Anh phục vụ bàn mang menu tới, người vợ gọi một ly nước uống, người chồng lắc đầu không gọi món gì cả.
Một lúc sau tôi thấy ngoài cửa bước vào một người có vẻ như buôn bán ở hè phố, tay bưng ly cà phê đá vào giao cho người chồng. Tôi thấy người chồng móc tiền ra trả ( khoảng 10 nghìn đồng).
Người chồng rất tự nhiên lấy chai nước đường pha sẵn của quán cho thêm vào ly cà phê vừa được người bán trên hè phố mang vào và… thưởng thức hết sức tự nhiên.
Quả thật, tôi cảm thấy không thoải mái với hành vi đó của người khách. Quán cà phê sang trọng được đầu tư rất nhiều tiền nhằm phục vụ cho khách bỏ tiền ra để thưởng thức trong một không gian lịch sự. Chính vì thế giá của ly cà phê trong không gian sang trọng có giá khoảng 50 ngàn, trong khi ngoài hè phố thì 10 ngàn. Khách hàng nên hiểu rằng sự công bằng trong giao dịch kinh doanh nên được tôn trọng từ cả hai phía – Người tiêu dùng và nhà kinh doanh, chứ không phải hễ là khách hàng thì muốn làm gì cũng được. Điều này được gọi là văn hóa tiêu dùng.
Tôi thấy câu chuyện trên hiện nay tương đối phổ biến ở VN. Nên chăng đã đến lúc chúng ta cư xử có văn hóa trong kinh doanh, giao dịch làm ăn.
Tôi có dịp trao đổi với các doanh nhân đến từ các nước phát triển – khi phỏng vấn ứng viên vào xin việc, họ không chỉ phỏng vấn ở tại văn phòng công ty mà còn dẫn ứng viên đi ăn uống ở nơi công cộng, mục đích là để xem hành vi ứng xử của ứng viên với những người bồi bàn như thế nào.
Cũng có lần tôi được mời ăn trưa cùng với một cặp vợ chồng doanh nhân. Khi nói chuyện với tôi, họ rất lịch sự và đầy vẻ tôn trọng. Nhưng khi họ nói chuyện với những người phục vụ thì quát nạt, lên giọng kể cả và thiếu tôn trọng người khác.
Tôi đảm bảo với các bạn rằng, khi giao dịch với những người như vậy, mọi chuyện suôn sẻ thì không nói gì nhưng nếu có sự cố xảy ra, bạn sẽ thấy họ sẵn sàng vì quyền lợi riêng mà “triệt tiêu” đối tác bằng mọi giá. Quả thật, tôi rất ngại phải hợp tác với những người như vậy.
Giá trị sống của một cá nhân được thể hiện giống nhau ở bất kỳ hoàn cảnh nào, chứ không phải “ bị biến đổi” khi giao tiếp với mình là người “ dưới cơ” thì ta lên giọng kể cả.
Hai câu chuyện nhỏ trên cho thấy tầm quan trọng của việc ứng xử lịch thiệp của doanh nhân, đặc biệt là khi chúng ta đã mở cửa và có cơ hội tiếp xúc giao lưu với những người đến từ nền văn hóa khác. Họ sẽ nhìn vào từng hành vi nhỏ của chúng ta để quyết định có hợp tác với ta hay không.
Là doanh nhân, xin đừng xem thường hành vi ứng xử nơi công cộng.
Diễn giả Francis Hùng
Bài cùng tác giả:
> Đừng chỉ trích cách tiêu xài của người khác