Luật sư tư vấn
Theo khoản 1 điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015, những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
- Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng.
- Con thành niên mà không có khả năng lao động.
Căn cứ vào quy định nêu trên, nếu di chúc của cha bạn lập là hợp pháp thì ông nội, bà nội của bạn mỗi người được hưởng hai phần ba của một suất thừa kế; phần tài sản còn lại thuộc về mẹ bạn; bạn và em trai không được hưởng thừa kế từ cha.
Ví dụ: Tài sản của cha bạn để lại là 450 triệu đồng, hàng thừa kế thứ nhất gồm có ông nội, bà nội, mẹ bạn, bạn, em trai; một suất thừa kế bằng 90 triệu đồng (450 triệu đồng chia cho 5).
Khi đó, ông nội bạn sẽ được hưởng 60 triệu đồng (hai phần ba của một suất thừa kế), bà nội bạn sẽ được hưởng 60 triệu đồng (hai phần ba của một suất thừa kế), mẹ bạn sẽ được hưởng phần còn lại là 330 triệu đồng.
Lưu ý, theo khoản 2 điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015, quy định nêu trên sẽ không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản tại điều 620 Bộ luật Dân sự năm 2015; hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản tại khoản 1 điều 621 Bộ luật Dân sự năm 2015, bao gồm:
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó.
- Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản.
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng.
- Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
Luật sư Phạm Thanh Hữu
Đoàn luật sư TP HCM