Bị lật đổ trong cuộc đảo chính cách đây 5 năm, Thaksin sống lưu vong tại Dubai. Ông bị kết án vắng mặt hai năm tù vì tội tham nhũng năm 2008. Mặc dù vậy, Thaksin, 61 tuổi, vẫn là hình tượng được yêu quý trong lòng tầng lớp dân lao động nghèo ở các vùng nông thôn nhờ chính sách dân túy, trong khi tầng lớp trí thức ở các thành phố lớn lại xem ông như một mối đe dọa với nền quân chủ tôn nghiêm của đất nước chùa Vàng.
Nếu đảng Pheu Thái mà Thaksin hậu thuẫn thắng thế trong cuộc bầu cử cuối tuần này thì cựu thủ tướng sẽ phải ăn mừng chiến thắng này từ xa. "Một số người nghĩ rằng cuộc đảo chính năm 2006 sẽ xóa tên Thaksin mãi mãi nhưng họ đã nhầm", chuyên gia về Thái Lan Paul Chambers, thuộc trường đại học Payap, miền nam Thái Lan, nói.
Hình ảnh chân dung cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra tại đường vào một ngôi làng của phe áo đỏ ở tỉnh Khon Kaen, đông bắc Thái Lan. Ảnh: AFP |
Những đảng phái có mối liên hệ với Thaksin luôn chiếm được phần lớn số phiếu trong bốn cuộc bầu cử vừa qua của quốc hội. Tuy nhiên, tòa án đã bác bỏ kết quả của hai cuộc bầu cử sau cùng khiến những người ủng hộ ông phẫn nộ.
Thaksin vẫn được xem là một thế lực đứng đằng sau Pheu Thái, và ứng viên sáng giá nhất chạy đua chức thủ tướng nhiệm kỳ tới đây chính là em gái út của ông, Yingluck Shinawatra. Nhiều người cho rằng Thaksin sẽ tiếp tục lãnh đạo nếu đảng đối lập chiến thắng, nhất là khi khẩu hiệu "Thaksin nghĩ, Pheu Thai hành động" xuất hiện trong chiến dịch tranh cử lần này.
Thaksin vẫn là một hình tượng gây nhiều tranh cãi tại Thái Lan, nơi ông phải đối mặt với những cáo buộc hình sự, trong đó có cả tội danh khủng bố liên quan đến hàng loạt những cuộc biểu tình đẫm máu của phe áo đỏ hồi năm ngoái. Nếu bị kết tội, ông có thể phải đối mặt án tử hình.
Pheu Thái cho biết sẽ đề xuất ân xá cho các chính trị gia bị kết án nếu đảng này giành chiến thắng. Đây được xem là một động thái mở đường cho Thaksin hồi hương. Tuy nhiên nhiều người nghi ngờ về khả năng giới trí thức ở Bangkok để cho ông trở thành người tự do.
"Tôi không nghĩ Thaksin sẽ quay trở về sớm. Nếu điều đó xảy ra thì một cuộc đảo chính mới sẽ lại bùng lên", ông Chambers nói.
Yingluck Shinawatra, ứng viên thủ tướng Thái Lan sáng giá nhất, được xem là một bản sao của người anh trai, cựu thủ tướng Thaksin. Ảnh: AFP |
Sinh ra trong một gia đình gốc Trung Quốc danh tiếng ở Chiang Mai, cha là một nhà chính trị, Thaksin từ bỏ sự nghiệp cảnh sát để sang Mỹ du học. Năm 1998 ông bước vào chính trường khi thành lập đảng chính trị riêng có tên "Người Thái yêu người Thái". Năm 2001, ông nhậm chức thủ tướng và trở thành lãnh đạo chính phủ đầu tiên của Thái Lan hoàn thành đầy đủ nhiệm kỳ. Bốn năm sau, ông tái đắc cử và thành lập chính phủ đơn đảng đầu tiên trong 7 thập kỷ qua ở đất nước chùa Vàng.
Tại thị trấn Sankamphaeng, nơi gia đình Shinawatra sinh sống, chàng trai từng bán cà phê và kem trong cửa hàng của bố vẫn luôn là một anh hùng trong mắt nhiều người. "Đó là một chàng trai tốt bụng", một cụ già bán hàng rong 79 tuổi nói, "Cậu ấy đã giúp đất nước này. Tôi muốn cậu ấy trở lại".
Thaksin còn có một cô cháu gái tham gia trong cơ quan dân cử ở miền nam Thái Lan và một người con trai đứng đầu tập đoàn truyền thông Voice TV với các chương trình về hoạt động chính trị của gia đình.
Cô em gái Yingluck được mô tả là một bản sao của người anh, với những suy nghĩ và quan điểm tương đồng.
"Chúng tôi giống nhau. Tôi học hỏi từ anh ấy nhiều điều về kinh doanh và tôi hiểu quan điểm của anh ấy, cách anh ấy giải quyết vấn đề và xây dựng mọi thứ từ lúc mới bắt đầu", Yingluck nói. Bà cũng không che giấu tham vọng được nối gót anh trai lãnh đạo chính phủ.
Trong một buổi vận động tranh cử được chuẩn bị kỹ lưỡng, bà bắt đầu bằng một câu hỏi dành cho đám đông đang theo dõi bà: "Tôi không biết mọi người yêu Thaksin như thế nào nhưng mọi người có thể dành một chút tình yêu này cho tôi, em gái của ông có được không?".
Anh Ngọc (theo AFP)