Phát biểu tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 25 tại Myanmar, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh đến mối quan tâm chung của các nước ASEAN về căng thẳng gia tăng ở Biển Đông từ hồi tháng 5, đe dọa an ninh và tự do hàng hải ở khu vực.
"Ðến nay, tình hình Biển Đông vẫn tiếp tục phức tạp, trong đó có việc bồi đắp quy mô lớn, làm thay đổi căn bản cấu trúc của nhiều đảo đá, bãi ngầm. Những việc làm này trái với quy định của Tuyên bố DOC", thông cáo của Bộ Ngoại giao dẫn lời Thủ tướng nói.
Thủ tướng cho rằng các nước ASEAN tại hội nghị lần này cần thể hiện trách nhiệm cao hơn nữa để bảo đảm an ninh và hòa bình trong khu vực, bằng việc yêu cầu các bên liên quan thực hiện đầy đủ Tuyên bố DOC.
"Trước hết là Điều 5 của DOC, các bên thực hiện kiềm chế, không mở rộng hoặc gia tăng căng thẳng. Không làm phức tạp thêm tình hình, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực", Thủ tướng nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, Thủ tướng nêu lại quan điểm xuyên suốt của Việt Nam là các nước giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS).
Về phía ASEAN, Thủ tướng đề nghị các nước thành viên cùng Trung Quốc sớm cụ thể hóa các biện pháp để thực hiện đầy đủ DOC. Hai bên cần đi vào đàm phán thực chất để sớm đạt được Bộ Quy tắc COC có tính ràng buộc và triển khai các biện pháp "thu hoạch sớm" song song với tiến trình thảo luận COC. Theo Thủ tướng, các nước thành viên của ASEAN cần thúc đẩy đoàn kết, thống nhất lập trường, có tiếng nói chung về bảo đảm ổn định và an ninh trong khu vực.
Tại hội nghị, lãnh đạo các nước tiếp tục bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình Biển Đông tiếp tục diễn biến phức tạp, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông và tuân thủ các quy tắc quốc tế liên quan.
Khánh Lynh