Thị trường bất động sản đã thực sự 'chạm đáy'?
Nhiều dự án nhà ở xã hội và nhà ở thương mại có giá bán thấp, dưới 15 triệu đồng/m2, nhất là những căn hộ có giá bán từ 10 triệu đến 12 triệu đồng/m2 được người có nhu cầu tìm mua.
Tuy nhiên, đó mới chỉ là các con "sóng" nhỏ nhưng thị trường cũng chứng kiến sự thao túng của một số sàn giao dịch bất động sản, các cò đất trong việc găm hàng, ép giá. Điều đó được thể hiện ở chỗ, mặc dù giá nhà chào bán chỉ 10 triệu đến 12 triệu đồng/m2, nhưng thực tế, người có nhu cầu mua phải bỏ ra một khoản tiền chênh lệch nhất định để có thể sửa hữu được căn hộ ưng ý.
Điều trên minh chứng cho một thực tế là thị trường bất động sản không chết, chưa xuống tới đáy và thậm chí chưa giảm tới 30 đến 40% như đánh giá của một số người.
Ai là người hưởng lợi khi thị trường bất động sản được ‘hâm nóng’?
Có một câu hỏi được đặt ra sau khi thị trường bất động sản được hâm nóng, ai là người được hưởng lợi? Việc thị trường này bị đóng băng là do sự "chây ì" của chủ đầu tư hay sự thiếu quyết liệt của nhà quản lý?
Có thể khẳng định, nhu cầu về nhà ở còn rất lớn, cung chưa đủ cầu và cung cũng chưa đúng với cầu. Khi mà cung ở giá cao, chưa hợp lý thì khó có thể kích thích cầu.
Một số dự án nhà ở xã hội được mở bán từ khá lâu nhưng lượng hàng tồn còn khá lớn. Tuy nhiên, cũng có một số dự án nhà ở xã hội chưa được triển khai, chỉ mới ở giai đoạn lập danh sách người mua thôi thì đã hết hàng… Vậy thì vì đâu nên nỗi?
Nhìn qua các dự án có thể thấy mức giá giữa các dự án nhà thu nhập thấp có sự chênh lệch nhau lớn, khoảng từ 3 triệu đến 4 triệu đồng/m2.
Như vậy có thể thấy, vị trí dự án có tính quyết định đến ý thức của người mua. Người mua sẵn sàng bỏ thêm hàng trăm triệu đồng để sở hữu một căn hộ có cùng diện tích nhưng ở vị trí đẹp, thuận tiện hơn. Chính sự ít ỏi của các dự án có vị trí đẹp đã làm cho giá của nó cao hơn những dự án cùng loại.
Trong khi có quá ít dự án nhà ở xã hội có vị trí đẹp, thuận lợi được tung ra thị trường thì các dự án nhà ở thương mại có vị trí khá thuận lợi, giá cạnh tranh lại được tung ra hàng loạt, thậm chí tiến độ các dự án này cũng cạnh tranh hơn các dự án nhà thu nhập thấp đang được "nuông chiều" hiện nay.
Điều đó đó được thể hiện ở giá thành của các dự án nhà thương mại dao động từ 11 triệu đến 15 triệu đồng/m2 trên thị trường khá dồi dào. Mức giá trên "ăn đứt" giá nhà thu nhập thấp với tiến độ triển khai chẳng khác "rùa bò" hiện nay… Chính các yếu tố trên đã dấn đến việc những người có nhu cầu mua nhà thực sự phải trả thêm các chi phí nhất định để có thể thỏa mãn nhu cầu của mình, mặc dù chủ đầu tư tung ra các căn hộ có giá thấp.
Vì đâu gói hỗ trợ 30.000 tỷ của Chính phủ dường như đang dậm chân tại chỗ?
Thông tư số 07/2013/TT-BXD ngày 15/5/2013 của Bộ trưởng Bộ xây dựng hướng dẫn việc xác định các đối tượng được vay vốn hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 07/01/2013 của Chính phủ ra đời vỏn vẹn chỉ năm tháng đã cho thấy một số nội dung không hợp lý.
