"Quốc hội Latvia đã ban hành lệnh cấm ngũ cốc Nga. Chúng tôi sẽ phân tích cặn kẽ trường hợp Latvia và tôi không loại trừ khả năng Ba Lan thực hiện sáng kiến tương tự", Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk phát biểu vào ngày 29/2 tại Warsaw, sau buổi tiếp người đồng cấp Evika Silina của Latvia.
Ông lập luận rằng nhiều người vẫn chưa nhận ra "hàng nhập khẩu từ Nga và Belarus gây mất ổn định thị trường". Ông muốn những chính phủ và cơ quan khác ở châu Âu "nghiêm túc xem xét lại quy định về nhập khẩu ngũ cốc từ những nước phía đông".
Thủ tướng Ba Lan cũng dự tính thảo luận vấn đề này với nông dân trong sự kiện diễn ra cùng ngày. Ông bình luận rằng những thách thức về nguồn cung dư thừa và cạnh tranh không công bằng không chỉ xuất phát từ Ukraine, mà còn từ hai nước láng giềng lớn phía đông.
Nông dân Ba Lan biểu tình phản đối ngũ cốc nhập khẩu Ukraine ở Wroclaw hôm 15/2. Ảnh: AFP
Ba Lan và nhiều nước châu Âu thời gian qua phải đương đầu với các cuộc biểu tình liên tiếp của nông dân phản đối quy định môi trường của Liên minh châu Âu (EU). Họ cho rằng thiết chế hiện tại thiếu công bằng, trong khi nông sản Ukraine từ năm 2022 đã được hoãn xem xét tiêu chuẩn môi trường.
Nông dân Ba Lan những tháng gần đây biểu tình chặn biên giới với Ukraine để ngăn nông sản và các sản phẩm khác từ quốc gia này. Một số chuyến tàu và xe chở ngũ cốc từ Ukraine sang Ba Lan đã bị phá hoại, gây thiệt hại hàng trăm tấn hàng hóa.
Ngoại trưởng Ukraine Dmitry Kuleba hôm 25/2 cáo buộc khủng hoảng biên giới Ukraine - Ba Lan là một phần trong chiến dịch của Nga nhằm làm suy yếu ủng hộ của phương Tây dành cho Kiev. Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Ukraine Aleksey Danilov nói Nga mở chiến dịch "thông tin sai lệch" trên mạng xã hội chủ yếu nhắm vào Ba Lan để tạo bất ổn.
Trước sức ép từ nông dân, Thủ tướng Donald Tusk hôm 27/2 thông báo ông sẽ cân nhắc mở rộng lệnh cấm nhập khẩu ngũ cốc từ Ukraine sang một số mặt hàng nông sản khác, nhưng cũng cho rằng trách nhiệm điều hòa thị trường chung châu Âu nằm ở bộ máy của EU.
Thủ tướng Tusk cũng đang đàm phán với lãnh đạo Ukraine về khả năng hai nước tạm thời đóng cửa biên giới để giảm căng thẳng. Ông nói đây là phương án "đau đớn đối với cả hai nước" và kỳ vọng Kiev có thể hợp tác tìm kiếm giải pháp dài hạn cho xuất nhập khẩu nông sản.
Thanh Danh (Theo Reuters, PAP, Kyiv Independent)