Người Mỹ gốc Nhật tại trại tập trung ở Mỹ trong Thế chiến II. Ảnh: Smithsonian National Museum of American History |
Pháp và người Áo - Hung
Trong Thế chiến I, Pháp mở khoảng 60 trại tập trung ở phía nam và phía tây của đất nước, nơi hàng chục nghìn người nước ngoài bị giữ trong một khoảng hoặc toàn bộ thời gian xung đột. Giới chức Pháp lo sợ rằng người nước ngoài sẽ làm gián điệp, phá hoại nỗ lực chiến đấu hoặc gia nhập hàng ngũ của địch, theo AFP.
Ban đầu, vào thời điểm huy động cho chiến tranh, Pháp có kế hoạch di tản những người Áo - Hung và Đức sống ở khu vực đông bắc cũng như Paris và Lyon. Nghị định ban hành ngày 2/8/1914 cho họ 24 giờ để rời khỏi Pháp, nhưng rất ít người tận dụng được cơ hội này họ bị chuyển đến các trung tâm tạm trú.
Từ tháng 9/1914, việc giữ người trong "trại tập trung" trở nên phổ biến. Người Bulgaria và người Ottoman (Thổ Nhĩ Kỳ) cũng bị đưa vào sau khi quốc gia của họ tham chiến.
Mùa xuân năm 1918, những người bị giữ được trả tự do và cho hồi hương.
Canada và người Ukraine
Cũng trong Thế chiến I, từ năm 1914 đến năm 1920, hơn 8.500 người, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em, bị Canada coi là "kẻ thù nước ngoài" và bị giữ trong 20 trại tập trung theo Đạo luật Biện pháp Chiến tranh.
Phần lớn trong số họ là người Ukraine, họ bị Canada coi là kẻ thù vì Ukraine khi đó thuộc đế quốc Áo - Hung.
Mỹ và người Nhật
Sau khi tuyên chiến với Nhật Bản vì cuộc tấn công vào Trân Châu Cảng ngày 7/12/1941, Washington nhanh chóng đưa ra các biện pháp bảo vệ lãnh thổ của mình trong Thế chiến II, với lo lắng rằng có "kẻ thù ngay trong nước Mỹ".
Người Mỹ gốc Nhật và người Nhật trên đất Mỹ trở thành đối tượng tình nghi. Nhiều người trong số họ đối mặt với những lời xúc phạm, phân biệt chủng tộc và những mối đe dọa bạo lực, họ không được tự do di chuyển.
Ngày 19/2/1942, Tổng thống Franklin D. Roosevelt ký một sắc lệnh thành lập các khu vực quân sự để quản lý người Nhật. Chính phủ Mỹ đã thành lập 10 trại tập trung và hơn 112.500 người Mỹ gốc Nhật bị đuổi khỏi nhà và buộc phải di dời cho đến năm 1945.
Năm 1988, Mỹ đã xin lỗi và chính quyền Tổng thống Ronald Reagan bồi thường 20.000 USD cho những người sống sót.
Iraq và các con tin phương Tây
Ngày 8/8/1990, Iraq tấn công Kuwait và một ngày sau đó đóng cửa biên giới, khiến hàng nghìn người phương Tây mắc kẹt. Người châu Á và Arab được phép rời đi, chủ yếu qua Jordan.
Ngày 18/8, Iraq tuyên bố họ "quyết định giữ công dân của những quốc gia hung hăng này đến khi nào Iraq không còn bị đe doạ bởi một cuộc chiến tranh xâm lược".
Iraq cho biết những người nước ngoài sẽ được di chuyển đến các địa điểm quân sự có thể là mục tiêu bị tấn công, khiến cho họ trở thành lá chắn sống.
Ngày 23/8, lãnh đạo Iraq Saddam Hussein đã gây ra một cơn phẫn nộ quốc tế khi ông xuất hiện trên truyền hình nhà nước với các con tin phương Tây, chủ yếu là người Anh.
Các con tin sau đó được trả tự do trong vài tuần nhờ các cuộc đàm phán về việc Iraq rút khỏi Kuwait.
Phương Vũ (Video: TV3)