Ông Nguyễn Hồng Sanh với tài sản đáng giá của mình, |
Ngoài những chồng sách để kinh doanh, sau nhà ông còn có những dãy sách chỉ dành cho riêng ông và bạn bè tri kỷ. Chúng là tất cả những gì ông sưu tầm được trong suốt đời mình, và đang đầy thêm bởi những đồng tiền ông dành dụm từ việc bán sách cũ bên ngoài.
Ở đây có những cuốn sách kim cổ mà không phải nhà sách nào cũng có. Ngay ở gần cuối phòng, cuốn Miscellanées của Trương Vĩnh Ký in năm 1888 tại Sài Gòn có bìa giấy đã sờn nhưng vẫn còn đầy đủ từng trang. Rồi cuốn Souverains et notabilités d'Indochine của Phủ toàn quyền Đông Dương in năm 1943, cuốn Vade mecum de l'instituteur au Tonkin in tại Nam Định năm 1925... Có những
Ông Sanh say sưa với những khúc tuồng. |
Cái thú đam mê sách từ thuở nhỏ đeo đuổi đến mức ông Sanh thường phải vay mượn tiền của bạn bè để mua sách trước rồi lãnh lương trả sau. Nhiều bận biết tin ở Sài Gòn có mấy cuốn sách hay đang đêm ông cũng lên xe đạp mải miết đến tận nơi rồi ngồi ngoài đường đợi trời sáng để lùng mua cho bằng được.
Ngoài sưu tầm sách ông còn say sưa soạn các tuồng cổ như Người đẹp ý Yên, Nhị Khanh hiền phụ, Sấm động thiên trường với tất cả niềm đam mê của một thời thơ ấu ở xóm quê nghèo khó nhưng luôn thấm đẫm chất tài tử lãng mạn. Nhiều tuồng ông chỉ soạn trong vòng chưa đầy nửa tháng. Tổng cộng 37 vở tuồng của ông ra đời, với các bút danh Nguyễn Bá Cường, Nguyễn Hồng Sanh... Nhuận bút được bao nhiêu ông lại dành dụm hết để mua sách, và đến khoảng đầu những năm 1970 tủ sách của ông đã đầy lên một cách đáng kể... Ông kể, có cả những nhà văn từ tận Hà Nội, TP HCM, Đồng Nai... đến tìm tài liệu trong kho sách của ông. Gặp những người thật sự mê sách và cần sách, ông sẵn sàng cho mượn, thậm chí tặng luôn.
(Theo Tuổi Trẻ)