Năm 2001 đi Angkor, trẻ con bán chai nước to rất rẻ. Mọi người bảo đừng uống thương hàn đấy. Mình để ý thấy các bạn Nhật vẫn uống đàng hoàng. Thế là cứ uống vô tư. Khổ mấy chú tự ám kỷ, khát khô cổ.
29/3
Có điềm gì chăng mà em thư ký book nhầm ngày. Chuyến bay đi Kansai cất cánh lúc 0h10 ngày hôm sau, nên ko để ý thường bị chậm ngày. May mà đổi được chỗ.
Máy bay đầy người, nhưng chủ yếu là người Nhật. Tại immigration có một nhóm người Việt Nam. Có Thảo béo, AM của Panasonic ở văn phòng Osaka đưa con về nước cũng sang cùng chuyến này.
Đến sân bay sớm, lăn ra ghế ngủ một giấc. Su (Suzuki, nhân viên người Nhật của Fsoft) đến nơi vừa vặn F99 kêu nhạc dân tộc gọi dậy. Hai anh em đi uống cafe, quên mất chuyến xe đi Nara lúc 8h40. Phải 2 tiếng sau mới có chuyến mới. Thế là đi tàu, đúng ý mình.
Su mạnh dạn bày tỏ bức xúc, em cũng là người Nhật sao không ai ở Fsoft/FPT (lãnh đạo) hỏi thăm gia đình em. Mọi người chỉ nhờ em.
Xấu hổ quá. Cũng may là cả nhà em không sao (nhà em ở Yokohama).
Chơi chán, tối đi ăn với Ichiba và Iruka ở Nissen. Quán có tên là SA- A- MI rất đẹp. Bà chủ quán tên là Fujiko cám ơn chúng tôi đã đến từ Việt Nam. Dịp này thường Kyoto rất đông khách, nhưng thảm họa xảy ra, không ai đến nữa. Ông bạn người Đức của Ichiba năm nào cũng sang ngắm hoa nở. Năm nay chắc cũng sẽ không sang.
Nhưng không vì thế mà Fujiko buồn, bà luôn miệng hỏi thăm chúng tôi, tặng chúng tôi một đống các tấm thiếp do bà tự tay làm. Bà còn khoe, đã học máy tính để tự sáng tác phần đệm để bà thổi sáo.
Ăn uống no nê xong, lại đi ăn ramel tiếp. Cứ tưởng ko ăn được nữa, ai ngờ vẫn húp hết cả bát to tướng.
Thong thả đi dọc bờ sông với 2 hàng sakura đang chớm nụ, mới nói chuyện công việc.
Bác Ichiba kể câu chuyện về một người Nhật được cứu ở trên một ngôi nhà trôi cách bờ biển 16 km. Xong trầm ngâm tự hỏi, nhà Nhật bằng gỗ nhẹ, sẽ nổi trên mặt biển. Còn có bao nhiêu người Nhật đang at home như vậy, nhưng sẽ không bao giờ được cứu.
Mày có thể tưởng tượng được ko? Tokyo thiếu nước uống! Thiếu pin, thiếu điện!
Xong lại cười rất tươi. Từ bé tao đã được dạy phải chấp nhận mọi thách thức, nên sẽ chấp nhận mọi khó khăn.
Cô gái con bác ấy ở Chiba, bị cắt điện, thiếu nước khó chịu quá, chạy về Kyoto ở với bố mẹ. Được vài ngày lại quay về Chiba. Vì chồng phải làm việc, con phải đi học!
Không chỉ chấp nhận, người Nhật sẽ vượt qua mọi khó khăn, Suzuki thêm vào.
Trên taxi, khi Vương nói về chuyện có thể phải di tản nhân viên của FJP, Suzuki đã tỏ ra khó chịu. Chẳng lẽ hàng triệu người dân Nhật sẽ chết cả à? Thế thì Fsoft còn gì mà làm!
Câu chuyện này quả thật là sensitive.
Nara nổi tiếng với hươu chạy đầy trên phố và bức tượng Phật bằng đồng từ thế kỷ thứ 8 ở trong chùa Todaiji, tượng thần Asura (Atula), 3 đầu 6 tay, tuy là biểu tượng cái ác, nhưng với khuôn mặt và dáng người thật hiền lành. Có lẽ vì đã qui y cửa Phật chăng?
Cây sakura số 1 của Nara, người đưa tin tốt lành về mùa xuân đang đến của thần Núi ở đền Himuro đã bắt đầu nở hoa. Một mùa xuân mới đang đến với nước Nhật.
Ở nhà gọi điện sang lo lắng. Nghe nói phóng xạ cao anh có sao không?
30/3
Không ngủ được, dậy sớm đi bộ vòng quanh khách sạn.
Cửa hàng 7/11 ở Kyoto vẫn đầy hàng vào lúc 7h30 sáng. Thấy một bác vào mua một chai nước to. Có phải là sợ phóng xạ không?
Trưa lên máy bay đến Yamagata, một tỉnh thuộc Tohoku vùng Đông Bắc, chỉ cách Sendai, trung tâm của trận động đất có 1h20 phút đi xe buýt.
Sân bay Yamagata vắng lặng. Đập ngay vào mắt là tấm giấy dán trên cửa restaurant, xin lỗi vì thực phẩm đang khó khăn nên chỉ có 2 món: ramel hoặc cơm cari. Chuẩn bị tinh thần cho thiếu thốn.
Có vẻ hơi thừa!
Thành phố nhỏ Tendo, nơi chúng tôi thuê khách sạn là trung tâm của cờ tướng Nhật Bản, cờ Shogi. Nổi tiếng về hoa đào và onsen.
Nhà hàng, cửa hiệu mở cửa, hàng hóa đầy đủ.
Nhưng vắng quá! Bà chủ khách sạn bảo chúng tôi: mấy ngày đầu kinh khủng, bây giờ ổn rồi, thực phẩm gọi là thiếu so với mọi ngày, nhưng đủ cho tất cả. Chúng tôi chỉ thiếu khách thôi.
Tại sao họ (nước ngoài) phải hủy tour? Tại sao lại cấm nhập thực phẩm của chúng tôi. Vậy mà họ bảo họ muốn giúp chúng tôi.
Họ cứ bảo phóng xạ, hạt nhân…. Chúng tôi đã từng bị 2 quả bom nguyên tử, mà vẫn sống đàng hoàng.
May mà nhiều đội cứu trợ chọn Yamagata làm điểm trung chuyển nên các khách sạn vẫn có người. Nhưng họ đi từ 6h sáng và về đến nhà đã gần nửa đêm. Về kinh tế thì chẳng có lợi gì, nhưng đỡ buồn.
Chúng tôi mạnh dạn đi mua đồ lưu niệm, ăn thật ngon, thật nhiều và hiểu đó là cách chia sẻ tốt nhất bây giờ với những người dân hiền lành đáng yêu này. Mà giống bò đen của Yamagata nổi tiếng không kém gì Kobe, ăn vào đến đâu biết liền đến đó.
Nhà đang rung lên, cót két, hình như có động đất.
Nhưng tất cả vẫn ngủ ngon.
Mai mình sẽ đến Sendai.
Nguyễn Thành Nam