Luật sư Trương Đình Tùng, Đoàn Luật sư TP HCM: Bộ luật Lao động đã có hẳn một số quy định riêng về việc sử dụng lao động chưa thành niên (từ 15 đến 18 tuổi). Theo đó, chỉ được sử dụng người chưa thành niên vào những công việc phù hợp với sức khỏe để đảm bảo phát triển thể lực, trí lực, nhân cách và có trách nhiệm quan tâm chăm sóc người lao động chưa thành niên về các mặt: tiền lương, lao động, sức khỏe, học tập. Việc sử dụng lao động dưới 15 tuổi phải có sự đồng ý và giám sát của cha mẹ, người đỡ đầu.
Việc công ty nhốt công nhân trong khuôn viên, không cho đi ra ngoài lại là một sự vi phạm nghiêm trọng. Luật pháp đã quy định không một ai, không một cá nhân, tổ chức nào có quyền bắt giữ người, trừ khi người đó vi phạm pháp luật bị bắt quả tang. Việc bắt giữ người chỉ do một số cơ quan có thẩm quyền thực hiện.
Luật sư Đinh Xuân Thảo: Không có điều luật nào cho phép người sử dụng lao động quản lý cả giờ giấc, các sinh hoạt bình thường khác của công nhân. Việc ăn ở, đi lại, sinh hoạt cá nhân ngoài giờ lao động là thuộc quyền tự do của người lao động. Cả trong trường hợp vì lý do nào đó mà người lao động phải ký thoả thuận đồng ý cho phía công ty, người sử dụng lao động quản lý mình thì thoả thuận đó cũng là vô hiệu vì vi phạm pháp luật. Thực tế hiện nay nhiều người vì muốn có công ăn việc làm nên đã chấp nhận ký hợp đồng làm việc cho người sử dụng lao động trong nhiều năm, họ bị ràng buộc, mất nhiều quyền tự do công dân.
Ông Mai Đức Chính, Phó chủ tịch Liên đoàn Lao động TP HCM: Công ty Thuận Thiên đã có nhiều vi phạm trong việc sử dụng lao động chưa thành niên (vi phạm gần hết các điều 119, 121, 122). Việc may sản phẩm trực tiếp được xếp vào loại công việc nặng nhọc nên công ty sử dụng lao động chưa đủ 18 tuổi là sai phạm. Đối với ngành may, chỉ được sử dụng lao động chưa thành niên vào những công việc đơn giản như cắt chỉ. Công ty phải có sổ theo dõi riêng, thường xuyên kiểm tra sức khoẻ cho những lao động này.
Xử lý như thế nào?
Luật sư Đinh Xuân Thảo: Tuỳ theo tính chất và mức độ vi phạm, người sử dụng lao động có thể bị xử phạt hành chính như cảnh cáo, phạt tiền, đình chỉ hoặc thu hồi giấy phép, buộc phải bồi thường cho người lao động, hoặc ở mức độ vi phạm nặng hơn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Luật sư Trương Đình Tùng: Tại điều 228, Bộ luật hình sự đã quy định người nào sử dụng trẻ em làm những công việc nặng nhọc, nguy hiểm hoặc tiếp xúc với chất độc hại (theo các danh mục nhà nước quy định) gây hậu quả nghiêm trọng, có thể bị phạt tiền từ 5 đến 20 triệu đồng hoặc phạt tù cao nhất đến 7 năm.
Ông Mai Đức Chính: Đối với các sai phạm như ở Thuận Thiên thì nhất thiết phải xử phạt hành chính. Tuy nhiên, các khung xử lý theo nghị định 38 hiện hành quá nhẹ. Theo tôi, khi huyện ra quyết định xử phạt, yêu cầu khắc phục, nếu kiểm tra vẫn chưa thực hiện thì đề nghị cơ quan cấp tỉnh ra quyết định xử phạt ở mức cao hơn. Trong trường hợp công ty vẫn không khắc phục thì có thể đề nghị các cơ quan chức năng tiến hành đình chỉ hoạt động của công ty hoặc đề nghị xử lý hình sự.
Một số cơ sơ đề nghị tiếp nhận những lao động bỏ trốn khỏi Công ty Thuận Thiên
Cơ sở Tấn Đạt, đặt tại xã Bình Trị Đông, huyện Bình Chánh, TP HCM chuyên gia công may túi xách, cho biết có thể tuyển dụng cả 5 công nhân đã trốn khỏi Thuận Thiên vào làm việc với hình thức trả lương sản phẩm, thanh toán tiền lương hai tuần/lần. Thu nhập bình quân tại cơ sở là 600.000 đồng/tháng, thợ khá không dưới 900.000/tháng. Cơ sở đài thọ bữa ăn trưa.
Chị Lưu Thị Kim Thuý, chủ cơ sở may áo sơ mi ở đường Phạm Thế Hiển, phường 6, quận 8, TP HCM, cho biết sẵn sàng tiếp nhận 2-3 em vào làm việc. Cơ sở trả lương theo sản phẩm, nhưng ít nhất cũng đảm bảo không dưới 20.000 đồng/ngày và đảm bảo dạy nghề tới lúc các em thành thạo với việc ráp áo sơ mi. Cơ sở có chỗ lưu trú miễn phí và có bữa ăn trưa cho người lao động.
(Theo Tuổi Trẻ)