia đình ấm êm hòa thuận, được hàng xóm mến phục, tin yêu… Thông thường lễ hội cần 35 người trực tiếp tham gia diễn trò.
10h, các chủ tế của làng làm lễ xin âm dương và phân công quan viên chuẩn bị phần hội.
Ba thanh niên năm nay được chọn làm "Bụt sống" lần lượt là: Nguyễn Đình Khiêm (19 tuổi, bìa trái); Nguyễn Văn Nam (29 tuổi, giữa) và Nguyễn Hồng Quân (19 tuổi).
Họ là những người khỏe mạnh, chưa có vợ, còn cha mẹ và không vướng tang.
Sau khi làm lễ, các “Bụt sống” được người dân đưa đi tắm ở giếng làng.
Sau đó, cả ba tiến về cánh đồng, cách đền thờ hơn 500 m để đắp bùn quanh người và mặt.
“Bụt sống” được rước về đình, quấn trong chiếu cói, riêng Bụt ở giữa sẽ đặt thêm bó mạ xanh. Đây là nghi thức mới của năm nay để tránh người dân tranh giành chiếu ngay tại sân đình khi nghi lễ chưa thực hiện xong.
Nghi lễ kết thúc, chủ tế và 16 quan viên bắt đầu tản chiếu bên trong đình.
Ông Nghiêm Xuân Phong, Phó Ban quản lý di tích làng Phù Liễn cho biết, điểm mới của lễ hội năm nay là lộc được phát tới tay người dân, không còn tung chiếu ra sân đình để người dân tranh cướp gây phản cảm như trước.
Chiếu được phân nhỏ rồi đưa qua khe cửa cho người dân. Nhiều người nắm được manh chiếu qua khe cửa gỗ của đình, liên tục kéo, giằng co với người bên trong. Theo quan niệm, người nào lấy được manh chiếu, gia đình đó sẽ sinh con trai.
Bên ngoài cánh cửa đình, đông đảo thanh niên giành giật, tranh nhau manh chiếu.
Người dân giằng co và kéo manh chiếu ra tới cửa đình, cách nơi phát lộc 40 m.
Chị Huyền Thương (TP Vĩnh Yên) cho biết đến lễ hội để cầu tài lộc cho năm mới và mong sinh con trai.
Đại Nam