Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng tại phiên khai mạc Quốc hội sáng nay. Ảnh: Chinhphu.vn |
Sau phần phát biểu khai mạc của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng, Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng thay mặt Chính phủ trình bày báo cáo đánh giá bổ sung tình hình kinh tế xã hội và ngân sách 2009, kết quả thực hiện những tháng đầu năm nay và các giải pháp chủ yếu sẽ thực hiện từ nay đến cuối năm.
Trong năm 2009, nhiều chỉ tiêu thực hiện cao hơn so với con số đã báo cáo Quốc hội cuối năm ngoái. Trong đó, tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2009 chỉ giảm 8,9% thay vì mức -9,9% đã báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ sáu; tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội đạt 42,7% GDP, cao hơn số báo cáo trước đây là 42,2%. Chỉ số giá tiêu dùng chỉ tăng 6,52% trong khi mức đã báo cáo là 7%. Tính chung cả năm, GDP tăng 5,32%, cao hơn báo cáo (5,2%) và vượt chỉ tiêu Quốc hội đề ra. Giá trị sản xuất công nghiệp tăng 7,6%, cao hơn con số báo cáo Quốc hội (7,2%). Tuy nhiên, Chính phủ cũng nhìn nhận tốc độ tăng trưởng GDP 2009 thấp nhất trong 10 năm trở lại đây. Bội chi ở mức cao (chiếm 6,9% GDP) bất chấp thu ngân sách tăng khá. Tổng phương tiện thanh toán ước tính cả năm tăng 26%; tổng dư nợ tín dụng tăng 38% trong đó tín dụng tiền đồng tăng tới 43%. Cùng với bội chi ngân sách ở mức cao, việc tăng tiền với tốc độ như trên sẽ gây áp lực tới mặt bằng giá cả và tiềm ẩn nguy cơ lạm phát cao. |
Nhận định kinh tế xã hội các tháng đầu năm nay tiếp tục có những chuyển biến tích cực, an sinh xã hội bảo đảm, lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát, song Chính phủ nhìn nhận tình hình kinh tế vĩ mô chưa thật ổn định, nhiều thách thức mới nảy sinh đòi hỏi theo dõi chặt chẽ và phản ứng chính sách kịp thời, hiệu quả. Thách thức lớn nhất là nhập siêu đang gia tăng, cán cân thanh toán khó khăn, nguy cơ lạm phát quay trở lại, lãi suất vẫn ở mức cao hạn chế khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp. Trong khi đó, hệ thống các định chế tài chính chưa lành mạnh, tính công khai, minh bạch thấp. Huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển, bảo đảm an sinh xã hội và bù đắp bội chi ngân sách gặp khó khăn.
Ngoài nguyên nhân khách quan, Chính phủ thừa nhận công tác chỉ đạo, điều hành vĩ mô còn hạn chế, phản ứng chính sách trong quản lý thị trường ngoại hối, thị trường vàng, thị trường bất động sản còn lúng túng và chậm. Trong khi đó, quản lý, điều hành giá một số mặt hàng chưa linh hoạt. Việc xử lý những vấn đề xã hội bức xúc như nạn chặt phá và cháy rừng, lãng phí tài nguyên, ô nhiễm môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, tai nạn và ùn tắc giao thông, chất lượng giáo dục và khám chữa bệnh,... hiệu quả chưa cao.
Tuy nhiên, Chính phủ cho biết vẫn kiên định các mục tiêu và chỉ tiêu do Quốc hội đề ra, thậm chí cam kết thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2010 ở mức cao nhất. Để đạt được điều này, Chính phủ đề xuất 7 nhóm nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện tốt từ nay tới cuối năm. Ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, phục hồi tăng trưởng kinh tế vững chắc là nhiệm vụ được đưa lên hàng đầu. Với mục tiêu này, Chính phủ đặt kỳ vọng vào nhóm giải pháp, chính sách tiền tệ và điều tiết thị trường giá cả.
Tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vẫn được đề xuất giữ vững chỉ tiêu 6,5% Quốc hội đề ra. Chỉnh phủ sẽ chỉ đạo các ngành, các cấp tạo mọi điều kiện thuận lợi cho phát triển sản xuất kinh doanh, quản lý các nguồn thu ngân sách nhà nước, sắp xếp và đổi mới quản lý các tập đoàn, doanh nghiệp nhà nước.
Tại kỳ họp cuối năm ngoái, Quốc hội đã đề ra chỉ tiêu tăng trưởng GDP năm nay 6,5%; tổng kim ngạch xuất khẩu tăng trên 6%, chỉ số giá tiêu dùng tăng không quá 7% và tăng trưởng tín dụng không quá 25%. Thực tế qua những tháng đầu năm, nền kinh tế tiếp tục phục hồi, với tốc độ tăng GDP 3 tháng đầu năm đạt 5,83%. Đáng chú ý, giá trị sản xuất công nghiệp tăng 13,6% trong 4 tháng đầu năm, gấp nhiều lần mức tăng của cùng kỳ (3,3%) và cao hơn kế hoạch năm đề ra là 12%.
Báo cáo của Chính phủ do Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng trình bày sáng nay không nêu cụ thể chỉ tiêu kiềm chế lạm phát của cả năm nay. Tuy nhiên, trong nghị quyết thường kỳ tháng 4, Chính phủ chủ động nới chỉ tiêu lạm phát lên khoảng 8% khi nhìn thấy giá tiêu dùng tăng cao trở lại (4 tháng tăng 4,27%) và có khả năng không đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra.
Ủy ban Kinh tế Quốc hội cho rằng giữ ổn định kinh tế vĩ mô trong điều kiện hiện nay cần được coi là mục tiêu ưu tiên hàng đầu. Vì vậy, kiềm chế lạm phát, cải thiện cán cân thanh toán, giảm thâm hụt ngân sách nhà nước là những nhiệm vụ cần tập trung quyết liệt trước mắt để thực hiện được mục tiêu, các chỉ tiêu đã đề ra.
Theo đánh giá của Ủy ban, chỉ số giá tiêu dùng những tháng đầu năm tăng cao, một phần còn do việc điều chỉnh giá điện, than, nước, xăng dầu... diễn ra gần như đồng thời trong một khoảng thời gian rất ngắn, cùng với việc điều chỉnh tỷ giá 2 lần trong vòng 2 tháng.
Trong khi đó, lãi suất tăng rất cao gây trở ngại lớn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh và ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế trong những quý tiếp theo. Ủy ban cảnh báo mức thắt chặt chính sách tiền tệ như thời gian qua quá mạnh đã gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp.
Ủy ban Kinh tế khuyến cáo chất lượng công tác dự báo và thống kê chưa tốt. Chỉ trong vòng hơn 2 tháng tính từ thời điểm báo cáo Quốc hội đến hết năm tài chính 2009, chênh lệch giữa số liệu ước thực hiện và số liệu thực hiện của một số chỉ tiêu quan trọng quá lớn, đặc biệt là thu chi ngân sách. Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến quyết định xử lý bù đắp bội chi và thực hiện các nhiệm vụ chi ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến công tác lập kế hoạch cho năm sau và ảnh hưởng đến các cân đối tổng hợp khác. Theo Ủy ban, nếu dự báo được sát mức thu ngân sách năm 2009 thì có thể giảm được mức bội chi ngân sách năm 2009 và năm 2010.
Dự kiến kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XII sẽ kéo dài đến 19/6. Là kỳ họp giữa năm, Quốc hội sẽ tập trung cho công tác xây dựng pháp luật, xem xét thông qua 10 dự luật và cho ý kiến 6 dự luật khác, trong đó có nhiều dự luật quan trọng, như: Luật thuế nhà, đất; Luật ngân hàng nhà nước Việt Nam; Luật thi hành án hình sự; Luật thanh tra; Luật bảo vệ người tiêu dùng...
