Các tàu tuần duyên của Nhật Bản và Đài Loan vừa có vụ va chạm ở gần chuỗi đảo Senkaku/Điếu Ngư tháng trước. Ảnh: AFP |
Đề xuất của người đứng đầu chính quyền Đài Loan Mã Anh Cửu được đưa ra sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Satoshi Morimoto cảnh báo rằng Tokyo có thể triển khai quân đội đến chuỗi đảo được gọi là Senkaku trong tiếng Nhật và Điếu Ngư theo cách gọi của người Đại lục, hoặc Điếu Ngư Đài theo cách gọi của đảo Đài Loan.
"Sự gia tăng căng thẳng ở đây do tranh chấp chuỗi đảo có thể gây tổn hại đến hòa bình và ổn định ở Đông Á", AFP dẫn lời ông Mã nói. "Hòa bình và thịnh vượng trong khu vực đạt được không hề dễ dàng và chúng tôi không bao giờ muốn chứng kiến thảm họa chiến tranh Trung-Nhật tái diễn ở đây lần hai".
Ông Mã kêu gọi các bên có liên quan kiềm chế, giảm tranh cãi và dùng những biện pháp hòa bình để giải quyết cuộc tranh chấp kéo dài bấy lâu.
"Việc đạt được một thỏa thuận về Bộ Quy tắc ứng xử trên biển Hoa Đông, và thành lập một cơ chế hợp tác về khai thác và phát triển tài nguyên ở đây, sẽ giúp đảm bảo hòa bình trong khu vực", ông nói.
Các hòn đảo không người sinh sống là tâm điểm căng thẳng giữa Trung Quốc và Nhật Bản, là nơi tàu tuần duyên Nhật Bản bắt giữ một thuyền trưởng tàu cá Trung Quốc sau va chạm năm 2010.
Căng thẳng leo thang hồi tháng 4 khi thị trưởng Tokyo Shintaro Ishihara kêu gọi quyên tiền mua lại các đảo này từ chủ sở hữu người Nhật. Đến tháng trước, các tàu của Trung Quốc hai lần thâm nhập vùng biển gần các đảo giàu tài nguyên khoáng sản. Nhật Bản đã gửi hai khiếu nại chính thức đến Bắc Kinh và triệu tập đại sứ Trung Quốc để phản đối. Chính phủ Nhật Bản sau đó tuyên bố đang xem xét mua lại chuỗi đảo, khiến Bắc Kinh chỉ trích gay gắt.
Anh Ngọc