Tàu khu trục tên lửa Mỹ Wayne E. Meyer đi qua Biển Đông hôm 11/4. Ảnh: Reuters
7 thượng nghị sĩ từ hai đảng Cộng hòa và Dân chủ hôm 10/5 gửi một lá thư cho Tổng thống Mỹ Donald Trump, bày tỏ lo ngại về việc hải quân nước này không tiến hành chiến dịch tuần tra tự do hàng hải nào trên Biển Đông từ tháng 10/2016, Washington Post hôm nay đưa tin.
Lá thư do ba thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa gồm Bob Corker, Marco Rubio và Cory Gardner cùng 4 thượng nghị sĩ đảng Dân chủ gồm Ben Cardin, Jack Reed, Edward Marky và Brian Schatz ký tên, thể hiện nỗi quan ngại ngày càng lớn trong Quốc hội Mỹ về nguy cơ chính quyền Trump có thể nhượng bộ Trung Quốc trên Biển Đông để đổi lấy sự hỗ trợ của Bắc Kinh nhằm gây sức ép với chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng.
"Chúng tôi hối thúc chính quyền của ngài có những bước đi cần thiết để định kỳ tiến hành hoạt động tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông, vốn rất quan trọng với lợi ích an ninh quốc gia của Mỹ, hòa bình và thịnh vượng của khu vực châu Á - Thái Bình Dương", các thượng nghị sĩ viết trong thư.
Bức thư liệt kê một loạt hành động "quyết liệt" và "gây rắc rối" của Trung Quốc trên Biển Đông, như xây đảo nhân tạo phi pháp, đâm va tàu cá nước ngoài và thường xuyên phát tín hiệu cảnh báo tới máy bay, tàu thuyền các nước hoạt động trên vùng biển, không phận quốc tế.
"Tất cả những hành động đó đặt ra câu hỏi về cam kết của Trung Quốc với an ninh khu vực, tự do giao thương và tự do hàng hải, hàng không trong khu vực", bức thư có đoạn.
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson sau khi nhậm chức đã hứa hẹn sẽ có lập trường cứng rắn hơn với Trung Quốc trên Biển Đông, thậm chí từng tuyên bố sẽ cấm Bắc Kinh "lên các đảo nhân tạo phi pháp", nhưng Mỹ đến nay chưa có biện pháp cụ thể để hiện thực hóa cam kết này.
Theo các quan chức Lầu Năm Góc và thành viên Quốc hội Mỹ, chính quyền Trump tới nay đã từ chối yêu cầu của Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương để tiến hành các hoạt động tự do hàng hải trên Biển Đông, mặc dù ông Trump và các trợ lý trước đó đã cam kết sẽ bảo vệ lợi ích của Mỹ trước Trung Quốc.
Mỹ từng chỉ trích Trung Quốc vì hoạt động cải tạo và quân sự hóa trái phép các đảo nhân tạo trên Biển Đông, bày tỏ lo ngại chúng sẽ cản trở tự do hàng hải trong khu vực.
Hải quân Mỹ dưới thời Obama từng nhiều lần thực hiện các chiến dịch tuần tra tự do hàng hải, tiến gần các đảo nhân tạo Trung Quốc bồi đắp trái phép trên Biển Đông. Đô đốc Harry Harris, tư lệnh Bộ chỉ huy Thái Bình Dương Mỹ, tháng trước tuyên bố Mỹ sẽ sớm tiếp tục hoạt động tự do hàng hải ở Biển Đông nhưng từ chối nêu chi tiết.
Văn Việt