Sáng 9/2 tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã xin bổ sung, đưa dự án Luật Thủ đô vào chương trình nghị sự của Quốc hội năm 2010 và đề xuất thông qua ngay trong lần đầu tiên trình ra Quốc hội ở kỳ họp tháng 5/2010.
Theo Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường, Trưởng ban soạn thảo, việc Quốc hội xem xét, thông qua Luật Thủ đô trong thời gian chuẩn bị đại lễ 1000 năm có ý nghĩa rất lớn về mặt chính trị và tinh thần, là cơ sở pháp lý quan trọng để xây dựng thủ đô văn minh, thanh lịch, hiện đại.
 |
|
Nhiều ủy viên Thường vụ Quốc hội cho rằng không nên vội vàng với Luật Thủ đô. Ảnh minh họa: Hoàng Hà. |
Ngoài ra, theo ông Cường, Luật Thủ đô cũng là công cụ cần thiết thay thế Pháp lệnh Thủ đô hiện hành để giải quyết những thách thức lớn do việc hợp nhất địa giới hành chính tạo ra.
Đại diện cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Văn Thuận cho rằng, nhiều nội dung trong dự thảo luật lần thứ ba chưa phù hợp với Hiến pháp và các luật hiện hành. Theo điều 34 dự thảo, ngoài tỷ lệ thưởng chung đối với các khoản tăng thu so với dự toán Trung ương giao, Hà Nội sẽ được sử dụng 100% số tăng thu còn lại, kể cả thu từ xuất nhập khẩu để đầu tư cho phát triển. Trong khi đó, theo Luật ngân sách nhà nước thì Chính phủ quyết định trích thưởng với tỷ lệ không quá 30% cho ngân sách địa phương.
Ngoài ra, dự thảo cũng đề xuất một số cơ chế đặc thù cho Thủ đô như có cảnh sát đô thị, kiến trúc sư trưởng, có đãi ngộ về tuyển dụng, sử dụng phụ cấp, mức thưởng, thù lao đặc thù đối với cán bộ viên chức làm việc tại Hà Nội (Điều 50, 51). Theo ông Thuận, đây đều là những nội dung lớn, "cần có thời gian khảo sát, nghiên cứu và thảo luận kỹ".
Bên cạnh đó, các thành viên Thường vụ Quốc hội cũng cho rằng, tiến độ chuẩn bị dự án luật này còn "cập rập", vội vàng. Ban soạn thảo Luật Thủ đô mới được thành lập từ tháng 7/2009. Dự thảo luật lần thứ tư vẫn còn chưa được Chính phủ cho ý kiến. Về hồ sơ, chưa có báo cáo đánh giá tác động của dự thảo và những tài liệu liên quan khác theo quy định của Luật ban hành các văn bản quy phạm pháp luật...
Với những lý do trên, vị đại diện Ủy ban Pháp luật cho rằng việc xem xét thông quan dự án luật này tại một kỳ họp Quốc hội là "không khả thi".
Phát biểu khá ngắn gọn và rõ ràng, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc K'so Phước cho rằng, với văn bản luật có tầm tác động lớn như dự án Luật Thủ đô không thể làm vội vàng để thông qua vào kỳ họp giữa năm. "Chúng ta cần làm cẩn thận, không nên chạy đua với việc kỷ niệm 1000 Thăng Long", ông K'so Phước nói.
Theo ông, nên đặt mục tiêu thông qua luật này vào kỳ họp cuối năm sau khi đã qua một lần xin ý kiến Quốc hội.
Với chất giọng sôi nổi, Trưởng ban Dân nguyện Trần Thế Vượng cho rằng, Hiến pháp không có điều nào quy định riêng cho thủ đô. Vì vậy, một số quy định như trong dự thảo văn bản luật này nếu thông qua sẽ không hợp hiến, không phù hợp với với các luật hiện hành.
Trước những ý kiến với tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Hà Hùng Cường giải trình, so với ban đầu, dự thảo luật đã rút từ hơn 50 điều xuống còn 33 điều ở dự thảo lần thứ 5. Nhiều quy định đã được thay đổi để phù hợp với Hiến pháp và các luật hiện hành. Ban soạn thảo cũng sẽ gửi dự thảo này để lấy ý kiến các bộ, ngành, các tỉnh - thành phố trước Tết Nguyên đán, sau đó hoàn chỉnh báo cáo đánh giá tác động để tháng 3 trình Thường vụ Quốc hội.
Chốt lại vấn đề, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu khẳng định, dự án luật này rất quan trọng, nằm trong thời điểm lịch sử là kỷ niệm 1000 năm Thăng Long. Đây cũng là cơ chế nhằm giải quyết chính sách cho Hà Nội phát triển sau khi hợp nhất địa giới hành chính.
"Ban soạn thảo phải gấp rút hoàn thiện để có thể thông qua ngay tại kỳ họp Quốc hội tháng 5. Trong trường hợp dự thảo luật đưa ra mà đại biểu còn có ý kiến chưa thống nhất thì lúc đó sẽ xem xét để lùi lại sang tháng 10", ông Lưu nói.
Cũng trong phiên họp sáng nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thống nhất chương trình xem xét thông qua Luật Biển Việt Nam và Luật tiếp cận thông tin trong năm 2010. Dự thảo Luật Biển vẫn đang được Bộ Ngoại giao hoàn chỉnh.
Nguyễn Hưng