Những con cá khổng lồ được thả tại một khu vực sông đối diện với Cung điện hoàng gia Phnom Penh. |
7 năm trước, ông Ing Vannath, người Campuchia, đã bắt được chúng khi còn là những con cá con, lẫn với nhiều cá thể của một loài cá trê tương tự, do vậy người ta không nhận ra sự khác biệt. Khoảng một năm sau, chúng lớn nhanh như thổi và trở nên to lớn dị thường.
Sau một thời gian nuôi những con cá này như một điềm may mắn cho gia đình và công việc làm ăn, ông Ing Vannath giờ đây muốn trả ơn những may mắn đó bằng cách thả chúng về lại môi trường tự nhiên, nhằm duy trì quần thể đang ngày càng suy giảm của loài cá độc đáo này.
Tuy nhiên, sau nhiều năm sống trong điều kiện nuôi nhốt, người ta chưa biết chắc liệu chúng có còn giữ lại những bản năng tự nhiên để di chuyển và sinh sản hay không. Thậm chí có thể chúng sẽ không thích nghi được với môi trường mới. Như vậy, việc thả những con cá này có tầm quan trọng sống còn cho mục đích nghiên cứu. Bốn con cá đã được đeo thẻ trước khi được thả về sông, trên thẻ ghi rõ bất cứ ngư dân nào nếu bắt được con cá này thì hãy thông báo cho Cục Thủy sản Campuchia, và giữ cho cá sống để thả nó về thiên nhiên. Ngư dân đó sẽ được đền bù.
Tiến sĩ Claude Martin, Tổng giám đốc của WWF (Tổ chức bảo tồn toàn cầu), đơn vị tổ chức lễ thả cá, cho biết: “Nếu sau này chúng bị bắt lại thì điều đó có ý nghĩa rằng chúng không có khả năng sống sót trong tự nhiên, nhưng chúng cũng đã giữ được bản năng của mình để di chuyển và sinh sản”.
Cá tra khổng lồ của sông Mê Kông (Pangasianodon gigas) được ghi trong Sách kỷ lục Thế giới là loài cá nước ngọt lớn nhất trái đất, với chiều dài tối đa lên tới 3 mét và nặng tới 300kg. Một thế kỷ trước, chúng còn khá nhiều trong toàn bộ con sông Mê Kông và các nhánh chính của sông từ Việt Nam tới miền Nam Trung Quốc. Kể từ đó, số lượng cá thể của loài này và các loài cá lớn khác trong cùng một hệ đã suy giảm nhanh chóng. Các nhà khoa học đã dự đoán rằng tổng số cá tra khổng lồ của sông Mê Kông đã giảm 90% chỉ trong vòng 2 thập kỷ qua. Gần đây, số cá bắt được ngày càng ít, và có năm người ta không bắt gặp con nào.
Do cá tra khổng lồ thường di chuyển rất xa để sinh sản, nên chúng gặp nhiều vật cản và mối đe dọa lớn trên sông như các đập nước, lưới đánh cá. WWF và Bộ Nông Lâm Ngư của Campuchia đang thúc giục các cơ quan chức trách ở nước này và các nước khác thuộc lưu vực giúp đỡ trong việc bảo tồn loài cá tra khổng lồ của sông Mê Kông.
Minh Hồng