Su là người đánh kẻng sáng sớm 10/4 triệu tập gần 100 thanh niên làng Dô và vài làng xung quanh của xã Glar, Đăk Đoa, tổ chức lên xã gây bạo loạn. Su cho biết, đầu năm 2004, một số người dân tộc lạ mặt tự xưng là người của “tổng thống” Ksor Kok đến gặp và vận động tham gia gây bạo loạn, lật đổ chính quyền cách mạng thì sau này sẽ lên thành phố Pleiku để “tổng thống” chia nhà cửa.
Su kể: “Nó nói với mình là nếu tích cực sẽ được Ksor Kok cho làm cán bộ. Đuổi người Kinh về xuôi hết, lấy lại thành phố, lấy nhà lầu, ôtô nữa chia cho mình. Ban đầu mình chưa tin, nó bảo đất Tây Nguyên là của ông bà mình để lại từ xưa, người Kinh bây giờ lên trồng cao su, trồng cà phê, trồng tiêu, người Kinh giàu, người dân tộc mình phải đuổi nó đi thì giàu thôi, không cần làm cái rẫy nữa, không cần làm lúa, làm mì nữa, sống sung sướng mà”.
Yung là một trong những tên hung hăng nhất hôm xảy ra sự kiện. Chính Yung là kẻ ném đá nhiều nhất, táo tợn nhất. Yung thở dài: “Người của Kok nói rằng ở Mỹ, Kok giàu lắm, Kok có nhà lầu, nhiều quần áo đẹp, nhiều tiền nữa. Kok sẽ làm tổng thống ở Tây Nguyên. Ai không đi ném đá, đi đập phá trụ sở thì sau này Kok sẽ đuổi đi theo người Kinh về dưới đồng bằng ở. Ai làm theo Kok thì được chia nhà, chia tài sản, chia xe máy. Mình sợ người của Kok lắm, không làm theo không được”.
Blưng là một thanh niên lười biếng. Già Phu bảo: “Lúc nhỏ nó bỏ học, cô giáo đến nhà bảo lên lớp thì nó trốn ra rẫy. Bây giờ nó lớn thì biếng nhác. Nó thích hai thứ, rượu và xe máy, nhưng không chịu làm rẫy, cũng không chịu làm công nhân nông trường. Nghe nói cứ kéo lên huyện, lên thành phố để được chia nhà, chia xe máy của người Kinh là nó đi”.
Blưng thổ lộ: “Ai cũng thích giàu, thích có nhiều tiền. Người của Kok nói rằng nếu đuổi hết người Kinh thì mình được làm cán bộ của “tổng thống” Kok, mình được phát lương bằng đôla mà. Cái xe máy chỉ bốn trăm đô".
"Làm cán bộ của Kok nhiều lương lắm, chẳng phải làm cái rẫy nữa, chẳng nuôi bò nữa, đuổi người Kinh thì mình được Kok chia cao su, chia cà phê", Blưng nói.
Nay Loh (làng Blum, xã Kim Tân, huyện Ia Pa) là một trong những tên khá hung hãn hôm 10/4. Khi tiếp xúc, Loh tỏ thái độ thiếu thân thiện: “Mình chẳng biết đâu, người ta rủ thì đi thôi”. Mãi gần đây, Loh mới kể rằng, trước đây có một kẻ tên là Ksor Rốt ở huyện Ayun Pa lên móc nối với tên Bình rồi đến nhà Nay Loh. Vợ Loh biết chuyện, can ngăn chồng nhưng Loh không nghe.
Loh mắng vợ: "Nhà mình có bảy đứa con. Rốt bảo sẽ chia cho hai cái nhà rộng ở thị trấn Phú Thiện, tha hồ mà ở. Nếu không làm như lời Rốt bảo, khai báo với chính quyền thì Rốt sẽ giết chết". Chính Loh đã vận động thanh niên trong làng và lôi cả bốn đứa con của mình đi gây bạo loạn tại xã Kim Tân.
Cũng như Loh, hai tên Nay Quân (làng Riu, xã A Ma Rơng), Rơ Lan Xam (làng Ngo, xã Ia Glai, Chư Sê) cũng tổ chức, vận động thanh niên trong làng kéo lên xã ném đá, đập phá trụ sở chính quyền.
Sau vụ gây rối, những kẻ lầm đường lạc lối đã xin lỗi dân làng, cam kết với các già làng không làm bậy, quay lại con đường lương thiện.
(Theo Tuổi trẻ)