Ông Lê Lương Minh, Tổng thư ký Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Ảnh: Reuters
Channel News Asia dẫn lời ông Minh hôm qua cho rằng ASEAN cần hoàn thành gấp Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC), sau khi xảy ra vụ việc "hết sức nghiêm trọng" giữa Việt Nam và Trung Quốc ở vùng biển này.
Trả lời phỏng vấn trước thềm Hội nghị cấp cao lần thứ 24 của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á, ông Minh cho rằng vấn đề chắc chắn sẽ được các lãnh đạo khu vực đưa ra thảo luận.
Trong tương lai gần, ông Minh hy vọng ASEAN và Trung Quốc sẽ bắt đầu tham vấn về nội dung COC. "Đến nay, chúng tôi có ba vòng tham vấn chính thức, nhưng chúng tôi vẫn chưa thể bắt đầu tham vấn thực chất. ASEAN cần thúc đẩy công việc để Trung Quốc cam kết vì sự phát triển, nhằm sớm có COC", ông Minh cho hay.
Căng thẳng đang gia tăng ở Biển Đông sau hành động hạ đặt giàn khoan phi pháp của Trung Quốc. Từ ngày 2/5, nước này triển khai hàng chục tàu bảo vệ giàn khoan HD-981, dùng vòi rồng để uy hiếp, dùng tàu thuyền đâm vào tàu kiểm ngư của Việt Nam khiến tổng cộng 9 người bị thương. Tình hình vẫn tiếp tục diễn biến quyết liệt do tàu Trung Quốc cố tình va chạm vào tàu kiểm ngư của Việt Nam.
Hành động ngang ngược của Trung Quốc đối với các tàu Việt Nam đã vi phạm quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam tại vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa Việt Nam. Hà Nội cũng đang yêu cầu Bắc Kinh rút ngay giàn khoan HD-981 cùng các tàu, thiết bị, nhân sự có liên quan ra khỏi thềm lục địa của Việt Nam, và bồi thường cho những thiệt hại gây ra cho người và phương tiện.
Bên cạnh Biển Đông, những diễn biến chính trị ở Thái Lan cũng sẽ là một chủ đề có khả năng được thảo luận tại hội nghị cấp cao ASEAN. "Chúng tôi quan ngại rằng nếu tình hình này, cuộc khủng hoảng này, kéo dài ở Thái Lan, nó sẽ ảnh hưởng đến nỗ lực xây dụng cộng đồng của ASEAN. Chúng tôi hy vọng Thái Lan có thể sớm thoát khỏi khủng hoảng và tập trung phát triển, đóng góp cho quá trình xây dựng cộng đồng của ASEAN", ông Minh cho biết.
Ngoài các vấn đề nóng trên, lãnh đạo khu vực sẽ tập trung thảo luận cách thúc đẩy và đạt được một cộng đồng ASEAN thống nhất, giúp hàng hóa, dịch vụ và vốn luân chuyển tự do vào cuối năm tới.
Trọng Giáp