Các tay súng Nhà nước Hồi giáo tại thành phố Raqqa, Syria. Ảnh: Zuma Press
Trong những thông điệp đưa ra gần đây, các lãnh đạo Nhà nước Hồi giáo (IS) đã thừa nhận vận may trên chiến trường của tổ chức này đang suy giảm nhanh chóng, đồng thời cảnh báo về khả năng các thành trì nhóm nắm giữ sẽ thất thủ, theo Washington Post.
Cùng lúc, IS thề sẽ tiếp tục đẩy mạnh các chiến dịch tấn công bạo lực dù nhóm đang phải chịu sức ép từ nhiều chiều khác nhau. Giới chuyên gia chống khủng bố tin rằng IS đứng sau các vụ đánh bom thảm sát ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, và thủ đô Baghdad, Iraq, hồi tháng trước.
Các hành động khủng bố sẽ tiếp tục gia tăng cường độ, ít nhất là trong ngắn hạn khi IS dần chuyển đổi từ một nhà nước tự xưng nắm giữ nhiều phần đất đai thành một mạng lưới ẩn dật hơn với chân rết lan rộng trên nhiều châu lục.
Việc đánh mất các vùng đất chiếm đóng tạo ra cú sốc lớn đối với IS. Lúc này, khả năng kiếm tiền, huấn luyện chiến binh hay lên các kế hoạch tấn công phức tạp của nhóm sẽ bị hạn chế. Tuy nhiên, với bản chất phân cấp, IS vẫn sẽ là một mối nguy hiểm trong một khoảng thời gian nữa, theo các quan chức và chuyên gia về khủng bố Mỹ.
Những thủ lĩnh IS liên tục khẳng định nhà nước Hồi giáo sẽ đứng vững nhưng cũng công nhận thất bại về quân sự buộc nhóm phải thay đổi chiến lược.
"Dù những cơ sở thiết yếu của ta ở Iraq và Syria bị tấn công, chúng ta vẫn có thể mở rộng và đưa tài sản, phương tiện cũng như các chỉ huy sang nước khác", một thành viên IS lâu năm, tuyên bố.
Thế nhưng, những dấu hiệu tuyệt vọng đang gia tăng hàng tuần ngay trong lòng IS, bình luận viên Joby Warrick và Souad Mekhennet từ Washington Post cho hay.
Viễn cảnh thất bại
Tờ báo al-Naba do IS phát hành tháng trước đăng một bài xã luận cho thấy cái nhìn ảm đạm về tương lai của tổ chức, thừa nhận rằng rất có thể tất cả những diện tích đất nhóm đang chiếm đóng ở Iraq và Syria sẽ bị mất.
Bài viết cố gắng thuyết phục các thành phần cảm tình với IS tin vào tổ chức bằng cách nhấn mạnh rằng IS vẫn sẽ tồn tại ngay cả khi tất cả các thành phố rơi vào tay "những kẻ thánh chiến" - các lực lượng chống IS do Nga và phương Tây hậu thuẫn.
"Những kẻ thánh chiến đang ảo tưởng rằng chúng có thể một lúc xóa bỏ hết các tỉnh lỵ của IS", bài báo viết. Nhưng thực tế, kẻ thù "không thể xóa sổ IS chỉ bằng việc phá hủy hay chiếm giữ các thành phố, hoặc bằng cách giết hại một chiến binh, một tiểu vương hay một lãnh tụ Hồi giáo nào đó".
Luận điệu tương tự được lặp lại trong một bài thuyết giáo của Abu Muhammad al-Adnani, người phát ngôn chính thức của IS.
Những thông điệp mà Adnani đưa ra thu hút nhiều sự chú ý bởi lời kêu gọi tấn công khủng bố quy mô trên toàn cầu trong tháng lễ Ramadan của người Hồi giáo. Song, Adnani dường như cũng vẽ nên viễn cảnh IS phải hứng chịu các thất bại nặng nề trong tâm trí những kẻ ủng hộ.
Adnani nhắc tới chương đen tối nhất trong lịch sử IS, khi mà nhóm vào năm 2008, lúc ấy còn mang tên Nhà nước Hồi giáo Iraq, phải hứng chịu hàng loạt tổn thất dưới áp lực từ nhiều lực lượng khác nhau, bao gồm các binh sĩ Mỹ và phong trào nổi dậy Anbar Awakening chống lại người Hồi giáo do các bộ tộc Arab Sunni khởi xướng.
"Chúng ta có bị đánh bại không khi để mất những thành phố tại Iraq và phải lang bạt trên sa mạc. Ta có bị đánh bại không và chúng có chiến thắng không nếu chúng chiếm được Mosul, Sirte, Raqqa hay thậm chí là tất cả các thành phố", Adnani đặt câu hỏi, nhắc tới các đầu não của IS ở Iraq, Libya và Syria. "Chắc chắn không!".
Ôn lại quá khứ
Câu chuyện về việc nhóm suýt sụp đổ vào năm 2008 nhưng vẫn có thể vươn lên mạnh mẽ mấy tuần gần đây xuất hiện dày đặc trên các tài khoản mạng xã hội của IS. Giới phân tích suy đoán thông qua việc làm này, các thủ lĩnh IS có lẽ muốn hạn chế những thiệt hại không thể tránh khỏi đối với danh tiếng của nhóm khi phải hứng chịu hàng loạt thất bại liên tiếp.
"Chúng không muốn mất đất", Cole Bunzel, chuyên gia thuộc khoa Cận Đông, Đại học Princeton, Mỹ, nhận định. "Nhưng chúng đang cố gắng để gợi nhớ lại rằng IS có lịch sử lâu dài và sẽ sống sót, giống như trước đây".
Những cuộc tấn công đẫm máu ở sân bay Ataturk, Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ hay ở quận mua sắm Karrada, thủ đô Baghdad, Iraq, thời gian qua dường như là một phần trong nỗ lực tương tự của IS nhằm trấn an những kẻ ủng hộ rằng IS vẫn sẽ tồn tại, Will McCants, nhà nghiên cứu tại Viện Brookings, nhận xét.
"Thành công của những cuộc tấn công ở nước ngoài là dấu hiệu cho thấy nỗi lo lắng sâu sắc" bên trong IS, ông McCants đánh giá.
Theo McCants, sau nhiều năm khoe khoang về thành tích bách chiến bách thắng, các thủ lĩnh IS đang bắt đầu thừa nhận những thất bại trên chiến trường theo một cách tích cực nhất có thể.
McCants cho rằng IS rõ ràng đang cố gắng chuẩn bị tâm lý cho những kẻ ủng hộ đối mặt với một sự thật là tham vọng xây dựng caliphate (Nhà nước Hồi giáo) sẽ không bao giờ thành hiện thực.
Xem thêm: Vụ thảm sát bằng xe tải ở Pháp có thể là đòn giãy chết của IS
Vũ Hoàng