Về công tác giám sát, Quốc hội sẽ nghe báo cáo giám sát chuyên đề việc thực hiện chính sách pháp luật về thành lập trường, đầu tư, bảo đảm chất lượng đào tạo đối với giáo dục đại học; báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri từ kỳ họp thứ sáu đến kỳ họp thứ bảy; nghe chất vấn và trả lời chất vấn của đại biểu.
Quốc hội dự kiến nghe báo cáo và thảo luận về chủ trương đầu tư xây dựng dự án đường sắt cao tốc Hà Nội – TP HCM đường sắt cao tốc Hà Nội - TP HCM với tổng vốn đầu tư 55 tỷ USD; Đồ án quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Phản ánh và kiến nghị của cử tri tới kỳ họp thứ 7 1. Cần nâng cao chất lượng xây dựng pháp luật, tránh tình trạng một số đạo luật vừa mới ban hành đã phải sửa đổi; khắc phục tình trạng luật khung phải chờ hướng dẫn. Không đưa vào chương trình làm việc của Quốc hội những dự án luật chuẩn bị chưa tốt, chưa đáp ứng các quy định ban hành văn bản quy phạm pháp luật. 2. Việc kiểm soát giá cả thị trường của các cơ quan chức năng còn nhiều hạn chế; giá điện, giá xăng dầu liên tục tăng, ảnh hưởng sản xuất, kinh doanh và đời sống nhân dân. Tiến độ và lộ trình cải cách tiền lương không theo kịp với tốc độ tăng giá trên thị trường. Doanh nghiệp vừa và nhỏ phản ánh khó khăn trong việc vay vốn của ngân hàng. 3. Cử tri bức xúc trước việc ngư dân đánh bắt cá xa bờ trên vùng biển Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam nhưng bị tàu nước ngoài bắt giữ, xử phạt. Kiến nghị Quốc hội, Chính phủ tiếp tục có giải pháp bảo vệ, hỗ trợ ngư dân ra khơi đánh bắt cá, bảo vệ chủ quyền quốc gia đối với các vùng biển đảo của Tổ quốc. 4. Chính phủ cần chỉ đạo khắc phục tình trạng chất lượng giáo dục thấp, sinh viên ra trước khó tìm việc làm, tràn lan lập trường đại học, cao đẳng ở các địa phương, trong khi cơ sở vật chất phục vụ cho việc giảng dạy, học tập chưa đảm bảo, thiếu đội ngũ giảng viên đủ tiêu chuẩn 5. Cử tri phản ánh tình trạng một số bác sỹ cấu kết với các nhà thuốc kê đơn nhiều thuốc, thuốc đắt tiền không cần thiết cho người bệnh để hưởng hoa hồng. Luật Bảo hiểm y tế đã có hiệu lực thi hành nhưng việc đổi sổ bảo hiểm tiến hành chậm, thanh toán khó khăn, phiền phức. 6. Đề nghị làm rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể vi phạm quy định về cho doanh nghiệp nước ngoài thuê đất rừng dài hạn để trồng cây công nghiệp, làm sân golf, sòng bạc trong khi người dân ở những nơi đó còn thiếu đất sản xuất và công ăn việc làm. 7. Kiến nghị Quốc hội thảo luận, xem xét kỹ lưỡng trước khi thông qua chủ trương đầu tư dự án đường sắt cao tốc Hà Nội - TP HCM. 8. Việc tổ chức các lễ hội, việc trao tặng các danh hiệu, các loại cúp cho các doanh nghiệp diễn ra ở nhiều nơi, không được quản lý chặt chẽ, gây lãng phí tiền của, thời gian, sức lực của Nhà nước và nhân dân. |
Song Linh