Nguyên nhân ban đầu được xác định là do mưa dầm rả rích kéo dài khiến đất tại các chân núi bị hổng chân, sụt lún.
Tường nhà bị xé nứt. Ảnh: Ngọc Chung. |
Tại xã An Lĩnh cách thành phố Tuy Hòa chừng 45km, đất nứt đã khiến 3 gia đình phải rời nhà ra chợ Phong Thái ở tạm. Đường đến trung tâm xã An Lĩnh cũng xuất hiện hàng loạt vết nứt dọc chạy dài cả trăm mét, có nhiều nơi bị sạt lở, uy hiếp hàng chục hộ dân.
Ông Phan Chí Linh ở thôn Phong Thái cho biết: “Nhà tôi xây dựng kiên cố, móng nhà được kiềng bê tông cốt thép, nhưng từ ngày 8/11 đã có hiện tượng nứt vách, móng nhà bị sụt lún làm những mảng nền gạch bong tróc lên và sập đổ nhiều mảng tường. Gia đình phải di dời tài sản đến khu chợ Phong Thái để ở tạm mấy ngày nay”.
Cùng cảnh với ông Linh, hai mẹ con bà Nguyễn Thị Ý cho hay, ngôi nhà bà Ý có nhiều nơi bị lún sâu so với nền nhà cũ khoảng 3cm, giữa hai mảng tường nhà dưới và nhà trên nối liền nhau thì bây giờ tách xa ra khoảng 4cm. Tương tự, nhà ông Thái Văn Trọng cũng bị nứt tường, đổ vách, lún móng, hiện không dám ở. Đứng trên nền nhà đất đá lổm ngổm.
“Giờ chúng tôi không dám vào trong nhà nữa vì chẳng biết khi nào nó sẽ đổ sập. Nếu không có bộ khung trụ bằng gỗ chống đỡ cho ngôi nhà thì chắc đêm 9/11 đã đổ ập. Hiện cả nhà tôi đang dọn sang ở tạm bên khu chợ Phong Thái”, ông Thái Văn Trọng lo sợ.
Nền nhà dân bị rạn từng mảng lớn. |
Cụ bà Bùi Thị Thường năm nay đã ở tuổi 81, định cư ở thôn Phong Thái kể, khu vực này vào mùa mưa năm 1983 đã có hiện tượng tương tự. “Nền đất dưới nhà tôi rung chuyển cứ như “động đất”. Đất phía sau nhà bị sụp khoảng 1m, tuy nhiên lúc đó, trong nhà chỉ bị rạn nền, nhưng bắt đầu từ mùa mưa năm 2000 đến nay, tình trạng rung chuyển nền nhà xảy ra thường xuyên”.
Không chỉ gây nứt nhà dân, đất nứt cũng làm hư hỏng nhiều đường sá ở An Lĩnh. Con đường nối thôn Phong Thái với trung tâm xã đã xuất hiện hàng chục vết nứt lớn chạy dọc theo đường, nhiều đoạn bị sạt lở nặng nề. Theo lãnh đạo xã An Lĩnh, mưa lớn đã gây sạt lở khoảng 2.500m đường giao thông, bồi lấp và sạt lở nhiều kênh mương và cống nước, cuốn trôi 2 cầu tạm, hư hỏng nhiều diện tích mía, sắn, bắp và hoa màu. Riêng kè Đồng Máng và Đồng Chùa thuộc thôn Phong Thái đã bị xói lở và bồi lấp gần 2.000m3 đất, gây thiệt hại rất lớn.
Ông Dương Văn Nam, Phó Chủ tịch UBND xã An Lĩnh, cho biết, đã có 23 ngôi nhà ở các thôn Phong Thái, Quang Thuận, Vĩnh Xuân bị nứt tường, trong đó có một số nhà đã bị sập một phần. Ngoài ra còn khoảng 55 ngôi nhà khác ở 3 thôn này cũng bị ảnh hưởng và nứt tường nhưng nhẹ hơn, nhiều tuyến đường bê tông xi măng cũng bị nứt.
Cũng theo ông Nam, năm 2000 nhiều hộ dân ở 3 thôn Phong Thái, Quang Thuận, Vĩnh Xuân cũng phải sơ tán, trong đó có nguyên cả một xóm Long Thành đã sập nhà gây hư hỏng tài sản 25 ngôi nhà.
“Theo đánh giá của địa phương có khả năng tầng đáy của vùng đất này là lớp diatomite nên nền đất yếu gây sụt lún. Chính quyền địa phương kiến nghị các ngành chuyên môn xem xét khảo sát và đánh giá để tìm ra nguyên nhân gây sụt lún này”, ông Nam kiến nghị.
Trao đổi với VnExpress.net, ông Nguyễn Phụng Ngoạn, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuy An, cho biết, trước mắt huyện đã chỉ đạo xã An Lĩnh khẩn trương kiểm tra toàn bộ số hộ dân ở xã An Lĩnh có nhà nằm trong vùng sụt lún đất. Đồng thời, tổ chức sơ tán dân ra khỏi vùng nguy hiểm, tránh thiệt hại về người và tài sản cho nhân dân. Đây chỉ là phương án tạm thời, về lâu dài, bố trí cho những hộ dân này đến khu tái định cư Giếng Giông được xây dựng từ năm 2006, đến nay đã có khoảng 20 hộ dân đến ở.
Quốc lộ 1A bị sạt lở nghiêm trọng. Ảnh: DTX. |
Ngày 9/11, quốc lộ 1A tại km1294+820 thuộc thôn Cần Lương, xã An Dân, huyện Tuy An, xuất hiện vết nứt dài khoảng 60m, sâu khoảng 0,5m khiến giao thông bị ách tắc. Ngành chức năng Phú Yên đã khắc phục để các phương tiện lưu thông tạm thời một làn xe.
Tại địa điểm nói trên, vết nứt đã khiến đất sạt lở nặng, có nơi lún sâu đến 4 mét, xâm lấn đến hơn 1/3 mặt đường, kéo dài gần 100m. Xung quanh khu vực này, đất có xu hướng sụt dần xuống phía ruộng, nhiều chỗ nứt tạo nên những kẽ chạy ngang dọc.
Đất đá từ trên chỗ sạt lở này đã chảy xuống, tràn vào căn nhà của ông Nguyễn Ngọc đang xây dở, làm nứt gãy nhiều chỗ. Ông Ngọc cho biết, căn nhà này ông khởi công cách đây hơn 2 tháng, mái lợp ngói, kết cấu bê tông cốt thép vững chắc, đã hoàn thiện phần thô, đang chuẩn bị tô tường thì đêm qua đất đá tràn vào làm cho xiêu vẹo. Mặt đất trước nhà nứt toác ra thành nhiều rãnh sâu và rộng, chạy dài từ ngoài sân vào nhà khiến nền nhà cũng vỡ ra nhiều chỗ. Không ai dám vào nhà. Một vài ngôi nhà cạnh đó cũng có tình trạng nứt tường nhẹ.
Hiện cảnh sát giao thông Công an Phú Yên và Tuy An tiếp tục túc trực ở hai đầu tại địa điểm xảy ra sạt lở để điều tiết các phương tiện qua lại thông xe một làn, tránh ùn tắc giao thông. Công ty TNHH một thành viên Quản lý và sửa chữa đường bộ Phú Yên đang khẩn trương đổ đá, san lấp, mở rộng nền đường lên phía trên tạm thời cho các phương tiện lưu thông, chờ những biện pháp căn cơ hơn để ổn định nền đường.
Thiên Lý