Năng lượng cung cấp cho xe điện ngày càng sạch
Báo cáo Tình hình Năng lượng tái tạo Toàn cầu năm 2020 của REN21 (Mạng lưới chính sách năng lượng tái tạo toàn cầu đa phương) chỉ ra trong 5 năm qua, lĩnh vực năng lượng tái tạo đã đạt tốc độ tăng trưởng gấp 3 lần so với điện sản xuất từ nhiên liệu hóa thạch và hạt nhân.
Bộ pin được lắp dưới sàn xe VinFast VF e34.
"Khi lưới điện trở nên xanh hơn, việc sử dụng xe điện sẽ hoàn hảo hơn", Gordon Bauer, nhà nghiên cứu xe điện tại Hội đồng Quốc tế về Giao thông sạch ở San Francisco (Mỹ) nhận định. "Mô hình lưới điện cải tiến hiện nay sẽ giúp nâng cao hiệu quả môi trường của phương tiện chạy điện trên toàn thế giới".
Nghiên cứu của các nhà khoa học tại Phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Berkeley, California (Mỹ) cho biết nếu tất cả các phương tiện cá nhân ở Mỹ đều chạy bằng điện thì mỗi năm, nước này sẽ giảm được 46% lượng khí nhà kính so với ôtô chạy bằng nhiên liệu hóa thạch thông thường. Đây là điều được các nhà hoạt động vì môi trường kỳ vọng.
Bà Anne Laurent, chủ tịch Liên minh Môi trường toàn châu Âu cho rằng các thành viên đều "không còn nghi ngờ gì" về tác động tích cực của loại phương tiện giao thông này lên hành tinh. "Chúng ta không mong chờ một giải pháp hoàn hảo. Vì thế, chúng tôi vui mừng khi xe điện mang lại những chỉ số tích cực về môi trường", bà Laurent nói trong báo cáo đưa ra hồi cuối năm ngoái.
Tại Việt Nam, phương tiện xanh cũng đang manh nha phát triển với sự ra mắt của ôtô cá nhân và xe bus điện VinFast.
Pin xe điện quá đắt để làm rác
Ngoài việc sản xuất điện, các nhà hoạt động vì môi trường từng quan ngại về số phận của các khối pin xe điện khi đã qua sử dụng. Elon Musk từng là nạn nhân của làn sóng phản đối này. Trên thực tế, pin ôtô điện khó thể bị vứt đi vì... quá đắt, kể cả khi đã hết hạn sử dụng.
Một trạm sạc xe điện của VinFast.
Lý do là giá của coban, lithium, niken và các kim loại được sử dụng trong pin lithium-ion đã tăng vọt khi cuộc đua xe điện diễn ra ngày càng gay cấn giữa các nhà sản xuất. Tất cả các hãng xe điện đều nghiên cứu và công bố giải pháp xử lý pin hết hạn bằng công nghệ tái chế pin.
"Để đáp ứng nhu cầu pin xe điện trong 10 năm tới, ngành công nghiệp sẽ cần 1,5 triệu tấn lithium, 1,5 triệu tấn than chì, 1 triệu tấn niken và 500.000 tấn mangan. Ngày nay, thế giới sản xuất được ít hơn một phần ba số vật liệu đó", Sam Jaffe, Giám đốc điều hành Cairn ERA, một công ty tư vấn năng lượng tại Mỹ, nói với CNBC.
Một số nghiên cứu cho thấy việc tái chế có thể phục hồi từ 95 - 98% niken, coban, đồng, nhôm và hơn 80% lithium của pin. Bà Celina Mikolajczak, Phó Chủ tịch Kỹ thuật và Công nghệ pin của Panasonic Energy Bắc Mỹ nhận định, công nghiệp tái chế pin sẽ là mảnh đất tỷ USD cùng với sự phát triển của xe điện.
Cổng sạc điện của xe VinFast.
"Có rất nhiều lợi ích từ việc tái chế, chúng ta có thể tận dụng khả năng của các tế bào pin cũ để tạo ra thế hệ tiếp theo. Giải pháp này giúp việc loại bỏ pin xe điện không còn là gánh nặng với môi trường", bà Celina Mikolajczak khẳng định.
Hiện có hơn 50 công ty trên thế giới tham gia tái chế pin lithium-ion với đa dạng quy mô, chủ yếu tập trung tại Trung Quốc, Hàn Quốc, EU, Nhật Bản và Mỹ. Amazon cũng không bỏ qua tiềm năng này khi đầu tư 2 tỷ USD vào Redwood Materials, một công ty khởi nghiệp tái chế pin do cựu giám đốc Tesla thành lập. Đây cũng là đơn vị chịu trách nhiệm tái chế pin xe điện cho Tesla.
Ngoài tái chế, hàng loạt dự án tận dụng pin cũ được các hãng xe triển khai thời gian gần đây. Toyota có dự án kết nối những cục pin cũ với tấm pin năng lượng mặt trời, cung cấp năng lượng cho các cửa hàng 7-Eleven tại Nhật. Nissan dùng pin cũ để cung cấp năng lượng cho các robot nhỏ. Audi, BMW... kết hợp các nguyên tắc tái sử dụng vào thiết kế pin.
Tuấn Vũ
Ảnh: VinFast.