Đồng Nai có đồi núi, sông hồ và rừng nguyên sinh, là điểm đến cho khách yêu thích du lịch sinh thái, khám phá thiên nhiên.
Đồng Nai nằm trong vùng trọng điểm phát triển kinh tế Đông Nam Bộ, là một trong 4 góc của tứ giác phát triển TP HCM - Bình Dương - Bà Rịa Vũng Tàu - Đồng Nai. Đồng Nai có tốc độ phát triển kinh tế nhanh nhưng vẫn còn nhiều khu du lịch sinh thái và vui chơi giải trí gắn liền với thiên nhiên.
Thời tiết ở Đồng Nai trung bình khoảng 28 độ C, thích hợp để đi du lịch nhiều thời điểm trong năm. Trong đó, đẹp nhất là từ khoảng tháng 1 vì thời điểm này đã qua mùa mưa, trời trong xanh. Tháng 4 là thời gian thích hợp cho các chuyến dã ngoại, cắm trại. Từ tháng 5 đến tháng 8 là mùa thu hoạch trái cây nên du khách có cơ hội thưởng thức, hái quả và mua về làm quà.
Trung tâm Đồng Nai là thành phố Biên Hòa, cách TP HCM khoảng 30 km, các hình thức di chuyển thuận tiện gồm ôtô, xe máy, xe khách, tàu hỏa.
Từ TP HCM, vé xe khách đến Đồng Nai của các nhà xe như Mỹ Loan, Điền Linh, Trường Thịnh, Phương Anh có giá 140.000 đồng một người. Vé xe buýt giá 20.000 đồng. Nếu muốn chủ động thời gian và tự do dừng nghỉ, du khách đi ôtô cá nhân hoặc xe máy từ TP HCM theo đường Võ Nguyên Giáp. Thời gian di chuyển từ 45 đến 60 phút, tùy tình hình giao thông.
Từ Hà Nội và các tỉnh thành miền Trung, miền Bắc, du khách bay tới sân bay Tân Sơn Nhất, hoặc đi tàu tới ga Biên Hòa rồi đón xe khách, thuê xe máy đi tiếp. Xe khách từ Hà Nội chạy khoảng 35 tiếng, giá vé trung bình 1.000.000 đồng.
Du khách có nhiều lựa chọn lưu trú tại Đồng Nai. Các khách sạn ở TP Biên hòa như The Mira Central Park, Aurora Hotel Plaza, Masion Park Hotel là những cơ sở được đánh giá cao. Giá phòng dao động từ 1.500.000 đồng một đêm. Một số nhà nghỉ hoặc các khách sạn 1-2 sao ở TP Long Khánh có giá giá từ 150.000 đến 500.000 đồng một đêm.
Nếu muốn hòa mình với thiên nhiên, du khách có thể tìm các homestay ở gần VQG Cát Tiên như Orchard Home Resort và Nam Cát Tiên homestay. Khu vực này cũng có thể cắm trại qua đêm trong Vườn, giá 100.000 đồng một người (tự chuẩn bị lều trại).
Văn miếu Trấn Biên
Văn miếu nằm ở phường Bửu Long, TP Biên Hòa, được chúa Nguyễn Phúc Chu cho xây dựng vào năm 1715 nhằm giữ văn hóa, truyền thống trọng học của người Việt. Năm 1861, thực dân Pháp đánh chiếm Biên Hòa và đã phá bỏ công trình này.
Đến năm 1998, nhân dịp kỷ niệm kỷ 300 năm thành lập và phát triển vùng đất Biên Hòa - Đồng Nai, Văn miếu được phục dựng tại vị trí cũ. Công trình mang phong cách kiến trúc thời Nguyễn và tham khảo kiến trúc văn miếu cổ trên cả nước, trong đó có Văn Miếu - Quốc Tử Giám ở Hà Nội.
Gian chính trong văn miếu là nơi thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh. Gian trái thờ các vị danh nhân văn hóa tiêu biểu của Việt Nam. Gian phải thờ những các anh hùng, các bậc tiền nhân có công trong gây dựng, phát triển văn hóa vùng đất Biên Hòa - Đồng Nai và Nam Bộ. Mỗi năm, Văn miếu Trấn Biên đón khoảng 300.000 lượt khách tham quan.
