Al-Saadi Gadhafi. Ảnh: AP |
Mohammed Hareizi, phát ngôn viên của Hội đồng chuyển tiếp quốc gia Libya (NTC), cho hay Niger phải dẫn độ al-Saadi Gadhafi và các quan chức khác của chính quyền cũ để bảo toàn mối quan hệ và những lợi ích của nước này tại Libya.
Yêu cầu trên được đưa ra chỉ ít ngày trước dịp kỷ niệm cuộc nổi dậy dẫn đến nội chiến lật đổ chính quyền Moammar Gadhafi 17/2/2011. Ông Gadhafi cầm quyền ở Libya trong 42 năm và bị lật đổ trong cuộc nổi dậy hồi cuối tháng 8. Viên đại tá cùng con trai Muttassim bị bắt và bắn chết tại Libya ngày 20/10/2011. Al-Saadi và hơn 30 người trung thành đã bỏ trốn sang Niger sau khi thủ đô Tripoli sụp đổ dưới tay các binh sĩ nổi dậy hồi tháng 9.
Bộ trưởng Tư pháp Niger Morou Amadou cho hay đã nhận được yêu cầu trên nhưng chính phủ Niger từ chối dẫn độ al-Saadi và các quan chức trung thành về Libya vì lo ngại cho tính mạng của họ. Tuy nhiên, ông Amdou khẳng định chính phủ Niger sẽ đồng ý dẫn độ con trai nhà Gadhafi đến The Hague, Hà Lan, theo yêu cầu của Tòa án Hình sự quốc tế (ICC).
Theo AP, hôm 11/2, trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại với kênh truyền hình Al-Arabiya , al-Saadi tuyên bố rằng những người ủng hộ chính quyền đã bị lật đổ của cha ông đang chịu đựng đau đớn trong các nhà tù Libya, dưới tay của những người cai trị mới. Ông vẫn liên lạc với mọi người ở Libya hàng ngày và tuyên bố 70% người dân không hề cảm thấy hạnh phúc khi sống dưới chế độ hiện tại. Họ đã sẵn sàng đồng sức đồng lòng thay đổi chế độ, còn ông thì sẽ sớm trở về Libya. Al-Saadi chỉ ra sự phổ biến vũ khí đang lan rộng ở quốc gia châu Phi khi nhiều cựu phiến quân không chịu giao nộp lại vũ khí, trong khi đó người dân Libya đã rất mệt mỏi vì phải sống trong cảnh hỗn loạn.
"Một cuộc nổi dậy sẽ sớm xảy ra ở mọi nơi trên khắp cả nước", ông nói.
Những phát biểu của al-Saadi tương tự với những lời tố cáo về tình hình Libya khi chính quyền mới vẫn đang nỗ lực gây dựng sức mạnh ở quốc gia sa mạc rộng lớn này. Theo Liên Hợp Quốc, nhiều nhóm cựu phiến quân khác nhau đang giam giữ khoảng 8.000 tù nhân tại 60 nhà giam trên cả nước và tra tấn, đánh đập họ rất dã man.
Con trai nhà Gadhafi gọi những nhà lãnh đạo mới là một "băng đảng côn đồ" không có khả năng kiểm soát các phiến quân trong nước. Tuy nhiên, al-Saadi nói cũng có liên lạc với một số thành viên của NTC, cơ quan lãnh đạo Libya trong thời gian chờ bầu cử tổng thống, và một số phiến quân.
Cuộc phỏng vấn trên đã làm các lãnh đạo của NTC phản ứng gay gắt. NTC sau đó đã bác bỏ chuyện liên lạc với al-Saadi hay bất kỳ cựu quan chức nào của chính quyền cũ. Ông Hareizi cho hay chủ tịch NTC và ngoại trưởng Libya đã bàn bạc với những người đồng cấp ở Niger về al-Saadi, nhấn mạnh rằng họ sẽ không bỏ qua chuyện này và sẽ tiến hành các biện pháp mạnh.
Một con trai khác và nổi tiếng hơn của Gadhafi, Saif al-Islam, hiện bị các binh sĩ giam giữ, sau khi bị bắt hồi tháng 11 năm ngoái. Ông không hề được tiếp xúc với thế giới bên ngoài kể từ đó. Chính quyền Libya tuyên bố sẽ xét xử Saif tại nước này, bất chấp lệnh truy nã từ ICC.
Al-Saadi không bị ICC truy nã nhưng lại là đối tượng chịu lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc. Ông bị Tổ chức Cảnh sát Quốc tế (Interpol) phát lệnh truy nã vì tội danh sử dụng vũ lực chiếm đoạt tài sản khi còn giữ chức Chủ tịch Liên đoàn bóng đá Libya.
Anh Ngọc