- Thông tin báo chí đưa về vụ này nhiều, nhưng vẫn chưa đủ để lý giải tại sao Lã Thị Kim Oanh gây thiệt hại nhiều như thế?
- Đúng là chưa ai giải thích được những câu hỏi khó trong vụ này. Kim Oanh làm ăn bậy bạ thì Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn đã có thanh tra. Kết luận thanh tra từ tháng 5/2000 mà Bộ lại không giải quyết, để tháng tháng 6/2001 Công an nhảy vào khởi tố, tháng 10 bắt giam bị can. Tôi còn nhớ, trong các cuộc họp trước đó, nhiều ý kiến nói “khuyết điểm rõ rồi, phải đình chỉ công tác đi”.
- Cụ thể là ai đề nghị?
- Tôi. Việc đình chỉ bàn rất nhiều, có tuần 3-4 buổi; có hôm bàn đến 9-10h đêm. Lúc đó tôi chán lăm, nói: “Có cái việc như vậy, làm gì phải bàn mãi thế”. Bởi có những lần thống nhất xong rồi, hôm sau lẽ ra có quyết định thì lại chẳng thấy đâu. Tôi cho rằng thất thoát lớn nhất là vào thời gian này. Bộ không tạo điều kiện nữa nhưng vẫn để Kim Oanh làm giám đốc, giữ con dấu, nắm tài khoản ở ngân hàng..., cô ta bí quá thì phải mang một tài sản đi thế chấp 2-3 ngân hàng. Tôi nhớ, lúc thanh tra mới phát hiện Công ty Tiếp thị đầu tư nông nghiệp & phát triển nông thôn mất cân đối 70 tỷ, trong đó thất thoát 51 tỷ đồng. Do không xử lý nên đến khi bị bắt, theo xác định của Cơ quan điều tra, thất thoát đã tới 106 tỷ. Như vậy là khoảng 50 tỷ đồng thiệt hại sau thanh tra.
- Ông có thể nói rõ hơn về con số này?
- Văn bản đầu tiên của Cơ quan điều tra nói là thất thoát 106 tỷ đồng, trong đó 95 tỷ đồng là VND, còn lại là USD; còn con số đưa ra Quốc hội là 70 tỷ. Thật ra Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn không ai biết thiệt hại chính xác là bao nhiêu. Giả sử con số Quốc hội là đúng, thì tại sao khi thanh tra phát hiện thất thoát 51 tỷ, đã đình chỉ hết mà vẫn mất tiếp gần 20 tỷ đồng nữa. Nói thật, nếu xử lý cô Oanh lúc đó, tôi giao 20.000 m2 đất cô ấy quản lý cho người khác, chỉ với giá 3 triệu đồng/m2 thì tôi đã có được 60 tỷ để bù đắp thiệt hại.
- Ông biết rõ thế sao không có biện pháp ngăn chặn?
- Kiểu phân công công việc của Bộ này không ai có thực quyền. Vì thế hỏi ai phụ trách công ty cô Oanh thì xét cho cùng chẳng ai cả. Văn bản đưa lên, văn phòng trình gặp ai người đó ký, dẫn tới nhiều mâu thuẫn trong quản lý, điều hành. Như vụ mua khách sạn Planet 120 Quán Thánh, chủ trương do ông Hà thứ trưởng ký, đến dự án khả thi lại đưa tôi ký.
Việc này tôi bị Cơ quan điều tra vặn mãi, bởi lúc đó tôi có nói khách sạn đó chỉ 23 tỷ, nhưng cuối cùng ký 34 tỷ. Tôi đã trả lời rằng giá 23 tỷ chỉ là ý kiến cá nhân tôi, trong khi Bộ làm việc theo chế độ tham mưu. Thế nên tất cả các cục vụ tham mưu là 34 tỷ, cơ quan phụ trách xây dựng cơ bản cũng trình như vậy. Tôi gạt đi họ không chịu, mà giải thích thế này: Đây mới chỉ là dự toán, để con số này phòng khi có phát sinh thì có tiền đó mà làm ngay, về sau thừa vốn thì trả lại nhà nước. Nếu duyệt sát quá thì lại phải làm thủ tục xin từ đầu. Tôi cũng hiểu thủ tục xây dựng cơ bản phức tạp nên chấp nhận. Nhưng tôi ghi đó là giá tạm tính, và còn chua thêm nội dung về nhiệm vụ cơ quan đầu tư. Nhưng cuối cùng cô Oanh không làm gì cả.
- Ông có thể nói rõ hơn về việc mua bán khách sạn này?
- Chưa có dự án nào tôi làm kỹ như vậy, bởi tôi biết bên mua, bên bán “xập xí, xập ngầu” với nhau. Tôi đã yêu cầu phải thương lượng lại với bên bán để xác định giá, nhưng cô Oanh không làm gì cả, và cuối cùng đưa thứ trưởng khác ký. Mặt khác, các văn bản trình dự án lại do nhiều bộ phận làm: ban đầu Vụ Xây dựng cơ bản trình, lúc xác định giá mua thì Vụ Kế hoạch và Vụ Tài chính trình. Khi đưa thứ trưởng Ngô Thế Dân ký họ không báo cáo gì ông ấy cả. Theo quy định thủ tục trình ký, tờ trình phải có ý kiến của người viết văn bản, ý kiến lãnh đạo vụ, rồi sau đó mới đến thứ trưởng. Sau khi thứ trưởng ký, có trường hợp người ta giao chánh văn phòng, có trường hợp đích thân bộ trưởng duyệt, văn bản mới phát hành. Thế mà họ chẳng làm gì hết, viết xong là trình lãnh đạo Bộ ký ngay. Thậm chí có lần tôi phát hiện cấp vụ không đọc.