Vườn quốc gia Cát Tiên
Vườn quốc gia Cát Tiên có tổng diện tích hơn 70.000 ha, là khu bảo tồn thiên nhiên nằm trên địa bàn năm huyện Tân Phú và Vĩnh Cửu (Đồng Nai), Cát Tiên và Bảo Lâm (Lâm Đồng), Bù Đăng (Bình Phước).
Là rừng đất thấp ẩm ướt nhiệt đới, Cát Tiên được UNESCO công nhận là "Khu dự trữ sinh quyển thế giới" với hàng trăm loài động vật quý hiếm ghi tên vào Sách Đỏ Việt Nam.
Bên cạnh là địa điểm lý tưởng để khám phá, học hỏi, đây còn là nơi nghỉ dưỡng phù hợp với những người yêu thiên nhiên và muốn tìm những điều mới mẻ.
Thời điểm thích hợp để đến Vườn quốc gia Cát Tiên là từ tháng 11 đến tháng 5 năm sau. Đây là mùa khô, rừng khô ráo nên thuận tiện đi lại cũng như khám phá vẻ đẹp thiên nhiên.
Trải nghiệm được nhiều du khách lựa chọn khi đến Cát Tiên là ngắm thú đêm. Du khách sẽ được HDV đưa đến những bãi cỏ, các khu sinh cảnh của các loài thú để nhìn ngắm các loài nai, nhím, thỏ, chồn tìm kiếm thức ăn trong bóng tối. Tùy theo mùa và thời tiết, cộng thêm một chút may mắn, du khách có thể gặp bò tót.
Xem thêm: Cẩm nang du lịch Vườn quốc gia Cát TiênHồ Trị An
Hồ Trị An rộng 32.000 ha nằm giữa các huyện Định Quán, Thống Nhất, Trảng Bom và Vĩnh Cửu. Vào mùa khô, lòng hồ cạn nước, cỏ lên xanh tạo thành thảo nguyên rộng lớn, là điểm thư giãn của nhiều du khách tới Đồng Nai.
Du khách có thể cắm trại qua đêm với nhiều dịch vụ bên hồ Trị An, giá từ 800.000 đến 1,8 triệu đồng một người bao gồm ăn tối, nướng BBQ và cắm trại. Khách có thể chọn đi cano ra đảo Ó Đồng Trường giữa lòng hồ với giá 150.000 đồng một người. Ở đây có nhiều dịch vụ vui chơi giải trí như thuê xe đạp, xe điện vòng quanh đảo.
Hồ Trị An cũng là địa điểm lý tưởng để chèo SUP ngắm hoàng hôn hay bình minh. Khách lưu ý dùng áo phao và có người hướng dẫn khi trải nghiệm để đảm bảo an toàn.
Vườn trái cây Long Khánh
Long Khánh được coi là vựa trái cây của Đông Nam Bộ, với các loại ổi, măng cụt, sầu riêng, mít tố nữ, chôm chôm. Vào mùa hè, các nhà vườn ở xã Xuân Lập, Bình Lộc mở cửa để du khách trải nghiệm hái chôm chôm miễn phí, hái xong mua tại vườn.
Tại Long Khánh, mộ Cự thạch Hàng Gòn, Công viên Suối Tre, các biệt thự cổ cũng là điểm đến gợi ý. Trong đó, mộ Cự thạch Hàng Gòn là di tích độc đáo cả về nghệ thuật và kỹ thuật của các tộc người cổ ở Nam Á nói chung và người Việt cổ nói riêng.
Vườn cao su mùa rụng lá
Vào đầu mùa khô (từ tháng 12 đến tháng 2 năm sau), các cánh rừng cao su ở Đồng Nai bắt đầu rụng lá tạo ra khung cảnh đẹp mắt. Đồng Nai là một trong ba tỉnh có diện tích cao su lớn nhất cả nước, trong đó nhiều vườn gắn bó với lịch sử hình thành ngành cao su trong nước.
