Người gửi: Xin được dấu tên
Gửi tới: Ban Biên tập
Tiêu đề: Nhận xét của Tư vấn giám sát quốc tế về cách làm việc của Chủ đầu tư
Sau khi đọc bài "Tư vấn giám sát dự án ODA cũng bị bịt mắt" của cựu Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Sỹ Liêm, thì tôi không thể im lặng được nữa. Dường như tôi không thể kìm hãm được những bức xúc trong lòng về vụ tiêu cực ở PMU18.
Thật chính xác khi nói rằng các dự án có vốn ODA đều có tư vấn giám sát quốc tế của bên cho vay, nhưng sai phạm rất ít bị phanh phui. Điều đó cũng dễ hiểu thôi, lý do rất đơn giản là "anh quản lý dự án được biến từ vị trí người giúp việc thành chủ nhà" nên bị lạm dụng nảy sinh tiêu cực.
Khi tư vấn giám sát quốc tế phát hiện có sai phạm trong thi công, yêu cầu nhà thầu sửa chữa, nhưng nhà thầu lại bắt tay, kêu cứu tới chủ đầu tư (cụ thể là các đại diện của các PMU tại các dự án), các chủ đầu tư gật đầu chấp thuận thì tư vấn giám sát quốc tế đó cũng phải nhắm mắt ký nghiệm thu. Bởi nếu các tư vấn giám sát không ký nghiệm thu thì sẽ bị chủ đầu tư cắt đứt hợp đồng làm tư vấn giám sát và thuê tư vấn giám sát khác.
Tôi nói điều này không phải là vô cớ mà khi tôi còn là nhân viên của một dự án nâng cấp quốc lộ 1 (vốn vay của ngân hàng ADB, do PMU1 làm chủ đầu tư), một công trình dự kiến thi công trong 3 năm nhưng đã có 6 lần chủ đầu tư thay đổi kỹ sư thường trú (tư vấn giám sát quốc tế) vì họ đã "làm khó" cho nhà thầu.
Và đến khi kết thúc dự án, tôi chuyển sang làm phiên dịch cho kỹ sư thường trú của một dự án khôi phục cầu trên quốc lộ 1 giai đoạn II-3 (vốn vay ODA, do PMU18 làm chủ đầu tư) tôi cũng thấy điều đó diễn ra.
Có lần, người quản lý trực tiếp tôi (kỹ sư thường trú người Nhật Bản) tâm sự với tôi sau những can thiệp khá sâu của đại diện chủ đầu tư trong công việc của tư vấn giám sát rằng "đây là lần cuối cùng tôi làm việc với Việt Nam, vì chủ đầu tư không coi trọng chất lượng công trình mà chỉ quan tâm đến việc mình kiếm được bao nhiêu tiền thôi". Ông vừa nói vừa cho tay vào túi áo, để minh hoạ cho việc "nhận tiền" của chủ đầu tư.
Sau đó vài tháng, ông hết hợp đồng tư vấn giám sát và trở về nước, còn tôi thì lại đón nhận một sếp mới. Thử hỏi các bạn, như vậy làm sao không xảy ra tiêu cực, chất lượng công trình không giảm sút, tiền đầu tư không thiếu?