Đại biểu Đặng Thị Ngọc Thịnh cho rằng, tình trạng phổ biến ở các dự án là hội đồng thẩm định đền bù giải phóng mặt bằng cố hạ giá đền bù, trong khi giá bán các căn hộ tái định cư lại quá cao: “Giá đền bù cho một ngôi nhà chỉ bằng giá mua một phần năm căn hộ, người dân làm sao mua nổi?”. Bà Thịnh cho rằng, chính điều này đã khiến người dân không hưởng ứng dự án, và vì vậy không thực hiện được công việc giải toả di dời, dẫn đến kéo dài thời gian thi công công trình. Đại biểu Đặng Văn Khoa kiến nghị, thành phố phải điều chỉnh quy trình di dời, giải toả, không thể cứ đền tiền xong rồi mặc cho người dân có mua được nhà hay không. Nhiều ý kiến cho rằng các dự án, quy hoạch, giá đền bù phải được công khai ra dân, có sự giám sát của chính quyền. Đồng thời, chủ đầu tư phải lập và trình cho được phương án tái định cư. Nếu không dự án xem như chưa đủ tính thuyết phục.
“Thành phố cứ quy hoạch rồi treo lơ lửng như thế, khiến cho cuộc sống của người dân cũng bị ‘treo’ theo. Mà đâu phải một hai năm, có nơi treo cả chục năm trời hoặc hơn, người dân làm sao tổ chức được cuộc sống của mình?” đại biểu Nhữ Thị Hương phát biểu. Các khu Thanh Đa, đường Phan Chu Trinh, Thủ Thiêm, cảng Bến Nghé là những khu quy hoạch treo, trong đó Thanh Đa quy hoạch đã hơn 10 năm. Ở những nơi này, người dân không thể xây dựng nhà cửa, nhà không được cấp chủ quyền, không được sang nhượng, mua bán, kinh doanh. “Nhưng người dân vẫn phải làm, vì nhu cầu của cuộc sống, mặc dù có bị cấm. Điều này khiến cho công tác quản lý của chính quyền không hiệu lực”, đại biểu Nguyễn Văn Minh nhận xét. Vì vậy, theo đại biểu Trần Đình Thọ, việc người dân không chấp hành pháp luật, là “hậu quả do mình chứ không trách người dân”.
Trả lời các ý kiến trên, ông An Dũng, Giám đốc sở Quy hoạch Kiến trúc đưa ra đề xuất, kể từ sau này, để tránh tình trạng quy hoạch treo hoặc thi công kéo dài triền miên, ngoài việc phải có phương án tái định cư, các dự án quy hoạch phải có mốc thời gian thực hiện. Nếu quá thời gian mà không thực hiện được, thì xem như quy hoạch đó không còn hiệu lực. Những dự án, công trình quá thời gian mà chủ đầu tư hoặc đơn vị thi công không triển khai, sẽ thu hồi lại. Ông Hà Văn Dũng, Giám đốc Sở GTCC cũng nhất trí với đề nghị này.
Tại buổi làm việc chiều nay, đa số đại biểu và lãnh đạo các cơ quan trả lời chất vấn nhất trí một giải pháp, với các dự án trong lĩnh vực xây dựng, giao thông, cấp thoát nước, chỉnh trang đô thị… nhất thiết phải hoàn thành công tác đền bù, giải toả, tái định cư kể từ lúc bắt đầu quy hoạch dự án.
Đặng Vỹ