Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Ngân. Ảnh: T.Dũng. |
Trong bộ áo dài đằm thắm, bà Nguyễn Thị Kim Ngân mở màn phiên chất vấn. Trước đó, nữ bộ trưởng đã nhận được 22 chất vấn bằng văn bản.
Trong phần đề dẫn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng cho biết, các nhóm vấn đề chất vấn Bộ trưởng Lao động tập trung vào lao động việc làm trong điều kiện kinh tế suy thoái, thực trạng lao động trong nước, khó tìm việc làm với sinh viên ra trường, trẻ em bị lạm dụng thời gian lao động, lao động Việt Nam ở nước ngoài và lao động nước ngoài vào Việt Nam...
Băn khoăn về việc trong khi lao động trong nước thiếu việc làm thì vẫn có lượng lớn lao động nước ngoài tràn vào nước ta, đại biểu Võ Thị Lý yêu cầu Bộ trưởng Ngân lý giải nguyên nhân cũng như đưa ra giải pháp xử lý.
Dường như có sự chuẩn bị trước cho câu hỏi này, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Ngân rành rẽ trả lời, qua khảo sát của Bộ, lao động phổ thông tràn vào Việt Nam có nhiều nguyên nhân như đi thăm người thân, du lịch... sau đó thay đổi mục đích, và hiện chưa đến 50% lao động nước ngoài ở Việt Nam có phép. Các địa phương do không nắm rõ tình hình nên khó kiểm tra.
"Lao động nước ngoài vào nhiều nhưng đóng góp lớn vào tiến độ công trình, đặc biệt, khi nhiều nhà thầu không tuyển được lao động Việt Nam. Về giải pháp, người đủ điều kiện thì cấp phép, người không đủ điều kiện thì không gia hạn visa. Ngoài ra cần tăng cường kiểm tra việc lưu trú, tạm trú", bà Ngân nói.
Cũng về lao động nước ngoài, đại biểu Nguyễn Ngọc Đào thắc mắc: "Tôi không hiểu Bộ trưởng có ẩn ý gì khi đề cập tới cả Bộ Công an và Ngoại giao trong việc có nhiều lao động nước ngoài đang làm việc ở nước ta?".
Thoáng chút ngập ngừng, vị nữ Bộ trưởng bày tỏ: "Tôi khẳng định chịu trách nhiệm trước Chính phủ về quản lý lao động. Dù không có ý đùn đẩy trách nhiệm nhưng khi đưa ra giải pháp thì phải có sự kết hợp của các Bộ. Ba Bộ cùng có trách nhiệm phối hợp để ổn định tình hình lao động nước ngoài. Kể cả sửa luật cũng phải thực hiện".
Nhận xét về phần mở màn trả lời chất vấn của Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng cho biết, bà Ngân nhận được 22 câu chất vấn bằng văn bản và 34 ý kiến hỏi trực tiếp tại hội trưởng của 15 đại biểu. Phần trả lời ngắn gọn, nghiêm túc, rõ ràng. |
Khó hiểu trước những số liệu không thống nhất về tình trạng mất việc làm, đại biểu Nguyễn Đức Hiền đặt câu hỏi: "Căn cứ vào đâu để Bộ tổng hợp thống kê mất việc làm của lao động trong nước và lao động về nước?"
"Thống kê khác nhau là vì mất việc làm tăng lên. Hơn nữa, trong số 63 tỉnh, thành chỉ có 48 địa phương báo cáo đầy đủ về số lao động mất việc làm", Bộ trưởng Ngân lý giải một cách ngắn gọn.
Cũng theo bà Ngân, ở nước ta, số lao động phi chính thức rất lớn, còn lao động có hợp đồng, có bảo hiểm chiếm chỉ 37%. Do vậy, rất khó kiểm soát lực lượng này bởi không biết họ làm ở đâu, có việc làm hay thất nghiệp...
"Tôi tha thiết đề nghị Quốc hội cần có Luật Tiền lương tối thiểu, Luật Việc làm và Luật người nước ngoài làm việc ở Việt Nam", người đứng đầu ngành Lao động đề xuất.
Còn theo đại biểu Bùi Đặng Dũng, do chuẩn nghèo không phù hợp nên hiện nhiều gia đình nghèo bị loại ra khỏi việc hưởng các chế độ chính sách an sinh xã hội. "Bao giờ chúng ta công bố chuẩn nghèo mới", đại biểu này chất vấn.
Bộ trưởng Ngân cho hay, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã nghiên cứu chuẩn nghèo mới nhưng do tốc độ trượt giá nhanh nên không còn phù hợp. Tết vừa qua, việc chia quà trợ cấp cho người nghèo ở nhiều địa phương còn chưa làm đúng, và 15 tỉnh đã xử lý các trường hợp sai phạm.
"Tháng 6 tới Bộ sẽ trình Chính phủ chuẩn nghèo mới để giúp người nghèo bớt khó khăn", Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Ngân trả lời ngắn gọn khi hết thời gian trả lời chất vấn.
Bộ trưởng Cao Đức Phát: Có thể phát thẻ học cho nông dân
Đề án 32.000 tỷ đồng đào tạo nghề cho nông dân là vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm trong buổi chất vấn Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát chiều nay.
Theo đại biểu Nguyễn Văn Phước, nguồn vốn hơn 32.000 tỷ đồng đào tạo nghề cho nông dân mà kéo dài tới 12 năm thì quá lâu, tính khả thi và giải pháp nào để tránh nảy sinh tiêu cực như hỗ trợ tiền tết, hỗ trợ xăng dầu cho nông dân trước đó.
Bộ trưởng Cao Đức Phát cho rằng, đào tạo nông dân kéo dài trong nhiều năm là chủ trương lớn nhằm chuyển dịch cơ cấu kinh tế, lao động. Bình quân mỗi năm đào tạo 1 triệu người. Hiện cả nước có 25 triệu nông dân nên đề án này được bà con rất mong đợi. Tư tưởng chung là xã hội hóa, mở rộng hình thức đào tạo, không chỉ trông chờ vốn ngân sách, không áp đặt cho nông dân, có thể phát thẻ học để người dân tự lựa chọn trường lớp.
Đại biểu Phương Hữu Việt đề cập người nào ở cấp xã chịu trách nhiệm chính hướng dẫn nông dân, Bởi các tỉnh, huyện đều có ngành nông nghiệp còn ở cấp xã chủ tịch phụ trách chung, công chức không có chuyên môn nghề nông.
Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Phát cho rằng, đúng là cơ cấu cán bộ càng ngày càng nhỏ, về đến xã thì không có cán bộ chuyên trách, thường cán bộ phải kiêm nhiệm. Tuy nhiên, có một số cán bộ kỹ thuật hưởng trợ cấp nhà nước là cán bộ khuyến nông. Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn đã hướng dẫn hình thành một Ban nông nghiệp do phó chủ tịch phụ trách, huy động cán bộ thú y bảo vệ thực vật... để giúp dân. Nếu Chính phủ cho phép sẽ hình thành cán bộ chuyên trách.
Tiến Dũng - Đoàn Loan