Vấn đề bức xúc hơn cả là quy định về các hình thức tổ chức hành nghề luật sư, theo đó gồm văn phòng luật sư và công ty luật hợp danh. Theo quy định, luật sư có thể chọn một trong hai hình thức này để hành nghề, vậy luật sư độc lập có quyền hành nghề không? Ngay quy định về văn phòng luật sư (do một hoặc nhiều luật sư thành lập) cũng làm các đoàn luật sư, tổ chức hiện đang quản lý các văn phòng luật sư, bối rối. Quy định này có thể dẫn đến tình trạng các luật sư rời bỏ đoàn để thành lập các văn phòng riêng của mình, và điều này đồng nghĩa với thu hẹp hoạt động của đoàn luật sư. Về vấn đề này, phóng viên VnExpress đã tìm gặp lãnh đạo Đoàn Luật sư Hà Nội, tuy nhiên câu trả lời là: “Chúng tôi chưa nhận được văn bản chính thức và còn phải chờ hướng dẫn...”.
Pháp lệnh Luật sư cấm công chức hành nghề luật sư và đưa ra thời hạn 3 năm để công chức đó lựa chọn từ bỏ nghề luật sư hay nghỉ việc ở cơ quan nhà nước. Hiện nay, số lượng cán bộ, công chức nhà nước hành nghề luật sư khá đông, mà phần lớn trong số họ làm công tác giảng dạy, nghiên cứu pháp luật. Theo TS Phạm Hồng Hải, Đoàn Luật sư Hải Phòng, cũng là công chức lâu năm ở Viện Nghiên cứu Nhà nước và Pháp luật, Pháp lệnh sẽ tước bỏ quyền đóng góp của các chuyên gia pháp lý vào việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật, cũng như việc bảo vệ sự công bằng của xã hội. Theo ông Hải, hoạt động luật sư với giới nghiên cứu đặc biệt có ý nghĩa với việc kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn. Về nguyên tắc, hạn chế sự tham gia của công chức vào hoạt động luật sư đặt ra khi vị trí công tác của công chức đó ảnh hưởng đến tính vô tư trong phán quyết của các cơ quan công quyền. Tuy nhiên, theo ông Hải, hoạt động luật sư của những nhà nghiên cứu pháp luật, vốn không có quyền lực công trong tay, liệu có thể ảnh hưởng đến tính đúng đắn của hoạt động tư pháp? Ông hy vọng điều này sẽ được các văn bản dưới luật làm rõ.
Với quy định hiện hành, việc gia nhập đoàn luật sư đối với các sinh viên luật mới ra trường là một niềm ao ước. Pháp lệnh mới dường như thoáng hơn, rõ ràng hơn và nhiều người đặt hy vọng là sẽ chấm dứt tình trạng mua luật sư hướng dẫn. Tuy nhiên, với những người mới chập chững vào nghề, họ sẽ phải mất nhiều thời gian hơn để có đủ điều kiện gia nhập đoàn luật sư: Phải có thêm chứng nhận đào tạo nghề luật sư (hiện nay duy nhất do trường Đào tạo thẩm phán và các chức danh tư pháp khác, Bộ Tư pháp tổ chức), và thay bằng thẻ luật sư do đoàn cấp, họ phải có chứng chỉ hành nghề luật sư do Bộ Tư pháp cấp.
Luật sư Nguyễn Hưng Quang, Công ty luật LEADCO thắc mắc rằng tại sao Pháp lệnh quy định hợp đồng dịch vụ pháp lý chỉ là hợp đồng dân sự mà không thể là hợp đồng kinh tế. Một điều dễ nhận thấy là Pháp lệnh chưa làm rõ được trách nhiệm của bên cung cấp dịch vụ pháp lý (luật sư) với hàng hóa của mình. Và như vậy lấy đâu để làm căn cứ xây dựng quỹ bảo hiểm nghề nghiệp (Điều 23 Pháp lệnh Luật sư), nhằm đền bù cho những thiệt hại mà nội dung dịch vụ pháp lý gây ra. Hơn thế, cũng là luật sư nhưng nếu họ thuộc các công ty luật thì không thể tham gia tố tụng. Vậy luật sư này khác gì với luật sư ở các văn phòng luật?
Tất cả những khúc mắc trên đang chờ các văn bản dưới luật giải quyết. Theo nguồn tin riêng của VnExpress, Bộ Tư pháp, cơ quan chủ trì soạn thảo Pháp lệnh Luật sư, đã lên khuôn nghị định và thông tư hướng dẫn văn bản dưới luật này.
Nghĩa Nhân
Theo dòng sự kiện:
Sẽ thi tuyển để kết nạp luật sư (16/3)
‘Mới khai trừ 5 luật sư vì chạy án là chưa sát với thực tế’ (6/3)
Luật sư được đại diện thân chủ trước cơ quan công quyền (5/3)