5 con sông cũng là 5 kênh tiêu thoát nước chính của khu vực nội thành gồm sông Tô Lịch, Lừ, Sét, Kim Ngưu và lớn nhất là sông Nhuệ. Đồ họa: Tiến Thành.
Đoạn giao cắt giữa sông Tô Lịch và sông Lừ với màu đen đặc trưng chảy qua khu Linh Đàm.
Sông Tô Lịch là một trong những trục tiêu thoát nước chính của Hà Nội với chiều dài 14,6 km, chảy qua 6 quận, huyện: Ba Đình, Cầu Giấy, Đống Đa, Thanh Xuân, Hoàng Mai, Thanh Trì. Con sông này được nạo vét và kè 2 bên bờ vào năm 2003.
Rác thải chất cao dọc con ngõ cuối đường Vạn Phúc (quận Ba Đình), nơi có hệ thống mương nước dẫn thẳng ra sông Tô Lịch. Mùi hôi thối bốc lên nồng nặc từ khu vực này.
Hàng chục ống cống lớn nhỏ từ các gia đình trên phố Thụy Khuê, xả thải trực tiếp ra mương, và từ mương đổ ra sông Tô Lịch.
Một người dân đứng trên bờ kè thản nhiên vứt rác xuống sông Tô Lịch.
Theo thống kê của cơ quan chức năng, mỗi ngày khoảng 150.000 m³ nước thải sinh hoạt và nước thải công nghiệp chưa qua xử lý xả trực tiếp xuống sông Tô Lịch.
Đoạn cuối sông Tô Lịch, cũng là điểm đầu sông Nhuệ, đoạn cắt qua cầu Tó. Hệ thống chặn rác ở khu vực này khiến rác đọng lại bên trên dòng nước đen.
Nhân viên môi trường đang vớt rác trên mặt sông Sét, đoạn qua chợ cóc tại ngõ 12/133 phố Phan Đình Giót. "Tiểu thương và người dân đi chợ thường xuyên xả rác xuống sông", nhân viên môi trường cho biết.
Sông Sét dài hơn 3,6 km, bắt nguồn từ hồ Bảy Mẫu trong Công viên Thống Nhất (quận Hai Bà Trưng), chảy theo hướng Bắc Nam và đổ vào hồ Yên Sở (quận Hoàng Mai).
Cống xả dòng nước màu vàng ra sông Lừ, đoạn qua ngõ 41 phố Đông Tác. Theo thống kê, mỗi ngày có 55.000 m3 nước thải chưa xử lý xả ra dòng sông này.
Sông Lừ dài khoảng 10 km, lòng sông rộng từ 10 đến 20 m, chảy qua các phường Nam Đồng, Quang Trung, Khương Thượng, Trung Tự, Kim Liên, Phương Mai (quận Đống Đa), Khương Mai, Phương Liệt (quận Thanh Xuân, Định Công, Đại Kim (quận Hoàng Mai).
Bùn nổi thành ụ cao dọc sông Kim Ngưu. Cũng như các con sông khác ở nội thành Hà Nội, dòng nước đen và bốc mùi hôi thối là đặc trưng của sông Kim Ngưu.
Sông Kim Ngưu dài 7,7 km, trung bình một km có 7 cống thoát nước thải đổ ra sông; khoảng 25.000 m3 nước thải chưa qua xử lý chảy vào con sông này mỗi ngày.
Một miệng cống lớn (đối diện số 591 Tam Trinh) xả thẳng ra sông Kim Ngưu.
Người dân đi thuyền bắt cá trên dòng nước đen đặc của sông Nhuệ, đoạn qua đội 9 (thôn Thượng Phúc, xã Tả Thanh Oai).
Nước thải ô nhiễm khiến cá dọn bể - một loại cá kiếm ăn ở tầng đáy, có khả năng thích nghi tốt cũng chết ngửa bụng, dạt vào bờ sông Nhuệ đoạn qua xã Tả Thanh Oai.
Sông Nhuệ dài 74 km, trong đó đoạn thuộc TP Hà Nội dài hơn 63 km (nối thông với sông Tô Lịch). Hiện trên lưu vực sông Nhuệ - sông Đáy có khoảng 2.521 nguồn thải, trong đó, 1.672 nguồn thải từ cơ sở sản xuất, kinh doanh; 126 nguồn thải từ khu công nghiệp, cụm công nghiệp; 137 nguồn thải từ các cơ sở y tế (bệnh viện), 586 làng nghề.
Ngọc Thành