Chính điều đó đã dẫn đến sự xuất hiện của Thông tư số 18/2013/TT-BXD ngày 31/10/2013 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng, nhằm sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 01/2013/TT-BXD. Mặc dù có một số nội dung được thay đổi, song về cơ bản điều kiện được vay vốn có thể được hiểu nôm na như sau:
Đối với đối tượng được quy định tại Điều 2, Thông tư số 07/2013/TT-BXD để được vay vốn chỉ khi "đã có hợp đồng thuê, thuê mua và mua nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật".
Đồng thời, để mua được nhà ở xã hội tại thành phố Hà Nội thì phải đáp ứng điều kiện theo Quyết định số 28/2013/QĐ-UBND ngày 30/7/2013 của UBND thành phố Hà Nội, trong đó yêu cầu: "Đối với các trường hợp có nhu cầu mua và thuê mua nhà ở thu nhập thấp thì phải là đối tượng có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú dài hạn tại thành phố Hà Nội".
Mới xem xét đến đây thôi thì người thực sự có nhu cầu mua nhà ở xã hội đã phải trải qua một "mớ" thủ tục, điều kiện theo các văn bản của cơ quan chức năng. Tiếp đó, để được đăng ký thường thú hoặc tạm trú dài hạn tại thành phố trực thuộc Trung ương thì phải đáp ứng một điều kiện quan trọng theo quy định của pháp luật về cư trú là "có chỗ ở hợp pháp".
Đến đây, chúng ta có thể hình dung được "vòng thủ tục" khó có thể vượt qua. Đấy là còn chưa tính đến việc để được đăng ký thường trú hoặc tạm trú dài hạn tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương lại phải qua hàng loạt thủ tục, điều kiện khó khăn không kém và hàng loạt các thủ tục khác nữa để có thể chạm tới gói hỗ trợ tín dụng.
Chỉ nghĩ tới đây, người có nhu cầu mua nhà đã hụt hơi, không dám mơ tưởng tới một căn hộ nhỏ để dung thân nữa rồi.
Giải pháp nào tháo gỡ?
Có quá nhiều giải pháp, hướng giải quyết vấn đề trong thời gian qua. Có quá nhiều lời hứa của các nhà quản lý, nhưng dường như mọi thứ vẫn giẫm chân tại chỗ. Vì sao?
Nhìn qua có thể dễ dàng nhận thấy sự chênh nhau trong các văn bản về điều kiện của người được mua nhà, vay vốn. Các yếu tố có tính dẫn chiếu không hề ăn nhập với nhau đã vô tình tạo ra hàng loạt hàng rào ngăn cản người có đủ điều kiện tiếp cận nguồn vốn vay và tiếp cận các dự án nhà thu nhập thấp. Để tháo dỡ các rào cản này cần phải làm những điều sau:
Thứ nhất, đơn giản hóa điều kiện được mua nhà ở thu nhập thấp (quy định tại Quyết định số 28/2013/QĐ-UBND của UBND thành phố Hà Nội), dành cho những người có công việc ổn định trên một năm
Thứ hai, cần quyết liệt trong việc phát triển các dự án nhà thu nhập thấp đang "giẫm chân tại chỗ" như hiện nay. Chỉ như thế mới tạo được niềm tin cho người dân và cũng là "liều thuốc" để ổn định lại "nhịp" của các dự án nhà ở thương mại, để các dự án này trở về với đúng giá trị thực của nó.
Thứ ba, cần có sự đầu tư hợp lý của nhà nước đối với các dự án nhà ở xã hội theo hướng nhà nước đầu tư 100% và phải làm ngay, làm nhanh, làm ở những vị trí phù hợp.
Đối với các dự án này sẽ không bán mà chỉ cho thuê có thời hạn (từ 5 đến 10 năm). Đây chính là bước đệm, là "kho dự trữ" của thị trường, tránh việc đầu cơ, làm giá, gây sốt trị trường.
Thực hiện các giải pháp trên, một cách nhanh chóng, chính xác, chắc gói 30.000 tỷ của Chính phủ sẽ "hết veo". Đây cũng chính là "liều thuốc" đối với thị trường bất động sản mà người dân mong chờ sự hành động của Chính phủ và các bộ, ngành liên quan.
>> Xem thêm: Địa ốc Việt Nam 'tay không đòi bắt giặc'
Chia sẻ bài viết của bạn về các vấn đề đời sống, xã hội tại đây.