Nhìn từ trên cao, những cây cao su rụng trơ trụi tạo ra khung cảnh được ví như "rừng bạch dương ở Đông Âu".
Vườn cao su rộng 8 ha (hay còn gọi Lô 9) tại ở xã Bàu Hàm 2, huyện Thống Nhất được người Pháp trồng đầu tiên ở Việt Nam với tên gọi đồn điền Suzanah vào năm 1906. Hiện vườn được Nông trường Cao su An Lộc quản lý, trở thành vườn bảo tồn của ngành cao su Việt Nam.
Đến năm 1980, ngành cao su cho ngừng khai thác mủ ở vườn cây này để bảo tồn, phục vụ tham quan và giáo dục lịch sử. Theo Nông trường cao su An Lộc, hiện nay vườn còn 224 cây hơn 100 tuổi trong tổng số 700 cây được trồng từ năm 1906 đang phát triển tốt.
Khu du lịch Vườn Xoài
Nằm ở ấp Tân Cang, xã Phước Tân, TP Biên Hoà, khu du lịch sinh thái Vườn Xoài được nhiều du khách biết đến. Với diện tích trên 50 ha, nơi đây sở hữu nhiều cảnh quan đa dạng với rừng cây, hồ nước, vườn trái cây và vườn bách thú.
Đến đây, du khách tham gia các trò chơi như cưỡi đà điểu, tham gia trượt cỏ, chèo thuyền kayak, thuyền thúng. Ngoài ra, khách cũng có thể tản bộ quan sát các loại động vật hoang dã như cá sấu, hổ, ngựa, đà điểu, heo rừng, ngựa, hươu nai và nhiều loài chim quý hiếm. Các hoạt động thể thao được thiết kế theo không gian mở như hồ bơi, sân tennis, nhà thi đấu đa năng, khu vực cắm trại phục vụ khách đoàn.
Giá vé tham quan từ 100.000 đồng.
Khu du lịch Bò Cạp Vàng
Nằm ở Ấp 3, xã Phước Khánh, huyện Nhơn Trạch, khu du lịch được bao bọc bởi sông nước và vườn trái cây tạo nên bầu không khí trong lành, thích hợp tổ chức du lịch dã ngoại cho gia đình vào dịp cuối tuần.
Du khách có thể tham gia nhiều trò chơi trên bờ, dưới nước, trò chơi dân gian như đi cầu dừa, cầu dây, cầu lắc, bắt cá, trải nghiệm trò chơi cảm giác mạnh với đường trượt zipline trên không hay chèo SUP. Khu du lịch phù hợp với các hoạt động team-building dành cho khách đi theo đoàn. Giá vé cho người lớn 80.000 đồng, trẻ em 40.000 đồng.
Thác Giang Điền
Thác Giang Điền với quang cảnh thiên nhiên xanh mát thích hợp cho các buổi dã ngoại cuối tuần. Dòng thác thấp, mực nước chân thác không chảy xiết thích hợp cho các hoạt động bơi, tắm, chèo thuyền. Tuy nhiên, du khách cần có sự hướng dẫn của nhân viên để đảm bảo an toàn.
Ngoài ra, du khách có thể trải nghiệm chèo thuyền khám phá hồ Tuyền Tâm, hay tham quan khu vườn Nam Bộ cũng thuộc khu du lịch thác Giang Điền. Địa chỉ này cách TP HCM khoảng 45 km, có thể đi xe máy hoặc bus. Ngày thường giá vé cho người lớn là 40.000 đồng và trẻ em là 25.000 đồng.
Khu du lịch Bửu Long
Đến Bửu Long, cụm hồ Long Ẩn với những ngọn núi đá cao sừng sững và nhiều mỏm đá nhỏ nhấp nhô trên mặt hồ là nơi thu hút nhiều bạn trẻ chụp hình check in. Khu du lịch có nhiều trò chơi, hồ bơi thiếu nhi thích hợp thư giãn, giải trí cuối tuần cùng gia đình.
Loạt công trình, tiểu cảnh, hệ thống cây xanh được bố trí men theo bờ hồ giúp cảnh quan khu du lịch đa dạng. Khu Trường Thành dài hơn hơn 400 m chạy dọc theo bờ hồ Long Ẩn; núi Thần tài với hệ thống thác nước và cây xanh; tượng phật Quan âm dát vàng cao 19 m là những điểm nhấn của khu du lịch này.
Khu du lịch Sơn Tiên
Khu du lịch sinh thái Sơn Tiên rộng gần 400 ha, nằm tại quốc lộ 51, TP Biên Hòa. Trong đó, Sơn Tiên Amazing World (STAW) là công viên chuyên đề đưa khách du lịch trên đoàn xe lửa, khám phá những nền văn minh nổi bật trên giới được mô phỏng tại đây. Với tuyến đường xe lửa dài tới 18 km và 11 điểm đến thu nhỏ, du khách sẽ được trải nghiệm hành trình khép kín vui chơi - giải trí - giáo dục - tâm linh - nghỉ dưỡng.
Công viên trong khu du lịch rộng 180 ha, hiện giữ 6 kỷ lục Guinness Việt Nam. Vào dịp Tết, Sơn Tiên Amazing World có nhiều chương trình biểu diễn lớn như đại hội Lân Sư Rồng khai xuân thịnh vượng, diễu hành chào xuân, giao lưu cà kheo sắc màu, trình diễn điệu múa Thái Lan truyền thống.
Núi Chứa Chan
Núi Chứa Chan còn gọi là núi Gia Ray hoặc Gia Lào nằm ở huyện Xuân Lộc, cách TP Biên Hòa hơn 80 km. Đây là ngọn núi cao nhất ở Đồng Nai (837 m), thứ hai ở Đông Nam Bộ, sau núi Bà Đen (986 m, Tây Ninh). Núi Chứa Chan với thế núi cao, vách đá cheo leo và rừng rậm, là điểm tham quan hút khách. Năm 2012, núi được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích danh lam thắng cảnh cấp quốc gia.
Ngoài cây đa ba gốc một ngọn nổi tiếng, trên núi còn có chùa Bửu Quang, chùa Lâm Sơn, Linh Sơn, nhà nghỉ mát của toàn quyền Pháp, vườn trà của vua Bảo Đại tạo thành một cụm thắng cảnh.
Để lên đỉnh núi, du khách ngoài đi bộ theo đường mòn trạm thông tin SK11 và 400 bậc thang truyền thống hoặc đi cáp treo với giá 160.000 đồng mỗi người.
Du khách đến núi Chứa Chan thường khởi hành từ đầu giờ chiều, lên đến đỉnh đúng lúc ngắm hoàng hôn cuối ngày. Trên đỉnh có khoảng đất bằng phẳng, thích hợp để cắm trại, nướng thịt, trò chuyện ngắm sao đêm cùng bạn bè.
Gỏi cá Biên Hoà
Đồng Nai có hai làng cá bè nổi tiếng là Tân Mai và La Ngà. Ngư dân ở đây chế biến rất nhiều món ngon từ cá nhưng được nhắc đến nhiều nhất vẫn là gỏi.
Cá được dùng làm gỏi là cá chép, tai tượng, điêu hồng, có trọng lượng từ một đến hai kg. Theo người dân, cá quá to thì thịt khô, thớ thịt không mịn nhưng cá quá nhỏ thì thịt ít và nhão.
Cá tươi sau khi làm sạch, bỏ vẩy sẽ được lọc tách thịt và xương. Phần thịt cá được làm sạch, để ráo rồi trộn với sả, riềng đâm nhuyễn để chín tái rồi đem trộn cùng thính. Đầu và xương cá được đem xay cùng thịt nạc, gan heo, trứng cá, sả, riềng, tỏi, nêm nếm gia vì và đem nấu cho sệt để làm nước chấm. Món gỏi cá ăn cùng với hơn mười loại rau như lá sung, đọt cóc, đọt xoài, đinh lăng, tía tô, húng, bạc hà, lá sen non, xà lách, lá mơ, ngò gai.
Để thưởng thức món gỏi cá Biên Hòa, du khách tìm tới các quán ăn ven sông Đồng Nai thuộc phường Tân Mai hay xã Hiệp Hòa.
