Ngày 4/6, trình bày dự thảo luật An toàn thông tin trước Quốc hội, Bộ trưởng Thông tin Nguyễn Bắc Son cho biết, tính hai mặt của Internet đang là thách thức trong việc thực thi luật pháp, điều chỉnh những hành vi truyền đưa, lưu trữ, phát tán thông tin sai trái, độc hại, vi phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức.
Theo ông Son, các cá nhân, tổ chức luôn phải đối mặt với nhiều loại hình tấn công trên mạng với mức độ ngày càng thường xuyên hơn như làm biến dạng trang tin, lừa đảo trên mạng, tấn công từ chối dịch vụ, phát tán mã độc hại và virus máy tính, thư rác, đánh cắp thông tin, phá hoại dữ liệu, phần mềm gián điệp...
Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son. Ảnh: TTXVN. |
Mặt khác, lỗ hổng trên mạng có thể bị tội phạm khai thác nhằm giảm lợi thế công nghệ quân sự hoặc sử dụng nó để tấn công cơ sở hạ tầng quan trọng của các quốc gia.
"Từ các yêu cầu trên, Việt Nam cần có các quy định pháp lý về an toàn thông tin để nội luật hóa các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; phù hợp với thông lệ quốc tế bảo đảm an toàn thông tin, tạo môi trường bình đẳng cho các tổ chức, doanh nghiệp hoạt động sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam", Bộ trưởng Son phát biểu.
Dự thảo luật An toàn thông tin gồm các nội dung bảo đảm an toàn thông tin, ngăn chặn xung đột thông tin, bảo vệ thông tin cá nhân trên mạng, quy định mật mã dân sự... |
Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng đồng tình với nhận định nguy cơ mất an toàn thông tin đã trở thành thách thức lớn đối với mỗi quốc gia, trong đó có Việt Nam, ảnh hưởng lớn đến hoạt động của các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và người dân.
Theo ông Dũng, điều 21 của Hiến pháp năm 2013 đã đề cập đến quyền được bảo đảm an toàn đối với “thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình… Mọi người có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác. Không ai được bóc mở, kiểm soát, thu giữ trái luật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác”. Do đó, phạm vi thông tin cần được pháp luật bảo đảm an toàn là rất rộng, không chỉ là thông tin được số hóa, được trao đổi thông qua các phương tiện điện tử hay mạng Internet.
Trong khi đó, theo Tờ trình của Chính phủ và phần lớn nội dung của dự thảo Luật chỉ tập trung quy định về bảo đảm an toàn thông trên mạng (bao gồm mạng viễn thông, Internet và mạng máy tính). Dự thảo Luật không điều chỉnh về nội dung thông tin mà chỉ chỉ tập trung về các vấn đề kỹ thuật nhằm bảo đảm quá trình truyền tải thông tin không bị sửa đổi, tiết lộ, gián đoạn, thông tin được bảo đảm nguyên vẹn. Do đó, Ủy ban Khoa học Công nghệ Môi trường đề nghị đổi tên gọi của dự thảo Luật thành Luật an toàn thông tin mạng để bảo đảm thống nhất với phạm vi điều chỉnh của Luật.
Bên cạnh đó, Uỷ ban đề nghị làm rõ mối quan hệ giữa an toàn thông tin với an ninh thông tin; bổ sung một số nội dung liên quan giữa bảo đảm an toàn thông tin phục vụ phát triển kinh tế xã hội với an ninh thông tin trong thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, quốc phòng theo tinh thần của Nghị quyết IPU-132 về chiến tranh mạng.
Vấn đề chủ quyền quốc gia về không gian mạng đang có hai ý kiến khác nhau. Loại ý kiến thứ nhất cho rằng xác định chủ quyền quốc gia trên không gian mạng là vấn đề rất khó và phức tạp, đặc biệt trong bối cảnh quốc tế có nhiều biến động khó lường trên nền khoa học và công nghệ phát triển ở mức cao. Do đó, Luật cần có quy định việc cần sẵn sàng thực thi trong tình huống khi xảy ra những nguy hiểm đến an ninh quốc gia mà chúng ta cần có các biện pháp tự vệ. Loại ý kiến thứ hai cho rằng không nên đưa vấn đề chủ quyền không gian mạng vào dự thảo Luật.
Ủy ban Khoa học tán thành với ý kiến thứ hai vì kinh nghiệm xây dựng pháp luật tại những nước tiên tiến trên thế giới đã được tham khảo cũng chưa có quốc gia nào thực hiện tuyên bố chủ quyền trên không gian mạng. Hơn nữa, để thực hiện nhiệm vụ trên, dự thảo đã có các quy định về ngăn chặn xung đột thông tin.
"Chúng tôi tán thành với sự cần thiết quản lý mật mã dân sự. Nếu dịch vụ mật mã không được quản lý chặt chẽ thì có thể gây phương hại đến an ninh quốc gia, chủ quyền lãnh thổ, ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội", ông Dũng nói.
Hoàng Thuỳ