Những cây gỗ lậu có đường kính 1-1,3m. |
Thiếu tướng Phạm Nam Tào (Phó tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát Nhân dân) nhận định: Đây là vụ án phá rừng nghiêm trọng với quy mô lớn và tính chất phức tạp bởi sự cấu kết của các thế lực “tiền và quyền”. Thế lực này đã tồn tại nhiều năm ở Tây Nguyên và thao túng toàn bộ hoạt động khai thác rừng. |
Mùa khai thác gỗ năm 2002-2003, Lâm trường Măng Đen (Kon Tum) được UBND tỉnh giao chỉ tiêu khai thác 2.000 m3 gỗ. Do có quan hệ “sâu nặng” với Giám đốc Lâm trường là Nguyễn Hữu Cầm, nên Lê Anh Dân (Giám đốc Lâm trường Tân Lập) được ký hợp đồng khai thác 1.000 m3. Tuy nhiên, Dân không lấy tư cách pháp nhân của Tân Lập khai thác mà móc nối với Ngô Quốc Hùng “bán” lại chỉ tiêu này. Dù vậy, Dân vẫn buộc Hùng chỉ được khai thác 225 m3. 775 m3 gỗ còn lại, cả hai cùng bàn nhau “bán” chỉ tiêu khai thác lại cho Công ty TNHH Thanh Bình và Công ty TNHH Rạng Đông (đều có “quan hệ” với Dân).
Chỉ tiêu 1.000 m3 còn lại Nguyễn Hữu Cầm ký khoán cho Công ty TNHH Hòa Bình do Lê Thị Thúy Liễu làm giám đốc khai thác. Liễu “khoán” lại cho Công ty TNHH Đại Nam và Công ty TNHH Thông Thái. Như vậy, có 6 doanh nghiệp cùng chia chác nhau 2.000 m3 gỗ.
Ngoài chỉ tiêu gỗ khai thác theo hợp đồng, Dân bàn bạc với Hùng khai thác lậu thêm 20% (200 m3) theo công thức ăn chia: Dân hưởng 50-75%. Vốn biết thế lực của Dân, Hùng không ngần ngại đồng ý. Cơ quan điều tra đã làm rõ khi biết được việc khai thác trái phép lâm sản tại Lâm trường Măng Đen, Giám đốc Nguyễn Hữu Cầm đã... nhắm mắt làm ngơ.
Không chỉ thế, Cầm còn chỉ đạo cho Lương Ngọc Khanh (Trưởng trạm cửa rừng Lâm trường Măng Đen) và các cán bộ giám sát dưới quyền phải rút lui khỏi khu vực khai thác, mặc sức cho Hùng - Dân hành động. Những chuyến “xe vua” khi vận chuyển gỗ khai thác trái phép đều được qua trạm kiểm soát của lâm trường, tổng cộng trên 1.000 m3. Để làm được điều này, Lê Anh Dân khai đã phải chi hơn 220 triệu đồng cho Cầm, Khanh và một số cán bộ Lâm trường Măng Đen. Thực chất đây là khoản cống nạp từ các doanh nghiệp được bán chỉ tiêu khai thác.
Từ chỉ tiêu khai thác đến đại công trình phá rừng
Sau khi khai thác được hơn 1.500 trong số 2.000 m2 gỗ theo chỉ tiêu, 6 đại gia làng gỗ được sự giúp sức của “quân sư” Lê Anh Dân đã chuyển sang hướng khai thác khác. Họ không chỉ khai thác phần chỉ tiêu còn lại ở phần rừng theo quy định, mà đã đốn chặt sang những khu vực khác, dưới sự giúp sức của cán bộ lâm trường Măng Đen.
Ngày 26/2/2003, nhận được tin báo có một số đối tượng đang khai thác gỗ trái phép quy mô lớn tại rừng Kon K'Ne, UBND huyện K'Bang (Gia Lai) đã huy động lực lượng tổ chức kiểm tra. Thật bất ngờ, hiện trường khai thác như một đại công trình với cả trăm nhân công, nhiều xe cơ giới và những vạt rừng đổ nát ngổn ngang. Mở rộng kiểm tra sang vùng rừng Kon Rẫy (Kon Tum), cảnh tượng rừng bị tàn sát còn khủng khiếp hơn nữa.
