Kiểm tra việc quản lý sử dụng đất rừng tại Lâm trường Sóc Sơn và 9 xã như Minh Phú, Minh Trí, Hiền Ninh, Phù Linh... cơ quan chức năng phát hiện nhiều sai phạm.
Đất ở đây không được trồng cây gây rừng mà thay vào đó các ngôi nhà cứ lần lượt mọc lên. Phần lớn những người đứng tên đến từ Hà Nội, chuyển đổi mục đích sử dụng, xây dựng công trình, làm trang trại, nhà hàng, nhà nghỉ cuối tuần...
Biệt thự mọc lên trên đất rừng Sóc Sơn. Ảnh: P.H. |
Tại khu vực rừng phòng hộ, đặc dụng ở Sóc Sơn, cơ quan chức năng thống kê có hơn 650 hộ xây dựng công trình trên đất lâm nghiệp với diện tích 11 ha. Trong số này, gần 80 nhà kiên cố, nhà sàn mọc lên; 26 trường hợp xây dựng theo mô hình trang trại, xưởng sản xuất.
Cơ quan thanh tra xác định, năm 1994, Hà Nội phân rừng Sóc Sơn thành 2 loại phòng hộ và đặc dụng. Nhưng 4 năm sau, thành phố mới phê duyệt quy hoạch này. Trong quá trình triển khai, chính quyền địa phương (xã, huyện) không chấp hành để quản lý theo hướng giữ nguyên hiện trạng mà tiếp tục cấp "sổ đỏ" đất ở và nhà vườn liền kề.
Cụ thể, phía Lâm trường Sóc Sơn khi tham gia chương trình 327 về trồng rừng của Chính phủ đã giao đất lâm nghiệp cho cán bộ nhân viên và các hộ dân. Điều này khiến đất rừng trở thành đất của hộ cá thể... Đây là một trong các nguyên nhân khiến mục đích sử dụng đất bị thay đổi, phát sinh nhiều tiêu cực.
Với đất rừng do chính quyền quản lý, cán bộ nhiều xã có biểu hiện tiếp tay cho việc chuyển nhượng, xây dựng trái phép trên đất lâm nghiệp được quy hoạch là rừng đặc dụng và phòng hộ. Chính quyền xã xác nhận vào hồ sơ mua bán của các hộ dân, không có biện pháp ngăn chặn các trường hợp mua bán trái phép. Có một số trường hợp còn lập khống hồ sơ làm thủ tục đề nghị cấp sổ đỏ.
Theo cơ quan chức năng, để xảy ra tình trạng lộn xộn ở Sóc Sơn, Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn Hà Nội không làm hết trách nhiệm như lập bản đồ quy hoạch chi tiết rừng phòng hộ, đặc dụng để giao đơn vị liên quan sử dụng. Khi nhận hồ sơ xong không bàn giao cho các xã và huyện Sóc Sơn... gây khó khăn cho công tác quản lý đất rừng.
Liên quan các sai phạm quản lý đất rừng ở Sóc Sơn, cuối năm 2005, trưởng phòng địa chính huyện Sóc Sơn Nguyễn Xuân Hào bị TAND Hà Nội tuyên phạt 3 năm tù treo về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. |
Tương tự, Chi cục kiểm lâm thành phố không xây dựng hệ thống mốc giới, biển báo rừng đặc dụng theo quy hoạch đã phê duyệt, không sử dụng hết quyền hạn để ngăn chặn kịp thời các trường hợp xây dựng công trình trái phép trên đất rừng. Một cơ quan khác là Sở Tài nguyên môi trường và nhà đất cũng chưa lập hồ sơ địa chính với đất lâm nghiệp để đưa vào quản lý.
Đặc biệt, Thanh tra Chính phủ nhận định, UBND Hà Nội phải chịu trách nhiệm về việc thiếu kiểm tra và chỉ đạo thực hiện quy hoạch rừng phòng hộ, cũng như không thực hiện chính sách của nhà nước về giao đất, giao rừng cho dân.
Thanh tra kiến nghị, UBND Hà Nội phải kiểm điểm trách nhiệm. Việc này cũng phải được áp dụng với chính quyền huyện Sóc Sơn và các xã có rừng. Toàn bộ diện tích cấp đất không đúng cần thu hồi. Các trường hợp xây dựng trái phép trước đây làm thay đổi mục đích sử dụng đất rừng phòng hộ, đặc dụng đã quy hoạch như làm nhà kiên cố, nhà hàng, nhà nghỉ... giao Bộ Tài nguyên môi trường, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn cùng thành phố Hà Nội thống nhất hướng xử lý trong quý II.
Vụ việc đang được báo cáo Thủ tướng xin ý kiến chỉ đạo. Theo nguồn tin riêng của VnExpress, nhiều khả năng Chính phủ sẽ yêu cầu cơ quan điều tra Bộ công an vào cuộc làm rõ những dấu hiệu tham nhũng tiêu cực trong việc chuyển nhượng đất rừng trái phép ở đây. "Trong số những gia đình có trang trại biệt thự ở khu vực này có không ít người là cán bộ quan chức của Hà Nội nhờ người khác đứng tên", một quan chức đề nghị giấu tên tiết lộ. Ông này cũng cho biết thêm, Chính phủ sẽ coi đây là vụ án điểm về tiêu cực đất đai điển hình của Hà Nội.
Những người ẩn tên đứng sau những thương vụ chuyển nhượng trái phép này sẽ nằm trong tầm ngắm của cơ quan chức năng.
Anh Thư