- Có trường hợp nào văn bản của Bộ mà lại để Lã Thị Kim Oanh soạn không?
- Có. Cô Oanh này thao túng đến mức tất cả các dự án của cô ta không cái nào xuất phát từ nhiệm vụ của Bộ. Tôi hình dung là “gần như có đạo diễn hết”. Cho nên có văn bản chuyên viên làm, có cái không.
Vụ mua khách sạn Planet, do không quy định rõ chức năng, nên bắt đầu thì một vụ trình, cuối do vụ khác trình; đầu một thứ trưởng ký, cuối thứ trưởng khác ký nên văn bản “lọt” tất. Và bây giờ mới truy lỗi nhau.
Về phần tôi, văn phòng trình, tôi xem thấy chưa đầy đủ thì tôi thêm cho đủ, như vậy là làm tròn nhiệm vụ. Thật ra, lãnh đạo nhiều việc, văn phòng trình thì cứ thế mở ra mà ký chứ hơi đâu mà đọc. Mỗi ngày cả trăm văn bản, đọc sao nổi. Qua đây thấy lề lối làm việc không chặt chẽ, phân công không rõ ràng, cán bộ vừa không biết làm việc, vừa kém phẩm chất.
- Tại sao ông nghĩ là “có đạo diễn”?
- Vì có văn bản cô ta chuẩn bị trước, nói sao đó với vụ trưởng, thế là vụ trưởng ký. Có những lần lãnh đạo bận vắng cả, mà cô ta biết mang văn bản hỏi ý kiến, rồi lần lượt được Vụ Tài chính, Vụ Xây dựng cơ bản, Vụ Kế hoạch... ký duyệt. Tất cả ký rồi đưa trình lãnh đạo Bộ ký, coi như xong văn bản của Bộ. Có văn bản của Bộ rồi, cô ta lại tập hợp được văn bản khác, rồi như máy tính ráp lại thành hồ sơ, và roẹt một cái, tiền trong két bật ra. Thậm chí ngân hàng không chuyển tiền vào tài khoản mà cấp cho cô ta tiền mặt, tín phiếu. Có tiền rồi, cô ta chi cho ai, bao nhiêu... mình không biết không hay. Như vậy là phải có đạo diễn từ A đến Z.
- Như ông nói thì dường như có một thế lực thao túng hết. Nhưng ông là thứ trưởng sao lại ký xác nhận vay vốn?
- Tất cả các văn bản Bộ ký vay vốn, theo tôi là vô giá trị. Cái đó đâu phải là bảo lãnh. Nhu cầu vốn, như mua Planet là có, nhưng vay thế nào, ngân hàng phải làm đúng thủ tục. Bộ "ký nháy” xác nhận, không có nghĩa là bên vay đòi bao nhiêu, ngân hàng giải quyết bấy nhiêu. Tôi có dễ dãi khi ký, nhưng đó là ký chuyển, đề nghị. Còn ngân hàng, kế hoạch cho vay 12 tỷ mà anh xuất đến tỷ thứ 13 dứt khoát sai. Thứ hai anh chuyển tiền lòng vòng cho nó cũng sai. Thứ ba, không bao giờ được chuyển tiền mặt.
- Việc ký xác nhận như vậy có ai gây sức ép không?
- Không ai ép được tôi. Tôi thấy việc đó ký được thì tôi ký, và đều nhắc thư ký là: "Hồ sơ còn thiếu chữ ký ông này, nhưng tôi không chờ được, cứ ký trước, còn anh phải ốp cho nó đầy đủ thủ tục". Bộ có quy chế như vậy, mình cũng dặn anh em làm vậy. Riêng việc ký văn bản trình 34 tỷ đồng mua khách sạn Planet, lúc đó tôi nghĩ mọi việc cứ phải dần dần làm cho rõ, chứ mình chống thế nào được tập thể. Chúng nó thỏa thuận với nhau từ tháng 3/1997 rồi, còn mình ký 5/12/1997 ăn thua gì.
Còn với người khác, tôi thấy ông Hà kể là bị anh chánh văn phòng (Lã Văn Lý) ép. Cậu ta nói: “Việc ấy có cái gì đâu mà anh không ký. Anh không ký có người khác ký”. Việc này ông Hà đã nói lại với Cơ quan điều tra.
- Ông thừa nhận là mình ký hơi dễ dãi. Vậy mỗi lần ký, ông có được bồi dưỡng?
- Không bao giờ cô ta đưa tiền. Cô ta không dám, bởi ai có thể tham nhũng chứ tôi thì không. Trong đời, tôi chưa vay ai đồng nào, không ách việc của ai lại với động cơ trục lợi. Nhiều anh em nói tiền là lẽ thường, làm quan phải có bổng lộc. Nhưng thật ra đó chỉ là 5-3 trăm nghìn, hay đi nước ngoài, tôi không có thì họ cho 100 USD để tiêu.
- Nếu bị khởi tố, ông thấy có oan không?
- Tôi nghĩ là nếu quan chức nhà nước dính vào với hành vi tiếp tay thì phải xử lý. Nhưng “tiếp tay”, nói thật trong chúng tôi không có anh nào.
(Theo Pháp Luật TP HCM)