Ba vấn đề được quan tâm trên cổng 'Góp ý kiến tạo'

Từ ngày 24 đến 31/8 độc giả gửi nhiều câu hỏi tới cổng Góp ý kiến tạo của VnExpress trong đó nổi bật là vấn đề sở hữu trí tuệ, quản lý nguồn phóng xạ và cổng kết nối cử tri.

Rút ngắn thời gian đăng ký sở hữu trí tuệ

Độc giả Đào Thanh Khê kiến nghị rút ngắn thời gian đăng ký bằng sáng chế từ 2 năm xuống còn khoảng 2-3 tháng. Lý do sau 2 năm người nghiên cứu có thể bệnh chết, hoặc do kéo dài mất cơ hội khách hàng đầu tư.

Phản hồi kiến nghị này, Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết quy trình xử lý đơn sáng chế phụ thuộc nhiều yếu tố. Thứ nhất, theo Công ước Paris mà Việt Nam là thành viên, cơ quan chức năng phải đảm bảo quyền ưu tiên quốc tế, tối thiểu 12 tháng sau khi đơn được nộp. Thứ hai, thông lệ quốc tế cũng cho thấy quá trình này không ngắn: châu Âu mất trung bình 23 tháng, Nhật Bản hơn 15 tháng, Trung Quốc 18,5 tháng. Ngoài ra, công tác thẩm định phức tạp, đòi hỏi tra cứu, phân tích khối lượng lớn tài liệu kỹ thuật trên toàn cầu, trong khi số lượng đơn ở Việt Nam đang tăng nhanh.

Dù vậy, Cục Sở hữu trí tuệ cho biết Dự thảo sửa đổi Luật Sở hữu trí tuệ sẽ trình Quốc hội vào tháng 10/2025, thời hạn xử lý đơn được cắt giảm tối đa. Cục cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, hoàn thiện quy chế thẩm định và đào tạo thẩm định viên, nhằm nâng cao năng lực xử lý. Như vậy, dù khó thể rút xuống 2-3 tháng như mong muốn của người dân, nhưng thủ tục cấp bằng sáng chế trong tương lai được kỳ vọng sẽ bớt kéo dài.

Giám sát sử dụng và quy trình xử lý sự cố nguồn phóng xạ

Một vấn đề khác được quan tâm là giám sát an toàn nguồn phóng xạ. Sống gần bệnh viện có sử dụng thiết bị bức xạ, độc giả Trần Tuân (Hà Nội) lo ngại liệu hệ thống giám sát có kịp thời phát hiện và xử lý sự cố hay không. Đây là câu hỏi gắn với an toàn cộng đồng, khi phóng xạ luôn được coi là lĩnh vực nhạy cảm, tiềm ẩn nguy cơ cao.

Trả lời vấn đề này, Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, Bộ Khoa học và Công nghệ, cho biết việc quản lý nguồn phóng xạ tuân thủ Luật Năng lượng nguyên tử. Các cơ sở chỉ được cấp phép hoạt động khi đáp ứng đủ điều kiện về an toàn và an ninh. Trong điều kiện bình thường, nguồn phóng xạ không gây nguy hiểm cho người dân.

Nếu xảy ra sự cố như thất lạc nguồn, cháy nổ hoặc mất an ninh khu vực, thiết bị đo chuyên dụng sẽ được kích hoạt để phát hiện. Đồng thời, cơ sở phải lập tức báo cho Công an, Sở Khoa học và Công nghệ và Cục An toàn bức xạ và hạt nhân. Trong trường hợp vượt quá khả năng ứng phó, cơ quan chức năng cấp tỉnh và Trung ương sẽ phối hợp xử lý, đảm bảo giảm thiểu tối đa ảnh hưởng đến con người và môi trường.

Kiến nghị xây dựng cổng thông tin cử tri điện tử

Một trong những đề xuất đáng chú ý của độc giả trong tuần qua là việc thành lập cổng thông tin điện tử dành riêng cho cử tri. Theo độc giả, nền tảng này sẽ cho phép người dân gửi trực tiếp kiến nghị, khiếu nại, phản ánh đến HĐND, đồng thời theo dõi quá trình xử lý và kết quả cuối cùng. Hệ thống có thể tích hợp thông tin về hoạt động của từng đại biểu: tham gia phiên họp nào, chất vấn nội dung gì, biểu quyết ra sao. Các nghị quyết mới, kế hoạch giám sát hay lịch kỳ họp cũng sẽ được công khai để người dân dễ dàng theo dõi.

Nếu được triển khai, đây sẽ là công cụ giúp cử tri giám sát hiệu quả hơn, đồng thời tạo áp lực minh bạch hóa hoạt động của cơ quan dân cử. Các chuyên gia cho rằng sáng kiến này sẽ góp phần rút ngắn khoảng cách giữa chính sách và cuộc sống, củng cố niềm tin xã hội, nhất là trong bối cảnh chuyển đổi số đang được thúc đẩy mạnh mẽ.

Cổng Góp ý kiến tạo được VnExpress thành lập từ tháng 3 năm nay với mong muốn trở thành cầu nối giữa độc giả với các cơ quan quản lý thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ. Người dân có thể trực tiếp đặt câu hỏi, gửi đề xuất tới Bộ Khoa học và Công nghệ cũng như những sáng kiến góp phần giải quyết vướng mắc từ thực tiễn đời sống. Mục tiêu nhằm thúc đẩy đối thoại công khai, người dân được lắng nghe, phản hồi chính thức từ cơ quan quản lý giúp tăng tính minh bạch. Thông qua Cổng này các doanh nghiệp, startup, người dân đều có cơ hội "hiến kế" đóng góp ý tưởng.

>>> Độc giả có thể gửi câu hỏi và đề xuất tại đây

Minh Tuấn