“Nguyễn Văn A, tỷ phú trẻ nhất thế giới chỉ mới 25 tuổi và đến từ Việt Nam”. Xếp hạng trên rất có thể là hiện thực trong một tương lai không xa nếu như mọi công dân Việt có thể tốt nghiệp sớm, thực hiện được lý tưởng và cống hiến nhiều hơn cho xã hội ngay từ lứa tuổi sung sức nhất.
20 tuổi có thể tốt nghiệp đại học. Bởi giáo dục hiện nay thiên về lý thuyết quá nhiều, thiếu thời lượng thực hành thực tế và sự dàn trải cũng như lặp lại nhiều nội dung trong suốt quá trình học từ tiểu học cho đến phổ thông trung học đang gây lãng phí khá nhiều thứ. Đông đảo bạn đọc VnExpress.net đã hình dung ra ngay những gì mình có thể làm cho bản thân, gia đình và xã hội khi thực sự bước vào đời từ tuổi 20, không cần "tam thập nhi lập" như quan niệm xưa.
“Tôi thấy mình bước vào đời quá muộn. Thật lãng phí cho những vấn đề đào tạo không đúng mục đích”. Bạn đọc Quang nói.
“Thời gian học quá dài. Lượng kiến thức chỉ là cơ bản. Cần thiết rút ngắn thời gian đi học bởi không thì khi học xong đại học chúng ta đã mất nửa cuộc đời rồi”. Độc giả Phạm Văn Tuân chia sẻ thêm.
Một bạn đọc khác bày tỏ sự gò bó bởi thời gian học đại học kéo dài chỉ làm “tốn cơm gia đình: “Bản thân tôi là một người học đại học mới ra trường, trong quá trình học một số môn nhận thấy không có ích, không phục vụ gì cho công việc sau này, ngồi dền dứ 5 năm học, 23-24 tuổi mới ra trường, chân tay ngứa ngáy muốn đi làm luôn thoát khỏi kiếp ăn bám bố mẹ” (Lê Anh Tuấn).
Nhưng vấn đề là việc qui định thời gian học và lứa tuổi đi học đã cản trở nguyện vọng được chiếm lĩnh kiến thức sớm hơn trong khả năng như mong muốn của một bạn đọc đã viết: “Bởi muốn thi muốn ra trường thì phải chờ đến khi đủ tuổi”.
Nhiều bạn đọc đưa ra những so sánh với thế giới về chương trình đào tạo để thấy rằng Việt Nam thiếu hẳn quá trình định hướng nghề nghiệp, một điều rất quan trọng để học sinh có sự lựa chọn đúng đắn về khả năng và sự yêu thích của bản thân.
Xa hơn nữa đó là việc làm “thất thoát” nhiều nhân tài cho xã hội, bởi việc chọn nghề, chọn ngành vội vã với tiêu chí theo các môn thi bắt buộc của các khối thi đại học không hoàn toàn đánh giá đúng năng lực thật sự của thế hệ trẻ.
Như vậy, độ tuổi nào thực sự thích hợp cho việc hoàn thiện kiến thức và đủ khả năng đóng góp cho xã hội?
“Trẻ em bây giờ phát triển sớm, biết nhiều hơn chúng ta vài năm khi xét cùng độ tuổi. Cứ đặt chúng vào đúng vai trò, hợp độ tuổi chúng sẽ cố gắng chứ nếu học như chương trình hiện tại thì chúng sẽ chỉ vậy thôi, cha mẹ phải chu cấp học cho hết 4 năm đại học. Trong khi chúng có thể làm được nhiều thứ hơn chúng ta ngày xưa khi cùng độ tuổi.”
Bạn đọc Vuha1617 tiếp tục củng cố thêm quan điểm trên khi cho rằng 20 tuổi đã có bằng đại học sẽ “giúp các em trưởng thành sớm hơn cùng với sự trưởng thành về sinh học giới tính. Các em sẽ làm việc, đóng góp cho gia đình và xã hội”.
Rất nhiều những tỷ phú, triệu phú trên thế giới thành đạt từ độ tuổi còn rất trẻ và thậm chí không cần phải có bằng đại học. Vấn đề là nền tảng kiến thức, tư duy và hoạch định cho nghề nghiệp của họ đều rất cụ thể và hữu ích.
Như vậy, tốt nghiệp phổ thông ở tuổi 15 hay tốt nghiệp đại học ở tuổi 20 là điều kiện hoàn toàn có thể thực hiện được trong thời đại mọi thứ luôn tiến triển nhanh với những thay đổi từng giây.
Nếu đào tạo, trang bị những kiến thức cô động nhưng giá trị và có tính ứng dụng nhất cho thế hệ trẻ trong độ tuổi mới “sẽ giúp cho họ mau trưởng thành hơn, dám chịu trách nhiệm sớm hơn, ắt sẽ giúp đỡ cho gia đình, cống hiến cho xã hội đất nước kịp thời hơn”(Nguyễn Phi Long).
Việc rút ngắn thời gian giáo dục với những điều chỉnh hợp lý sẽ là điều kiện để tìm kiếm và thúc đẩy những “ước mơ của các em học sinh sớm nhất có thể”, vì đó là “những hạt giống cho xã hội mới”(ND).
Diễm Phương
Chia sẻ những câu chuyện, quan điểm của bạn về cải cách giáo dục tại đây.