Ông Trần Quốc Chí, thành viên Ban tổ chức Hội chữ xuân 2015 cho biết, cuộc sát hạch này nhằm nâng tầm hoạt động viết thư pháp từ tự phát sang tự giác, đảm bảo chất lượng con chữ và tổ chức phố ông đồ quy củ hơn.
Các ông đồ phải trình bày một tác phẩm thư pháp gồm 4-5 chữ Hán - Nôm hoặc Quốc ngữ trong 15 phút. Tiêu chí đặt ra là viết đúng chữ theo từ điển, đúng quy cách thư pháp (bố cục, đường nét, trình tự con chữ…), nội dung phù hợp với chủ đề của Hội chữ xuân 2015 là khuyến học hoặc về mùa xuân.
"Chúng tôi yêu cầu các ông đồ phải biết lượng chữ nhất định để đảm bảo khi người dân xin, mình có thể viết đúng chữ nghĩa, có thẩm mỹ. Nếu chữ viết xấu, vốn từ, số chữ nắm được kém thì các ông đồ không được vào Hồ Văn", TS Phạm Văn Ánh, chuyên gia nghiên cứu Văn học cổ trung đại và Hán - Nôm (Viện Văn học), thành viên ban tuyển chọn nói.
Việc thi tuyển ông đồ lần đầu tiên diễn ra đã nhận được nhiều ý kiến đồng thuận của giới thư pháp. Ông Nguyễn Trọng Diễn, Nguyễn Văn Chiến (Hội Hán Nôm, huyện Mỹ Hào, Hưng Yên) cho rằng, cuộc sát hạch này giúp ông đồ nhận biết được trình độ thực tế của mình để phát huy cái đã làm tốt, chỉnh sửa, tu luyện thêm những phần chưa được. Theo hai ông, kỳ sát hạch viết thư pháp nên tổ chức hàng năm, để chất lượng người viết, người thưởng thức nghệ thuật ngày càng nâng cao.
Nhiều ông đồ cho biết rất hào hứng, cảm giác như được sống trong không khí lều chõng đi thi của các cụ ngày xưa. Vì thế, ai cũng chuẩn bị bút mực cẩn thận.
Cuộc tuyển chọn sáng nay có rất đông ông đồ cao tuổi, chủ yếu ở mảng thư pháp Hán - Nôm.
Bên cạnh đó, có những "anh đồ" trẻ ham mê viết chữ cũng đến thi tài, mong muốn được vào Hồ Văn khẳng định tên tuổi của mình.
Yêu cầu của ban tổ chức là các ông đồ có thể sáng tác thư pháp nhưng buộc phải viết đúng và người xem luận được con chữ. Bố cục tác phẩm, vị trí đóng triện... cũng là một trong những tiêu chí.
Cuộc thi tuyển ông đồ tham gia viết chữ ở Hồ Văn thu hút được sự chú ý của không chỉ giới thư pháp mà cả du khách tham quan Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Ông Villa Paolo (người Italy), lần đầu tiên tới Việt Nam đã rất hứng thú khi chứng kiến các ông đồ Việt Nam viết chữ. Theo ông, những cuộc thi viết chữ như thế này giúp gìn giữ và tôn vinh nét đẹp cho chữ đầu năm của người Việt Nam.
Ngay sau cuộc thi, các ông đồ được nghe ban giám khảo công bố kết quả. Chỉ 12/48 tác phẩm đạt yêu cầu, số còn lại bị đánh giá là viết yếu, bố cục sai, không thẩm mỹ, đặc biệt nhiều bài mắc lỗi sơ đẳng như sai chữ... "Nếu không thẩm định mà cứ để họ cho chữ tràn lan đầu xuân, viết sai, viết xấu thì rất không hay", giám khảo Phạm Văn Ánh nói. Nhiều người tuy buồn vì bị loại, nhưng nuôi quyết tâm sẽ về nhà rèn chữ, đi học thêm thư pháp để năm sau lại thi tuyển.
Quỳnh Trang