Thay mặt các luật sư đề xuất dự án "Vì công lý", luật sư Trần Vũ Hải trình bày: "Hiện nay, nhiều bản án có hiệu lực pháp luật nhưng có dấu hiệu rõ ràng vi phạm pháp luật tố tụng hoặc có sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng luật, đương sự đã khiếu nại nhiều lần nhưng chưa được Viện kiểm sát nhân dân và Tòa án nhân dân Tối cao giải quyết. Chúng tôi sẽ tập hợp những bản án đó để các cơ quan có thẩm quyền xem xét".
Mục đích của dự án là góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của luật sư trong nhiệm vụ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân và tổ chức Việt Nam. Bất cứ luật sư nào đồng ý với quy chế (gồm 10 điều) và tự nguyện tham gia trợ giúp dự án dưới những hình thức thích hợp sẽ được mời vào nhóm sáng kiến dự án Vì công lý. Yêu cầu bắt buộc là những người này phải có địa chỉ email thích hợp để liên lạc, gửi và nhận tài liệu. Hàng tháng, nhóm thành viên sẽ họp một lần để xem xét những kiến nghị của các luật sư.
8 trưởng văn phòng luật sư đã ký tên, đóng dấu tham gia dự án. Họ gồm: Trưởng văn phòng luật sư Trần Vũ Hải, Trưởng văn phòng luật sư Vũ Quốc Bình, Trưởng văn phòng luật sư Mai Xuân Hải, Trưởng văn phòng luật sư Nguyễn Việt Hùng, Trưởng văn phòng luật sư Phan Thị Hương Thủy, Trưởng Văn Phòng luật sư Nguyễn Phương Nam, Trưởng văn phòng luật sư Lê Thị Thu Hương và Trưởng văn phòng luật sư Nguyễn Văn Đài. Ngoài những người này, trong danh sách dự kiến thành viên tham gia nhóm phía Bắc của dự án còn có ông Trần Minh Chí (Chủ tịch Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam), ông Trịnh Hồng Dương (Phó chủ tịch Hội luật gia Việt Nam)...
Do phần lớn những người tham gia thành lập dự án là thành viên của Đoàn Luật sư Hà Nội, nên ngày 4/5, Đoàn ra văn bản số 146 phản đối nhóm "Vì công lý". Chủ nhiệm Đoàn luật sư Hà Nội Nguyễn Trọng Tỵ yêu cầu "đình chỉ ngay những việc làm trái pháp luật, để tránh gây ra những hậu quả đáng tiếc". Văn bản được gửi tới 8 Trưởng văn phòng luật sư trên, nhưng hôm sau (5/5) nhóm sáng kiến "Vì công lý" vẫn làm lễ ra mắt tại Hanoi - Club (76 phố Yên Phụ, Tây Hồ, Hà Nội).
Chủ nhiệm Nguyễn Trọng Tỵ phân tích, Pháp lệnh luật sư quy định 2 hình thức hoạt động của luật sư là văn phòng luật sư và công ty luật hợp danh. Vì lẽ đó, các hình thức hoạt động khác đều vi phạm pháp luật. Hơn nữa, điều 14 của Pháp lệnh quy định luật sư chỉ được hoạt động tại 3 lĩnh vực: tố tụng, tư vấn và dịch vụ. "Hoàn toàn không có lĩnh vực tập hợp ý kiến của các luật sư để kiến nghị lên cơ quan chức năng giải quyết. Việc thành lập nhóm 'Vì công lý' thực chất là một tổ chức, hay nói chính xác hơn là manh nha một tổ chức trái pháp luật", ông Tỵ nói.
Ngay trong ngày 4/5, 4 luật sư Trần Vũ Hải, Phan Thị Hương Thủy, Vũ Quốc Bình và Nguyễn Văn Đài đã gửi phản hồi tới Đoàn luật sư Hà Nội. Các luật sư cho rằng việc này là bình thường và phù hợp với quy định của pháp luật. Họ trích dẫn điều 274 Bộ luật tố tụng hình sự mới (có hiệu lực từ 1/7/2004): "Mọi công dân có quyền phát hiện những vi phạm pháp luật trong các bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật và thông báo cho những người có quyền kháng nghị theo quy định". Điều 53 Hiến pháp năm 1992 cũng được 4 luật sư viện dẫn: "Công dân có quyền kiến nghị với các cơ quan nhà nước"...
Lúc này, Đoàn luật sư Hà Nội đang thẩm tra, xác định động cơ, mục đích của việc thành lập dự án. Chiều nay, Đoàn dự kiến tổ chức cuộc họp bàn về vấn đề này, nhưng vì nhiều lý do nên đã bị hoãn. Chủ nhiệm Nguyễn Trọng Tỵ cho biết, trường hợp cần thiết, sẽ áp dụng biện pháp khiển trách, cảnh cáo, thậm chí xóa tên khỏi danh sách thành viên của Đoàn với những luật sư tham gia nhóm này.
Anh Thư
Quý độc giả có thể gửi ý kiến về vấn đề này tại đây: