Tàu kiểm ngư Việt Nam bị tàu hải cảnh Trung Quốc áp sát mạn, phun vòi rồng tại vùng biển gần nơi hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981. Ảnh: Nguyễn Đông
Đại sứ Lê Hoài Trung, trưởng phái đoàn Việt Nam tại Liên Hợp Quốc hôm qua tiếp tục gửi thư lên Tổng thư ký Ban Ki-moon, đề nghị lưu hành hai văn bản trên như những tài liệu chính thức của Đại hội đồng LHQ khóa 68, thông cáo của Bô Ngoại giao cho biết.
Hai văn bản nêu ra lập trường của Việt Nam về việc Trung Quốc đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, đồng thời khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, bác bỏ các yêu sách không có cơ sở pháp lý và lịch sử của Trung Quốc về chủ quyền đối với quần đảo này.
Về việc Trung Quốc đặt giàn khoan Hải Dương 981 trái phép trong vùng biển của Việt Nam, tài liệu nhấn mạnh rằng Việt Nam bác bỏ toàn bộ, cả trên thực tế cũng như pháp lý các luận cứ của Trung Quốc nêu trong các văn bản kèm theo các thư ngày 22/5 và ngày 9/6 của đại biện phái đoàn đại diện thường trực Trung Quốc gửi Tổng thư ký LHQ.
Việt Nam khẳng định tình hình căng thẳng hiện nay xuất phát từ việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam mà tại đó Việt Nam được hưởng các quyền của một quốc gia ven biển theo quy định của Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982.
Để bảo vệ hoạt động bất hợp pháp của giàn khoan Hải Dương 981, Trung Quốc đã huy động hơn 100 tàu hộ tống, trong đó có tàu quân sự vào vùng biển của Việt Nam. Các tàu hải cảnh của Trung Quốc chủ động liên tục đâm húc, bắn vòi rồng vào các tàu thực thi pháp luật và tàu cá của Việt Nam. Nhiều bằng chứng dưới dạng băng hình và hình ảnh do các phóng viên quốc tế quay chụp tại hiện trường cho thấy rõ các hành động bạo lực, hung hăng này của Trung Quốc.
Các hành động của Trung Quốc không chỉ vi phạm quy định cấm sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực trong luật pháp quốc tế mà còn là hành động vô nhân đạo đối với những người đi biển. Tuy nhiên, các nỗ lực và thiện chí của Việt Nam để giải quyết tình hình căng thẳng thông qua đối thoại và các biện pháp hòa bình khác đã liên tục bị Trung Quốc khước từ.
Về chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, tài liệu nêu rõ Việt Nam hoàn toàn bác bỏ, cả trên thực tế cũng như pháp lý, yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với quần đảo Hoàng Sa (mà Trung Quốc gọi là "Tây Sa") nêu trong văn bản của đại biện phái đoàn đại diện thường trực Trung Quốc gửi Tổng thư ký LHQ, đồng thời khẳng định rằng các yêu sách của Trung Quốc là không có cơ sở pháp lý và lịch sử.
Bộ Ngoại giao Việt Nam chỉ rõ các tư liệu lịch sử không thống nhất với tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với quần đảo Hoàng Sa. Các tài liệu mà Trung Quốc dẫn chiếu gần đây như là bằng chứng lịch sử nhằm chứng minh cho cái gọi là "chủ quyền" của họ đối với quần đảo Hoàng Sa không có nguồn gốc rõ ràng, không chính xác và được diễn giải một cách tùy tiện.
Trong khi đó, Việt Nam đã cung cấp công khai các tài liệu lịch sử xác thực cho thấy Việt Nam đã thiết lập chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa từ khi quần đảo là lãnh thổ vô chủ.
Tài liệu cũng nêu rõ năm 1974, lợi dụng tình hình chiến tranh ở Việt Nam, Trung Quốc đã dùng vũ lực chiếm quyền kiểm soát Hoàng Sa từ chính quyền Việt Nam Cộng hòa. Việc Trung Quốc chiếm đóng bằng vũ lực quần đảo Hoàng Sa không thể tạo nên chủ quyền của Trung Quốc đối với Hoàng Sa. Chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa vẫn được duy trì và không bị thay thế. Việt Nam cũng chưa bao giờ công nhận chủ quyền của Trung Quốc đối với Hoàng Sa.
Trung Quốc còn cố tình xuyên tạc lịch sử và diễn giải sai lịch sử khi viện dẫn Công thư của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng năm 1958 và một số tài liệu, ấn phẩm được xuất bản ở Việt Nam trước năm 1975 để củng cố yêu sách của Trung Quốc đối với quần đảo Hoàng Sa.
Việt Nam yêu cầu Trung Quốc tôn trọng sự thật lịch sử và nghiêm túc đàm phán với Việt Nam về vấn đề quần đảo Hoàng Sa.
Đây là lần thứ tư Việt Nam gửi thư đề nghị Tổng thư ký Ban Ki-moon lưu hành các tài liệu của Việt Nam liên quan đến việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam và khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa.
Anh Ngọc