Chả lụi Biên Hòa
Chả lụi được bán nhiều ở TP Biên Hòa. Từ "lụi" chỉ cách chế biên xiên que tre vào miếng chả và nướng lụi trên bếp than.
Chả lụi chế biến không quá cầu kỳ nhưng toát lên hương vị đặc trưng và hấp dẫn. Phần nhân bao gồm tôm và thịt ba chỉ xay nhuyễn được đặt ở giữa miếng bánh tráng mềm dẻo, gói thành từng miếng hình chữ nhật vừa ăn.
Khi thưởng thức khách cuốn chả lụi vào trong bánh tráng, thêm rau sống, xoài lát chấm với nước tương chua ngọt.
Đường Huỳnh Văn Nghệ, phường Bửu Long, TP Biên Hòa được mệnh danh là "con đường chả lụi", khách có thể tìm đến để thưởng thức. Giá từ 25.000 đồng phần.
Lẩu lá khổ qua
Lá khổ qua rừng phổ biến ở Long Khánh. Người dân thường hái lá non và ngọn để chế biến món ăn. Lá vị đắng nhưng có tác dụng thanh nhiệt, giải độc được xem là nguyên liệu tốt cho sức khoẻ.
Món lẩu lá khổ qua rừng được xem là đặc sản Biên Hòa, thường được nấu cùng cá thác lác, sườn non, tôm khô hoặc cua đồng. Người nấu làm giảm vị đắng của khổ qua bằng cách bóp muối. Khi thưởng thức, thực khách nhúng lá vào lẩu rồi vớt ra ngay, dùng liền mới cảm được vị đặc trưng.
Gỏi bưởi Tân Triều
Du khách đến Đồng Nai ghé thăm cù lao Tân Triều thuộc xã Tân Bình, huyện Vĩnh Cửu (cách Biên Hòa 8 km) với làng bưởi nổi tiếng Nam Bộ, đặc sản là bưởi đường lá cam và bưởi ổi.
Tại đây, có nhiều quán chòi lá bên kênh Tân Triều, phục vụ các món liên quan tới bưởi. Gỏi bưởi là món nên thử, có vị chua the từ tép bưởi, ngọt từ tôm, thơm mùi gia vị và các loại rau thơm.
Bưởi để làm gỏi vừa chín tới, tách tép đem trộn với tôm và thịt ba chỉ luộc thái nhỏ, thêm lạc rang, ớt và các loại rau thơm ăn kèm. Đĩa gỏi vừa hấp dẫn về màu sắc vừa đầy đủ gia vị chua, cay, ngọt mặn.
Gỏi bưởi thường ăn kèm với phồng tôm. Giá món ăn khoảng 100.000 - 150.000 đồng một đĩa. Ở Tân Triều, ngoài gỏi bưởi còn nhiều món ngon chế biến từ bưởi như chè bưởi, gà hấp bưởi, rượu bưởi.
Bánh gai Hố Nai
Hơn 70 năm trước, nhiều người dân phía Bắc vào Đồng Nai sinh sống đã mang theo nghề truyền thống làm bánh gai. Bánh có vị dẻo thơm của lá gai, bột nếp, quyện với vị bùi, ngậy của đậu xanh, dừa và một số nguyên liệu.
Bánh gai Hố Nai hiện được bán ở nhiều nơi, trong các siêu thị, nhưng ngon nhất vẫn là thưởng thức tại địa phương, nóng hổi, thơm mùi lá khi mới ra lò. Đây cũng là sản phẩm làm quà phố biến khi đến Biên Hòa. Giá bán từ 50.000 - 65.000 đồng một xấp 5 bán, tùy theo kích thước.
Khách muốn thưởng thức có thể tìm đến các hàng làm bánh gai lâu năm ở phường Tân Mai, Hố Nai, Tân Biên (TP Biên Hòa) và xã Hố Nai 3 (huyện Trảng Bom).
Ngoài những món ăn có thể thưởng thức tại chỗ, du khách đến Đồng Nai có thể mua đặc sản để làm quà như sầu riêng, chôm chôm Long Khánh, rượu bưởi, cá kìm khô, nem chả Trảng Bom.
Tuấn Anh