Chỉ tại hai bãi này số gỗ bị khai thác trái phép lên tới 2.400 m3. Trong đó có quá nửa số cây đường kính 1-1,3 m. 6 đối tượng bị bắt tại chỗ, cả trăm nhân công tháo chạy tán loạn. Hầu hết số gỗ tang vật đều không đóng búa kiểm lâm.
Nhận thấy đây là vụ phá rừng nghiêm trọng, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Gia Lai ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can 7 trường hợp về tội vi phạm các quy định về khai thác và bảo vệ rừng.
Cùng thời điểm này Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Kon Tum cũng ra quyết định khởi tố vụ án theo hướng tập trung làm rõ hành vi phạm tội những cá nhân có trách nhiệm giữ rừng, mục tiêu là tìm ra kẻ chủ mưu. Tuy nhiên, đến tháng 10/2003 Công an Kon Tum vẫn chưa ra quyết định khởi tố bị can. Dường như vụ án bị tắc. 7 đối tượng bị bắt giam bắt đầu có dấu hiệu phản cung, trông chờ vào khả năng chạy án của những tên cầm đầu.
Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai đã có công văn gửi Bộ Công an và Tổng cục Cảnh sát cụm 2 (miền Trung - Tây Nguyên) đề nghị giao vụ án cho Bộ thụ lý điều tra. Ban chuyên án di lý 3 trong số 7 bị can về trại giam của Bộ. Và từ đây, các lâm tặc bắt đầu từng bước khai nhận hành vi.
Nguyễn Thanh Hùng (tài xế riêng cho Giám đốc Lê Anh Dân), khai là người trực tiếp cai quản toàn bộ hoạt động khai thác gỗ trái phép dưới sự chỉ đạo của “thầy” Lê Anh Dân và Ngô Quốc Hùng. Nguyễn Thanh Hùng cho rằng anh ta “không có năng lực tổ chức một cuộc khai thác quy mô như vậy”. Ngày 4/11/2003, Lê Anh Dân và Ngô Quốc Hùng "đánh hơi" thấy sự nguy hiểm nên đã cao chạy xa bay. Các biện pháp an ninh tại các cửa khẩu được thắt chặt, và hai người đã bị bắt.
6 giám đốc doanh nghiệp bị truy cứu trách nhiệm hình sự là Lê Thị Thúy Liễu (Giám đốc Công ty TNHH Hòa Bình), Hồ Đắc Công Phương (Giám đốc Xí nghiệp tư nhân Rạng Đông), Trần Văn Tiên (Giám đốc Công ty TNHH Thanh Bình), Lê Văn Kế (Giám đốc doanh nghiệp tư nhân Thông Thái), Ngô Quốc Hùng (Giám đốc Công ty TNHH Khải Hoàn). Riêng Nguyễn Văn Nam (Giám đốc Công ty TNHH Đại Nam, đang bỏ trốn). |
Đến thời điểm này 25 đối tượng liên quan vụ án bị khởi tố, trong đó có 10 cán bộ được giao trách nhiệm bảo vệ rừng gồm: Lê Anh Dân (Giám đốc Lâm trường Tân Lập), Nguyễn Hữu Cầm (Giám đốc Lâm trường Măng Đen), Lương Ngọc Khanh (Trưởng trạm cửa rừng Măng Đen), Phạm Văn Đại (Trưởng trạm cửa rừng Dăk P'Ne), Nguyễn Hữu Bình (Trưởng trạm kiểm lâm cửa rừng Kon Tum), Nguyễn Mạnh Hùng (cán bộ Lâm trường Tân Lập), Lê Xuân Lâm (cán bộ Hạt kiểm lâm Kon Rẫy), Võ Thanh Hải (cán bộ Hạt kiểm lâm Kon Rẫy), Nguyễn Văn Chính (cán bộ Lâm trường Măng Đen) và Nguyễn Văn Triệu (cán bộ Lâm trường Măng Đen).
(Theo Tuổi Trẻ, Thanh Niên)