Báo cáo của Stephen Daggett, chuyên gia về chính sách và ngân sách quốc phòng thuộc Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội Mỹ, công bố năm 2010 ước tính Washington đã chi khoảng 111 tỷ USD cho cuộc chiến ở Việt Nam (1955 - 1975), tính theo giá trị vào thời điểm đó. Khoản này chưa bao gồm các khoản viện trợ cho chính quyền Việt Nam Cộng hòa.
Mỹ đã đưa hàng chục loại máy bay, trực thăng, phương tiện quân sự, vũ khí cho bộ binh cùng nhiều tàu chiến can thiệp vào cuộc chiến nhưng vẫn gánh chịu thất bại và phải chịu tổn thất lớn về chính trị, tạo ra cái gọi là "hội chứng Việt Nam" ám ảnh Washington nhiều năm sau đó.
Súng trường M-14
Súng trường M-14. Ảnh: Wikipedia.
M-14 là vũ khí chính được bộ binh Mỹ sử dụng trong giai đoạn đầu chiến tranh Việt Nam. Loại súng trường cỡ nòng 7,62 mm này có độ chính xác cao và hỏa lực mạnh nhưng lại nặng và khó sử dụng. M-14 cũng khó kiểm soát trong chế độ bắn tự động hoàn toàn.
M-14 dài 1.181 mm, nòng súng dài 559 mm và nặng khoảng 5,2 kg khi rỗng. Vận tốc đạn ra khỏi nòng khoảng hơn 850 m/s, tốc độ bắn 725 viên mỗi phút và tầm bắn 460 m.
Nhằm giúp binh sĩ có vũ khí phù hợp hơn, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ khi đó Robert McNamara, ra lệnh thay thế M-14 bằng súng trường M-16 vào năm 1964.
Súng trường tấn công M-16
Từ trên xuống là các biến thể của M-16 gồm M16A1, M16A2, M4, M16A4. Ảnh: Wikipedia.
Súng trường tấn công M-16, cụ thể hơn là M-16A1, cỡ nòng 5,56 mm, là một trong những vũ khí cầm tay phổ biến nhất trong chiến tranh Việt Nam. Ban đầu, một số binh sĩ thích M-14 phản đối đưa M-16 vào sử dụng trong cuộc chiến, gọi nó là "đồ chơi Mattel", lấy theo tên một công ty sản xuất đồ chơi.
Mẫu M-16 đầu tiên biên chế cho lính Mỹ vào tháng 3/1965 còn gặp một số vấn đề như thường bị tắc khi đang bắn. Điều này được cho là yếu tố làm gia tăng thương vong, khiến quốc hội Mỹ phải mở cuộc điều tra. Vấn đề trên nhanh chóng được khắc phục và M-16 trở thành loại vũ khí chính trong cuộc chiến.
M-16 có thể hoạt động với hai chế độ bắn tự động và bán tự động, tầm bắn hiệu quả 300 m, tốc độ bắn 700 - 900 viên mỗi phút. Theo báo cáo từ Bộ Quốc phòng Mỹ năm 1968, M-16 được chấp nhận rộng rãi và chỉ có 38 trên 2.100 cá nhân muốn thay thế M-16.
M-16 vẫn đang được sử dụng trong quân đội Mỹ.
CAR-15
Binh sĩ Không quân Mỹ sử dụng CAR-15 trong một cuộc tập trận bắn đạn thật. Ảnh: Wikipedia.
Colt CAR-15 Commando (XM177) là loại súng carbine tấn công có khe gắn ống ngắm được phát triển trong giai đoạn Mỹ can thiệp vào chiến tranh Việt Nam, nhằm đáp ứng nhu cầu về một vũ khí cận chiến dễ mang theo cho lực lượng đặc nhiệm Mỹ tác chiến trong rừng.
CAR-15 xuất hiện lần đầu vào năm 1966, dựa trên ArmaLite AR-15, mẫu súng là nền tảng để chế tạo M-16.
CAR-15 dài khoảng 80 cm, nòng súng dài hơn 25 cm và nặng hơn 2 kg. CAR-15 sử dụng loại đạn kích cỡ 5,56 x 45 mm NATO, băng đạn STANAG loại chứa 20 và 30 viên đạn.
Colt 45 1911
Súng Colt 45. Ảnh: Wikipedia.
Colt 45 xuất hiện lần đầu vào năm 1911 và được sử dụng trong hai cuộc chiến tranh thế giới, chiến tranh Triều Tiên, chiến tranh Việt Nam cũng như những hoạt động quân sự khác Mỹ tham gia.
Loại súng ngắn này vẫn tiếp tục được sử dụng trong quân đội Mỹ nhưng chủ yếu là cấp cho sĩ quan hoặc những người tham gia lực lượng đặc biệt.
Colt 45 1911 dài 210 mm, nòng súng dài 127 mm, trọng lượng rỗng 1,14 kg, băng đạn gồm 7 viên và tầm bắn 25 m.
Súng máy hạng nhẹ M-60
Khẩu M60 trên boong tàu USS Theodore Roosevelt (CVN-71). Ảnh: US Navy.
Súng máy hạng nhẹ M-60, cỡ nòng 7,62 mm, thường được gắn trên phương tiện bọc thép hoặc trực thăng và sử dụng để hỗ trợ bộ binh.
M-60 có tầm bắn hiệu quả 500 m và 1.100 m khi lắp vào giá hai chân và ba chân. Loại vũ khí này còn có thể thay nòng nhanh chóng khi quá nóng để kéo dài tuổi thọ. M-60 có tổng chiều dài 1105 mm, nòng súng dài 560 mm, trọng lượng rỗng 10,51 kg, tốc độ bắn 550 viên mỗi phút và tầm bắn 1.000 m.
Thiết kế tinh vi và cấu trúc phức tạp của M60 lại khiến nó trở thành vũ khí không đáng tin cậy trong điều kiện chiến tranh trong rừng ở Việt Nam. Môi trường tại đây gây ảnh hưởng xấu đến hệ thống bên trong M60 và việc giữ nó sạch sẽ trở thành ưu tiên thường trực. Cát cũng là yếu tố chính khiến vũ khí này dễ bị kẹt.
Súng chống tăng hạng nhẹ (LAW) M-72
Súng chống tăng M-72A2. Ảnh: Wikipedia.
LAW M-72 là loại vũ khí chống tăng hạng nhẹ do Mỹ thiết kế. Trong chiến tranh Việt Nam, binh sĩ Mỹ dùng LAW M-72 chủ yếu để phá boongke. Loại súng này có thể đưa vào trong trận địa do trọng lượng nhẹ, khoảng 2,5 kg, để bắn hỗ trợ tầm trung và phải thay ống phóng lựu mới sau mỗi lần bắn.
LAW M-72 có tổng chiều dài 1.000 mm, tầm bắn tối đa khoảng 500 m, sử dụng đạn cỡ 66 mm và bắn được một phát mỗi phút.
Như Tâm (theo The Finer Times, Military Factory)